Αμερικανικές προεδρικές εκλογές 2016: Η ώρα της κρίσης

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Απέχουμε μόλις λίγες ώρες από την εκλογή του 45ου ενοίκου του Λευκού Οίκου, η οποία αποτελεί την κατάληξη μίας μακράς προεκλογικής περιόδου που χαρακτηρίστηκε πρωτίστως από άνευ προηγουμένου κιτρινισμό, βαθιά πόλωση και ανελέητο λαϊκισμό. Με τους δύο μονομάχους, την πρώην υπουργό Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον και τον εκκεντρικό δισεκατομμυριούχο Ντόναλντ Τραμπ να επιτίθενται ο ένας στον άλλον χωρίς δισταγμό και πολλές φορές εκτός ορίων μιλώντας παράλληλα ελάχιστα για την πραγματική πολιτική, αυτό που αντιλαμβάνεται κάποιος είναι ότι κανείς από τους δύο δεν αποτελεί το νέο Αβραάμ Λίνκολν, έναν άλλο Φρανκλίνο Ρούζβελτ ή έστω μία παραλλαγή του προέδρου Ομπάμα, με ότι αυτό συνεπάγεται τόσο για τις ΗΠΑ όσο και για τον υπόλοιπο κόσμο. 

Όσον αφορά τη Χίλαρι Κλίντον, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πρώην Πρώτη Κυρία, Γερουσιαστής και υπουργός Εξωτερικών συμβολίζει την επιτομή του πολιτικού κατεστημένου με ισχυρούς δεσμούς και προσβάσεις στο σύνολο της επιχειρηματικής, οικονομικής, πολιτικής και στρατιωτικής ελίτ της χώρας.

Η υποψήφια των Δημοκρατικού κόμματος Χίλαρι Κλίντον

Στο επίκεντρο της πολιτικής της βρίσκονται, από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 τόσο οι γυναίκες όσο και τα παιδιά, ιδίως σε ζητήματα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και ατομικών δικαιωμάτων, αν και πολλάκις είχε κατηγορηθεί για ωμή και εξωθεσμική παρέμβαση σε ζητήματα πολιτικής που υπερέβαιναν κατά πολύ το ρόλο της ως Πρώτη Κυρία. Ακόμη και η στήριξή της στο σύζυγό της στο σκάνδαλο Λουίνσκι, κατά πολλούς εντάσσεται ακριβώς στην μακρόπνοη στρατηγική της προς την προεδρία που ακολουθεί εδώ και περίπου τρεις δεκαετίες. 

Ο τρόπος με τον οποίο πολιτεύτηκε ως Γερουσιαστής της Νέας Υόρκης, συμβάδιζε απόλυτα με την κλασσική προσέγγιση των Δημοκρατικών σε μία σειρά από ζητήματα όπως το εμπόριο, η οικονομία, η στήριξη της οικογένειας και τα δικαιώματα γυναικών και παιδιών. Ως υπουργός Εξωτερικών, κατά τη διάρκεια της πρώτης διακυβέρνησης Ομπάμα, συνέβαλε στις σχετικά ομαλές σχέσεις με τη Ρωσία, πρωτοστάτησε στη σκληρή στάση έναντι του Ιράν για τα πυρηνικά και υποστήριξε ενεργά την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν, παρά το γεγονός ότι αρχικά είχε συνταχθεί ξεκάθαρα με την άποψη του στρατιωτικού κατεστημένου για την παραμονή τους. 

Παρ’ όλα αυτά η υποστήριξη της εισβολής στο Ιράκ το 2003, η οποία μάλιστα μεταξύ άλλων της κόστισε το χρίσμα των Δημοκρατικών για την προεδρία το 2008, και η αντιφατική διαχείριση εκ μέρους της ως υπουργού Εξωτερικών της Αραβικής Άνοιξης τη βαραίνουν μέχρι σήμερα. Κανείς δεν ξεχνά ότι η υποστήριξη της στρατιωτικής επέμβασης στη Λιβύη η οποία, εκτός από το απόλυτο χάος που ακολούθησε την πτώση του Γκαντάφι, είχε ως παράπλευρη απώλεια τη δολοφονία του Αμερικανού πρέσβη Κρις Στίβενς από τρομοκράτες στη Βεγγάζη. Και βέβαια, εκτός όλων αυτών, δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι η περίφημη υπόθεση με τα χιλιάδες απόρρητα emails του υπουργείου Εξωτερικών, για τη διαχείριση των οποίων χρησιμοποίησε τον προσωπικό της υπολογιστή, ήταν διαρκώς στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας. 

Από την πλευρά των Ρεπουμπλικανών, το αντίπαλο δέος στην Κλίντον είναι ο δισεκατομμυριούχος Ντόνταλντ Τράμπ η υποψηφιότητα του οποίου έχει προκαλέσει κύματα αντιδράσεων τόσο εντός όσο, κυρίως, εκτός των ΗΠΑ. 

Χωρίς πρότερο πολιτικό παρελθόν να βαραίνει τους ώμους του, παροιμιώδης λαϊκιστής και απύθμενος αλαζόνας απευθύνεται και εκφράζει με τον πάντα απλοϊκό λόγο του την πραγματική Αμερική που δεν ταυτίζεται ούτε εκπροσωπείται από τις ελίτ της Ανατολικής Ακτής. Στηρίζεται στο μεγάλο εκείνο κομμάτι των ΗΠΑ που στο πρόσωπο του βλέπει έναν δικό του άνθρωπο που κατανοεί τις δυσκολίες της επιχειρηματικότητας και τα μειούμενα εισοδήματα, μάχεται ενάντια στο παλαιό κατεστημένο "που αδιαφορεί για τον μέσο πολίτη", βλέπει με μεγάλη καχυποψία τη συνεχή ροή Λατίνων μεταναστών από τα νότια σύνορα, αντιλαμβάνεται τους μουσουλμάνους συλλήβδην ως τρομοκράτες και εχθρούς του έθνους, αγνοεί τις επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή και δεν κατανοεί για ποιο λόγο τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ δεν πληρώνουν ένα είδος φόρου στις ΗΠΑ για την ομπρέλα προστασίας που τους παρέχουν.

Ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος Ντόναλντ Τραμπ

Με άλλα λόγια έναν άνθρωπο που υποστηρίζει, χωρίς να υπεκφεύγει ή να ανησυχεί για την πολιτική ορθότητα των λεγομένων του, αυτά που οι ίδιοι πιστεύουν και συζητούν. Έναν άνθρωπο που δε διστάζει να δηλώνει δημόσια το θαυμασμό του προς τα οπίσθια της ίδιας του της κόρης. Το γεγονός δε ότι απέναντι στον Τραμπ στέκεται σχεδόν το σύνολο του Ρεπουμπλικανικού κόμματος τού δίνει την ευκαιρία να αυτοπροσδιορίζεται τόσο ως γνήσια αντισυστημικός υποψήφιος όσο και ως εξαιρετικά ικανός στην πολιτική σκακιέρα, αφού βρίσκεται ένα βήμα πριν την προεδρία χωρίς τη στήριξη του παραδοσιακού κομματικού μηχανισμού. 

Το αποτέλεσμα της σημερινής προεδρικής εκλογής θα εξαρτηθεί αφενός μεν από τη διάθεση των Δημοκρατικών ψηφοφόρων να προσέλθουν στις κάλπες σε πολιτείες-κλειδιά, αφετέρου δε από το ποιος από τους δύο υποψηφίους άφησε την περισσότερο αρνητική εντύπωση στο εκλογικό σώμα ως προς τις πράξεις και το λόγο του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. 

Σήμερα λοιπόν συγκρούονται δύο κόσμοι εντελώς αντίθετοι μεταξύ τους: από την μία πλευρά βρίσκεται το παλαιό κατεστημένο, με τα δικά του σοβαρά λάθη και τις δικές του πολιτικές παραλείψεις δεκαετιών, το οποίο όμως, παρά το ότι δεν εμπνέει σχεδόν κανέναν, δεν έρχεται να καταστρέψει γι’ αυτό και προκρίνεται ως η λιγότερο επιζήμια επιλογή. 

Στην απέναντι όχθη βρίσκονται ο σεξισμός, ο ρατσισμός, η απόλυτη ένδεια επιχειρημάτων, η ανυπαρξία πολιτικού σχεδιασμού και εκείνη η Αμερική που στηρίζεται κυρίως στο θυμό, την απογοήτευση και τη μαύρη προπαγάνδα. Σε αυτόν τον κόσμο η ενότητα του αμερικανικού λαού και οι εσωτερικές ισορροπίες στην αμερικανική κοινωνία δεν έχουν καμία απολύτως σημασία ενώ στο διεθνές πεδίο, όταν δεν προκρίνεται ο καταστροφικός απομονωτισμός, ο ρόλος των ΗΠΑ εξισώνεται με εκείνον του παγκόσμιου νταβατζή. Ανεξαρτήτως δε αποτελέσματος, η νομιμοποίηση που προσέφερε ο Τραμπ σε αυτή τη σκοτεινή πλευρά της Αμερικής έχει ήδη αλλάξει τα δεδομένα στην πολιτική σκηνή της χώρας.

Το 2008 ο Ομπάμα κατέκτησε την προεδρία όντας απέναντι στο κατεστημένο. Σήμερα ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται στον προθάλαμο του Λευκού Οίκου επίσης ως αντισυστημικός αλλά υπό τελείως διαφορετικό πρίσμα. Ας ελπίσουμε ότι οκτώ χρόνια μετά η Ιστορία δε θα επαναληφθεί σαν τραγωδία, κατά τη γνωστή ρήση του Μαρξ.

Γιάννης Στέλιος Παπαδόπουλος
Email: jskpapadopoulos@gmail.com

Facebook

  Twitter