Σε διαλέγω γιατί σε αντέχω

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΙΑΚΩΒΟΣ ΣΙΑΝΟΥΔΗΣ

Η ενήλικη ζωή, μέχρι να γίνει από ασυνείδητος αυτοματισμός, συνειδητή επιλογή, παραμένει ίδια με την παιδική μας ηλικία, με μόνη διαφορά τα πρόσωπα στα οποία ματαιωνόμαστε. Αναρίθμητες φορές, οι σύντροφοι έγιναν αντικείμενο στο οποίο καθρεπτίστηκε όλο το σχεσιακό μας έλλειμμα. 

Δεν με καταλαβαίνεις… Δεν με εκτιμάς, δεν σου αξίζω… Κι, όμως, δεν σε εγκαταλείπω. Πολλές φορές, μάλιστα, η αδυναμία μας να εγκαταλείψουμε βαφτίζεται αυτοθυσία. Όμως, τί σχέση έχει η αγάπη με κάτι που απαιτεί να θυσιαστείς για να ζήσει; 

Και πάνω σε αυτό το ερώτημα, συχνά γεννάται ο θυμός. Με σθένος θα επιτεθούμε στον άλλο, κατηγορώντας τον για το πως του τα δώσαμε όλα, ενώ εκείνος δεν μας έδωσε τίποτα. Με σφοδρότητα επισημαίνουμε κάθε του ατέλεια και του εξηγούμε πόσο λάθος είναι ο τρόπος που φροντίζει, τρόπος που αγαπάει, ο τρόπος που κατανοεί, ο τρόπος που υπάρχει. 

Κι αν ακούσουμε καθαρά τη φωνή μας εκείνη τη στιγμή, θα αναγνωρίσουμε έναν πολύ οικείο σπαραγμό. Κι αυτό γιατί μπορεί να είναι η πρώτη φορά που ξεστομίζουμε αυτά τα λόγια, δεν είναι όμως και η πρώτη που τα ακούμε. Έχουμε κι εμείς βρεθεί στην ίδια θέση. Τότε, απέναντι από κάποια θεόρατη και παντοδύναμη φιγούρα, από της οποίας την αποδοχή εξαρτιόταν η επιβίωσή μας. Κι αφού αυτή, μάλλον, δεν ήρθε ποτέ, μάθαμε να δεχόμαστε τον εαυτό μας με όρους. Μάθαμε να επιβιώνουμε δίπλα από τους άλλους και όχι να ζούμε μαζί τους. Κι αυτό το βαφτίσαμε σχέση. 

Ευθύνεται ο άλλος, λοιπόν, που είναι έτσι; Στερητικός, αδιάφορος, που παραμελεί; Εμείς που βρισκόμαστε σε αυτό; Ποιός ο λόγος που τον επιλέξαμε για ταίρι μας; Ποιός ο λόγος που δεν είμαστε με εκείνον που λέμε πως θέλουμε; 

Πολύ απλά, γιατί έλκουμε αυτό που μπορούμε να αντέξουμε. Πώς θα μπορούσε κάποιος που αγαπήθηκε με όρους, που έγινε αποδεκτός μόνο όταν συμμορφωνόταν με τις προδιαγραφές των άλλων να αντέξει κάποιον που θα του χαρίζει την ελευθερία του; Κάποιον που τον δέχεται και τον αγαπά για αυτό ακριβώς που είναι; Πώς αυτοί οι δύο θα μπορούσαν να συγχρονιστούν και να συμπορευτούν με αρμονία; 

Ίσα-ίσα, που η ελευθερία θα εισπράττεται απειλητικά ως αδιαφορία και θα διακινεί τον φόβο της εγκατάλειψης. Η δοτικότητα θα ερμηνευόταν ως κάτι πνιγηρό και θα τρέχαμε μακριά της. Και η αποδοχή, όμως, θα κουβαλούσε την ίδια απειλή γιατί θα μας έφερνε αντιμέτωπους με την ευθύνη του τι κάναμε τα προηγούμενα χρόνια σε σχέσεις που μας εξόντωναν. 

Εάν συνειδητοποιούσαμε ότι υπάρχει αγάπη χωρίς όρους, αυτό θα σήμαινε ότι όλη η ζωή μας μέχρι στιγμής βασίστηκε σε έναν πόνο που η μόνη του παρηγοριά ήταν ότι τον γνωρίζαμε από παλιά. Και αυτό, θα μπορούσαμε να το αντέξουμε; Θα μπορούσαμε, χωρίς κόστος, να έρθουμε αντιμέτωποι με την ευθύνη του γιατί δεν διεκδικήσαμε να δημιουργήσουμε μία καταλληλότερη σχέση με τον εαυτό μας; Του γιατί εσωτερικεύσαμε την απόρριψη αντί της αγάπης, την τιμωρία αντί της συγχώρεσης, ή την απαγόρευση αντί της επιτρεπτικότητας; 

Αυτό που θέλουμε, σπανίως είναι και αυτό που αντέχουμε. Μπορεί εκείνος ο σύντροφος πρωτογενώς να μας εξοντώνει, να μας θυμώνει, να μας ταλαιπωρεί, αλλά σε ένα δεύτερο επίπεδο, βαθύτερα, μας είναι οικείος. Και το οικείο, όσο ματαιωτικό κι αν είναι, το αντέχουμε γιατί έχουμε εξασκηθεί σε αυτό. 

Η επιλογή απομένει πάντοτε σε εμάς, λοιπόν, και ποτέ στον άλλο. Το γιατί δεν παίρνω αυτό θέλω είναι κάτι αμιγώς προσωπικό που έχει να κάνει μόνο με τον εαυτό μου, κι από εκείνον χρειάζεται να το ζητήσω καθώς μόνο εκείνος μπορεί να μου το δώσει. Κι όταν το συνειδητοποιήσω, η επιλογή έχει να κάνει με ένα και μόνο πράγμα. 

Εάν θέλω να ζήσω μία ζωή σύμφωνα με τις αντοχές μου, ή σύμφωνα με τις επιθυμίες μου.

* Ο Ιάκωβος Σιανούδης είναι Bsc-ψυχοθεραπευτής και επιστημονικός συνεργάτης του ιστοτόπου www.psychorropia.gr

E-mail: iakovos.sianoudis@gmail.com