Πώς η σωματική άσκηση συμβάλλει στην ψυχική μας υγεία

ΓΡΑΦΕΙ Η ΕΥΗ ΚΑΠΑΣΑΚΑΛΙΔΗ

Το ενδιαφέρον των ανθρώπων για φυσική δραστηριότητα αυξάνει ολοένα και περισσότερο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η συστηματική σωματική άσκηση παίζει σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της φυσικής κατάστασης και γενικά της υγείας και ευρωστίας ενός ατόµου. Αντίθετα, η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας και συστηματικής σωματικής άσκησης δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στην υγεία, χρόνιες καρδιακές παθήσεις, υπέρταση, παχυσαρκία, οστεοπόρωση κ.ά. 

Τα ποσοστά κατάθλιψης και άγχους βρίσκονται σήμερα σε πολύ υψηλά επίπεδα. Πολλές πτυχές της "σύγχρονης ζωής", όπως είναι η αύξηση της κοινωνικής απομόνωσης, η κακή διατροφή, η κακή οικονομική κατάσταση και γενικά οι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινότητας, συμβάλλουν σε αυτό το γεγονός. Ωστόσο, η αδράνεια είναι σίγουρα ένας βασικός παράγοντας. 

Μπορεί, λοιπόν, η σωματική άσκηση να συμβάλλει στη ψυχική μας υγεία; 

Πολλές έρευνες υποδεικνύουν πως η άσκηση ασκεί βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα οφέλη όχι μόνο στο σωματικό, αλλά και στο νοητικό και ψυχικό επίπεδο. Με την άσκηση δηλαδή, ο ανθρώπινος οργανισμός μας παράγει ενδορφίνες – φυσικές ουσίες που προάγουν την ψυχική ευεξία. Νιώθουμε, δηλαδή, πιο χαρούμενοι και πιο ικανοποιημένοι από τη ζωή με μια αυξημένη αίσθηση ευημερίας, όταν ασκούμαστε σε συστηματική βάση. 

Τα ψυχικά οφέλη της συστηματικής σωματικής άσκησης συμπεριλαμβάνουν: 

Βελτίωση της διάθεσης: Η βελτίωση της καρδιαγγειακής λειτουργίας και η έκκριση χημικών ουσιών στον οργανισμό, μέσω της άσκησης, έχει άμεση επίδραση στη διάθεση. Η ευχάριστη διάθεση συνδέεται με χημικές ουσίες που εκκρίνονται στον εγκέφαλο και επιδρούν στην ψυχολογική μας κατάσταση. Τέτοιου είδους χημικές ουσίες είναι η νορεπινεφρίνη, η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη, οι οποίες ασκούν θετική επίδραση στην ψυχολογική διάθεση. Στη βιβλιογραφία αναφέρεται επίσης ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις άσκησης, η έκκριση των χημικών ουσιών παρουσιάζει στον εγκέφαλο δράση ανάλογη με τη δράση της μορφίνης, προκαλώντας γενική ευφορία. 

Μείωση του άγχους και παράλληλη ανάπτυξης της ικανότητας να ανταπεξέρχομαι στο στρες: Η άσκηση βοηθά να "αποκλείσουμε" από τη σκέψη μας για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (όσο διαρκεί η άσκηση και για λίγο χρόνο μετά) τα όποια προβλήματα και ανησυχίες μας απασχολούν, με αποτέλεσμα να «απαλλασσόμαστε» και από το άγχος. 

Ικανοποίηση από την επίτευξη στόχων της άσκησης: Σε κάθε μορφή άσκησης τοποθετούμε ένα στόχο, η επίτευξη του οποίου δίνει ικανοποίηση και αποτελεί βασικό παρακινητικό παράγοντα για την μελλοντική συνέχιση της άσκησης. 

Βελτίωση της αυτοεκτίμησης: Η βίωση θετικού συναισθήματος και η επίτευξη του στόχου επί της άσκησης μας καλλιεργεί και θετικά συναισθήματα για τον εαυτό μας, αυξάνοντας την αυτοεκτίμησή μας. Παράλληλα αυξάνει και την αυτό-αποτελεσματικότητά μας έναντι στο τι είναι ικανό να πραγματοποιήσουμε, ιδιαίτερα σημαντικό όφελος για τις μεγαλύτερες ηλικίες. 

Βελτίωση της αυτό-εικόνας: Η άσκηση συνδέεται άρρηκτα με την σωματική κατάσταση και εμφάνιση, καθώς βελτιώνει την εξωτερική εικόνα. Η εξωτερική εμφάνιση επηρεάζει την εικόνα που έχουμε για τον ίδιο μας τον εαυτό (αυτό-εικόνα), βιώνοντας συναίσθημα αποδοχής και ευχαρίστησης για την εμφάνισή μας. 

Αυξημένα επίπεδα ενέργειας: Η θετική διάθεση που πηγάζει από την άσκηση, η αυξανόμενη αυτοεκτίμηση και ικανοποίηση, αποτελούν στοιχεία για την παραγωγή σωματικής και ψυχολογικής ενέργειας. Παράλληλα, μας καθιστά περισσότερο κινητικούς και λειτουργικούς, περισσότερο παραγωγικούς και στον τομέα της εργασίας μας. 

Αυτοπεποίθηση που πηγάζει από τις σωματικές-φυσικές μας ικανότητες: Η ενασχόληση με την άσκηση και η επίτευξη των επιμέρους στόχων επ’ αυτής, καλλιεργούν και αυξάνουν την αυτοπεποίθηση μας. Η αυτοπεποίθηση συνδέεται με την αίσθηση ότι μπορούμε να φέρουμε εις πέρας το πρόγραμμα άσκησης, το οποίο συνεισφέρει στη βίωση της προσωπικής ικανότητας από την πλευρά μας. 

Προφύλαξη από συναισθηματικές διαταραχές: Η έρευνα στο χώρο των συναισθηματικών διαταραχών καταδεικνύει ότι τα παραπάνω οφέλη που αποκομίζουμε από την άσκηση, θωρακίζουν εν μέρει και μας προφυλάσσουν από συναισθηματικές διαταραχές, συνδεόμενες με αίσθημα ατονίας, απώλειας ικανοποίησης και ενέργειας. 

Τέλος, μείωση συμπτωμάτων που συνδέονται με ψυχικές διαταραχές: Η άσκηση έχει χρησιμοποιηθεί σε πολλά παρεμβατικά προγράμματα για την αποκατάσταση ψυχικών διαταραχών ως συνοδή και βοηθητική λειτουργία. Υποστηρίζεται ότι μόνο η άσκηση δεν μπορεί να αποτελεί θεραπεία για ψυχικές διαταραχές, αλλά αναδεικνύεται ο βοηθητικός της ρόλος.

* Η Εύη Καπασακαλίδη είναι σύμβουλος ψυχικής υγείας-ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ε.Ε.Σ. και ιδιοκτήτρια της Ψυχορροπίας

Email: kapaevi@gmail.com

   Website: http://www.psychorropia.gr/