Η πανδημία και οι επιπτώσεις της

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΤΑΣΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ 

Στην ιστορία έχουν καταγραφεί 15 πανδημίες. Η παλαιότερη καταγεγραμμένη από αυτές συνέβη κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου το 430 π.Χ. Η ασθένεια πέρασε από τη Λιβύη, την Αιθιοπία και την Αίγυπτο, έφτασε στην Αθήνα. Στη συνέχεια διαπέρασε τα αθηναϊκά τείχη, τα οποία πολιορκούσαν οι Σπαρτιάτες. Τουλάχιστον τα δύο τρίτα του πληθυσμού της πόλης των Αθηνών έχασαν τη ζωή τους. Από αυτή την πανδημία έχασε την ζωή του και ο Περικλής. 

Μια σχετικά πρόσφατη, αλλά φονικότατη, ήταν η γρίπη των πτηνών το 1918 που οδήγησε 50 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως. Φαίνεται ότι προήλθε από την Κίνα και μεταδόθηκε από πτηνά στον άνθρωπο. Την ονομασία της «ισπανική γρίπη», την οφείλει στις δημοσιογραφικές αναφορές για την έξαρση της ασθένειας, στη Μαδρίτη. Βλέπουμε κοινά χαρακτηριστικά με την πανδημία των ημερών μας δηλ. με αυτή προ εκατό ετών που είχε αφετηρία της την Κίνα και μεταδόθηκε στον άνθρωπο μέσω πτηνών. 

Βεβαίως στα εκατό χρόνια που πέρασαν η ιατρική επιστήμη έχει κάνει θαύματα. Όμως αυτή η εξέλιξη της επιστήμης και παρά τις εκτεταμένες έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη, εν τούτοις στον τέταρτο μήνα που βρισκόμαστε, από την πρώτη μαζική ανάπτυξη της πανδημίας, δεν έχει καταστεί δυνατόν να την δαμάσουν, είτε με κάποιο φάρμακο, είτε με ένα εμβόλιο. 

Το πότε θα αρχίσει η επόμενη μέρα για τους πολίτες είναι ακόμη άγνωστο και όσοι επιχειρούν να το προσδιορίσουν, δεν έχουν στην πραγματικότητα καταφέρει να θωρακίσουν επαρκώς τους πληθυσμούς των χωρών τους. Πέρα από τον άγνωστο Χ που αφορά την επόμενη μέρα, υπάρχουν και πολλά άλλα ερωτηματικά στα οποία δεν υπάρχουν αξιόπιστες απαντήσεις. Πολύ απλά με πια διαδικασία θα επανέλθουν οι κοινωνίες στην κανονικότητα; Και ποια θα είναι αυτή η νέα κανονικότητα; Θα κυκλοφορούμε ελεύθερα χωρίς φόβο ότι θα κολλήσουμε κάποιον διπλανό μας, όταν ακόμη και τα συσκευασμένα τρόφιμα, χρειάζονται προσεκτική απολύμανση; Θα μπαίνουμε ελεύθερα στα αεροπλάνα, στα τρένα, στα πλοία και στα λεωφορεία, ή θα φοβόμαστε να μετακινηθούμε και θα παραμείνουμε έγκλειστοι στα σπίτια μας από φόβο μήπως κολλήσουμε τον κορονοϊό; Και με αυτή την φοβική κατάσταση, πως θα κινηθεί το εμπόριο, οι υπηρεσίες, ο τουρισμός και τόσες άλλες δραστηριότητες που σήμερα έχουν παγώσει; 

Η ικανοποιητική συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Eurogroup την εβδομάδα που διέρρευσε και που παρέχει πολλά εργαλεία για να στηθούν και πάλι οι πληγείσες οικονομίες, που συνολικά προσεγγίζουν το 1,6 τρίς είναι δάνεια με ιδιαίτερα χαμηλότοκο επιτόκιο, πράγμα που σημαίνει ότι θα αυξηθούν τα χρέη κάθε κράτους μέλους της Ευρωζώνης. Το ταμείο αλληλεγγύης το λεγόμενο κορονοομόλογο, που ζήτησαν οι εννέα χώρες συνάντησε την σθεναρή αντίσταση Ολλανδίας, Αυστρίας, Φινλανδίας με ενορχηστρωτή τη Γερμανία. Νέο ζεστό χρήμα δεν φαίνεται να τυπώνεται. Η ΕΕ αρνείται πεισματικά να ακολουθήσει τον δρόμο των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ηνωμένου Βασιλείου. Αυτό σημαίνει ότι οι χώρες θα έχουν υπέρμετρα πνιγεί στα χρέη και ένας Θεός ξέρει πως θα τα αποπληρώσουν. Βεβαίως αυτό που επιτεύχθηκε στο Eurogroup της Τρίτης και της Πέμπτης ήταν να αφήσουν τις χώρες που θα δανειοδοτηθούν, εκτός προγραμμάτων μνημονιακού τύπου. 

Το πόσο θα πιεστούν οι οικονομίες των χωρών του νότου, οι οποίες καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος του ΑΕΠ τους, από τον τουρισμό είναι κάτι που μένει να δούμε στο προσεχές μέλλον. Η Ελλάδα φιλοξένησε πέρσι 34 και πλέον εκατομμύρια τουρίστες και εισέπραξε 15 σχεδόν δις. Πόσοι θα έρθουν άραγε φέτος με την παγκόσμια κοινότητα μουδιασμένη, από την επιδρομή του κορονοϊού; Πόσες δουλειές θα χαθούν; Και τι θα σημαίνει αυτό για τα ασφαλιστικά Ταμεία και τα έσοδά τους; Το κράτος δεν έχει έσοδα από άλλους πόρους παρά μόνο από την άμεση και έμμεση φορολογία. Οι ευρωπαϊκοί πόροι είναι κατά βάση δανεικά και όχι αγύριστα. Που θα φτάσει το χρέος Ελλάδας, Ιταλίας, Ισπανίας Γαλλίας; 

Η συμφωνία που επιτεύχθηκε είναι βραχυπρόθεσμη. Το πρόβλημα των επιπτώσεων στην οικονομία και κατά προέκταση στην απασχόληση, δεν είναι για την ώρα ορατό, δια γυμνού οφθαλμού. Κι όσοι υπολογίζουν έξοδο με βάση τους θερινούς μήνες λογαριάζουν χωρίς τον ξενοδόχο, μια και η περίπτωση της Αυστραλίας που έχει έξι και πλέον χιλιάδες κρούσματα εν μέσω του καλοκαιριού, είναι ένα γεγονός, που διαψεύδει τέτοιου είδους εκτιμήσεις. 

Σε ότι αφορά την χώρα μας η τιτάνια προσπάθεια του νοσηλευτικού προσωπικού, καθώς και η συμμόρφωση της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινότητας μπορεί εύκολα να ανατραπεί από κάποιες κατηγορίες πολιτών που δεν κατανοούν το πρόβλημα και τις υποχρεώσεις τους ως πολιτών. Η Νέα Σμύρνη στη Λάρισα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα…

*Ο Τάσος Παπαδόπουλος είναι δημοσιογράφος