Νέοι κανόνες για την προστασία των υποδομών ζωτικής σημασίας στην ΕΕ

Με 595 ψήφους υπέρ, 17 κατά και 24 αποχές, οι ευρωβουλευτές επικύρωσαν την προσωρινή συμφωνία στην οποία είχαν καταλήξει με το Συμβούλιο αναφορικά με την αποτελεσματικότερη προστασία των κρίσιμων υποδομών της ΕΕ. Στη συμφωνία προβλέπονται τα ελάχιστα κριτήρια που θα πρέπει να πληρούν οι αξιολογήσεις κινδύνου και οι εθνικές στρατηγικές ανθεκτικότητας, ενώ περιλαμβάνεται και ένας ενιαίος ορισμός για τις υποδομές ζωτικής σημασίας, ο οποίος θα ισχύει στο εξής σε όλα τα κράτη μέλη. 

Η νομοθεσία θα καλύπτει πλέον έντεκα στρατηγικούς τομείς 

Η νέα νομοθεσία καλύπτει την ενέργεια, τις μεταφορές, το τραπεζικό σύστημα, τις υποδομές των χρηματοπιστωτικών αγορών, τις ψηφιακές υποδομές, την ύδρευση και αποχέτευση, τα τρόφιμα (παραγωγή, επεξεργασία και διανομή), την υγεία, τη δημόσια διοίκηση και το διάστημα. Οι φορείς που διαχειρίζονται κρίσιμες υποδομές θα υπόκεινται σε αυστηρότερους κανόνες όσον αφορά τις αξιολογήσεις κινδύνου και τις εκθέσεις που οφείλουν να υποβάλλουν. 

Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν εθνικές στρατηγικές ανθεκτικότητας, ενώ η διασυνοριακή επικοινωνία θα πρέπει να γίνεται μεταξύ αρμόδιων «ενιαίων σημείων επαφής» που θα δημιουργήσει κάθε κράτος μέλος. Ταυτόχρονα, οι φορείς διαχείρισης κρίσιμων υποδομών δεν θα πρέπει να επιβαρυνθούν με περιττό διοικητικό φόρτο και δεν θα πρέπει να υποχρεούνται να υποβάλλουν ξανά τις πληροφορίες που έχουν ήδη υποβάλει στο πλαίσιο άλλων πρωτοβουλιών για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας. Για να διασφαλιστεί η διαφάνεια, οι φορείς διαχείρισης κρίσιμων υποδομών θα πρέπει να ενημερώνουν τις εθνικές αρχές για τυχόν περιστατικά ή προβλήματα, ενώ από την πλευρά τους οι αρχές θα πρέπει να ενημερώνουν σχετικά τους πολίτες, όταν αυτό υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. 

Μετά την ψηφοφορία, ο εισηγητής Michal Šimečka (Renew, Σλοβακία) δήλωσε: «Για να διασφαλίσουμε ότι η Ευρώπη μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό της, θα πρέπει να ενισχύσουμε την συλλογική ανθεκτικότητα των κρίσιμων συστημάτων που στηρίζουν τον τρόπο ζωής μας. Καλύπτοντας 11 τομείς κομβικής σημασίας, η νομοθεσία θα ανταποκριθεί στις προκλήσεις που παρουσιάζουν οι κλιματικές κρίσεις αλλά και η αυξανόμενη εμφάνιση φαινομένων δολιοφθοράς στην ΕΕ στο πλαίσιο της ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία. Οι κρίσιμες υποδομές της ΕΕ πρέπει να παραμείνουν σταθερές, παρά τις απειλές αυτές.» 

Τονίζεται ότι η προηγούμενη οδηγία για τις υποδομές ζωτικής σημασίας αφορούσε μόνο την ενέργεια και τις μεταφορές. Σε ψήφισμα που ενέκρινε το 2018 με θέμα τα πορίσματα της ειδικής επιτροπής για την τρομοκρατία, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε να αναθεωρηθεί η συγκεκριμένη οδηγία. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εξασφάλισαν επίσης ότι η νέα νομοθεσία θα συνάδει με την πρόσφατα εγκριθείσα οδηγία NIS2 για την κυβερνοασφάλεια.