Επιτακτική η ανάγκη αναθεώρησης του προϋπολογισμού της ΕΕ, σύμφωνα με το ΕΚ

Σε ψηφοφορία την Πέμπτη, το Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα με θέμα «αναβάθμιση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027: ένας ανθεκτικός προϋπολογισμός της ΕΕ, κατάλληλος για νέες προκλήσεις» με 366 ψήφους υπέρ, 128 κατά και 55 αποχές.

Οι ευρωβουλευτές υπογραμμίζουν ότι το υφιστάμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) έχει ήδη φτάσει στα όριά του μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια από την έγκρισή του, κατάσταση που επιδεινώθηκε από τα απρόβλεπτα γεγονότα του 2022, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία. Επισημαίνουν ότι «πολύ απλά, το ΠΔΠ δεν διαθέτει ούτε το μέγεθος, ούτε τη δομή, ούτε τους κανόνες για να μπορεί να ανταποκριθεί γρήγορα και αποτελεσματικά σε αλλεπάλληλες κρίσεις παρόμοιας κλίμακας» και εκφράζουν «την έντονη ανησυχία τους για το γεγονός ότι το τρέχον ΠΔΠ αφήνει την Ένωση ανεπαρκώς εξοπλισμένη για να ανταποκριθεί σε οποιεσδήποτε μελλοντικές κρίσεις και ανάγκες και για να εκπληρώσει τον στρατηγικό της ρόλο στη διεθνή σκηνή». 

Ισχυρότερος, διαφανέστερος, ευέλικτος προϋπολογισμός και κοινός μηχανισμός αντιμετώπισης κρίσεων

Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι η αναθεώρηση πρέπει να παρέχει νέα χρηματοδότηση για νέες πολιτικές προτεραιότητες και να εξασφαλίσει έναν ισχυρότερο και πιο ευέλικτο προϋπολογισμό της ΕΕ που «θα πληροί τα υψηλότερα πρότυπα διαφάνειας και δημοκρατικής λογοδοσίας». Ζητά επίσης να αυξηθεί το ΠΔΠ και να ζητηθεί μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία και ένα «κοινό μέσο αντιμετώπισης κρίσεων» που «να ενεργοποιείται αποτελεσματικά και γρήγορα, ανάλογα με τις ανάγκες που ανακύπτουν». 

Η αποπληρωμή του δανεισμού για το σχέδιο ανάκαμψης δεν πρέπει να θέτει σε κίνδυνο τα προγράμματα της ΕΕ

Η αποπληρωμή του χρέους και το κόστος δανεισμού από τον μηχανισμό ανάκαμψης της ΕΕ πρέπει να τεθούν εκτός των ανώτατων ορίων του ΠΔΠ, τονίζουν οι ευρωβουλευτές. Διαφορετικά, το κόστος αυτό, στο πλαίσιο της αύξησης των επιτοκίων, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση της χρηματοδότησης προγραμμάτων όπως το «Erasmus+», το «EU4Health», το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» καθώς και το πρόγραμμα Πολίτες, Ισότητα, Δικαιώματα και Αξίες. 

Αξιολόγηση το 2023

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα προτείνει μια «φιλόδοξη επανεξέταση» του ΠΔΠ κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2023. Το Μάιο ανέφερε ότι «οι απρόβλεπτες ανάγκες που δημιουργήθηκαν από τον πόλεμο στην Ευρώπη υπερβαίνουν κατά πολύ τα μέσα που είναι διαθέσιμα στο τρέχον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να προσδιοριστούν νέες πηγές χρηματοδότησης».

Ο συνεισηγητής Jan Olbrycht (ΕΛΚ, Πολωνία) δήλωσε: «Πιστεύουμε ότι ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ δεν έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίζει νέες προκλήσεις, ιδίως τις πολυάριθμες, απρόβλεπτες κρίσεις που αντιμετωπίζει εδώ και λίγο καιρό η ΕΕ. Ως εκ τούτου, ζητούμε την επείγουσα αναθεώρηση του τρέχοντος ΠΔΠ προκειμένου να προσαρμοστεί ο προϋπολογισμός στις νέες συνθήκες στις οποίες βρισκόμαστε.»

Επίσης, η συνεισηγήτρια Margarida Marques (Σοσιαλιστές, Πορτογαλία) υπογράμμισε από την πλευρά της: «Ο προϋπολογισμός της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027 βρίσκεται υπό ακραία πίεση λόγω των πολλαπλών κρίσεων που αντιμετωπίζει η ΕΕ. Καλούμε την Επιτροπή να αναθεωρήσει τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό και να θεσπίσει ένα πρόσθετο μόνιμο μέσο, πέραν των ήδη προγραμματισμένων δαπανών του ΠΔΠ, δεδομένου ότι πρέπει να περάσουμε από μια ad hoc προσέγγιση σε μια πιο δομημένη. Αυτό θα μας βοηθήσει να προσαρμοστούμε καλύτερα και να αντιδρούμε γρήγορα σε κρίσεις ανταποκρινόμενοι στις κοινωνικές και οικονομικές τους επιπτώσεις.»