Κατηγορίες για διαφθορά: Το ΕΚ ζητά φιλόδοξες αλλαγές και ταχεία πρόοδο

Υπό το πρίσμα των αλλαγών που αποφάσισε η Διάσκεψη των Προέδρων, οι ευρωβουλευτές ζητούν περισσότερες μεταρρυθμίσεις και ζητούν ταχεία σύσταση του ανεξάρτητου φορέα δεοντολογίας της ΕΕ. Πιο συγκεκριμένα, την Πέμπτη, το Κοινοβούλιο ενέκρινε δύο ψηφίσματα σχετικά με ζητήματα διαφάνειας και ακεραιότητας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ. 

Απαιτούνται ισχυρές και άμεσες μεταρρυθμίσεις

Σε συνέχεια των μέτρων που ζήτησε το Κοινοβούλιο τον Δεκέμβριο του 2022 και χαιρετίζοντας την πρόσφατη απόφαση της Προέδρου και των ηγετών των πολιτικών ομάδων του Κοινοβουλίου ως αναγκαίο πρώτο βήμα, οι ευρωβουλευτές επαναλαμβάνουν ότι θα επιδείξουν μηδενική ανοχή στη διαφθορά σε οποιαδήποτε μορφή και σε οποιοδήποτε επίπεδο και επιμένουν ότι το Κοινοβούλιο πρέπει να επιδείξει αδιαμφισβήτητη ενότητα και ακλόνητη αποφασιστικότητα. 

Στο πλαίσιο αυτό, απαριθμούν τομείς στους οποίους απαιτούνται περαιτέρω βελτιώσεις, ζητώντας συγκεκριμένα: 

- την καλύτερη εφαρμογή του κώδικα δεοντολογίας, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών κυρώσεων σε περίπτωση παραβάσεων, την επέκταση του καταλόγου ενεργειών που επιφέρουν σε κυρώσεις, και την απαγόρευση των δραστηριοτήτων επ’ αμοιβή που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν σύγκρουση συμφερόντων με το ρόλο του μέλους του ΕΚ 

- θέσπιση διαδικασίας έγκρισης για ταξίδια που πληρώνονται από τρίτες χώρες και πρόσθετους ελέγχους για τους βοηθούς των ευρωβουλευτών και το προσωπικό του ΕΚ που εργάζονται σε ευαίσθητους τομείς πολιτικής, ιδίως στους τομείς των εξωτερικών υποθέσεων, της ασφάλειας και της άμυνας 

- η συμβουλευτική επιτροπή δεοντολογίας των βουλευτών να μεταρρυθμιστεί ώστε να εκπληρώσει τα αναμενόμενα καθήκοντα του ανεξάρτητου φορέας δεοντολογίας της ΕΕ, έως ότου αυτός συσταθεί 

- δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων των ευρωβουλευτών στην αρχή και στο τέλος κάθε θητείας · επαρκείς πόρους για το Μητρώο Διαφάνειας της ΕΕ και υποχρέωση των ευρωβουλευτών, του προσωπικού τους και των υπαλλήλων του Κοινοβουλίου να δηλώνουν σε αυτό συναντήσεις εργασίας με διπλωμάτες τρίτων χωρών, όταν οι ευρωβουλευτές έχουν ενεργό ρόλο και άμεση επιρροή στο έργο του ΕΚ, και εκτός εάν αυτό θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τα εμπλεκόμενα άτομα ή το δημόσιο συμφέρον 

- οι εσωτερικοί κανόνες του ΕΚ να ευθυγραμμιστούν με την οδηγία για τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος 

- τα μέτρα που έχουν ληφθεί όσον αφορά τους αντιπροσώπους του Κατάρ θα πρέπει να επεκταθούν και σε εκείνους του Μαρόκου. 

Αυστηρός έλεγχος της χρηματοδότησης των ΜΚΟ

Το Κοινοβούλιο τονίζει ότι ΜΚΟ φαίνεται να έχουν χρησιμοποιηθεί ως εργαλεία επιρροής από τρίτες χώρες και ζητά την αναθεώρηση των υφιστάμενων κανόνων για την ενίσχυση της διαφάνειας της διοίκησής τους, του προϋπολογισμού τους, της ξένης επιρροής και των ισχυρών προσώπων που εμπλέκονται σε αυτές. Υπογραμμίζει ότι ΜΚΟ που λαμβάνουν χρήματα από φορείς ή πρόσωπα που δεν υποχρεούνται να εγγραφούν στο Μητρώο Διαφάνειας (π.χ. τρίτες χώρες) οφείλουν να δηλώνουν τα έσοδα αυτά και ζητούν να σταματά η χρηματοδότησή τους από τον προϋπολογισμό της ΕΕ σε περίπτωση που δεν παρέχουν τις σχετικές πληροφορίες. Ζητά ακόμα να πραγματοποιείται ενδελεχής έλεγχος οικονομικών στοιχείων πριν την εγγραφή μιας ΜΚΟ στο Μητρώο, τη δημοσίευση όλων των συμβάσεων μεταξύ ΜΚΟ και Επιτροπής, και έναν σαφή ορισμό για το ποιες ΜΚΟ μπορούν να εγγραφούν στο Μητρώο και να λάβουν ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Στο πλαίσιο αυτό ωστόσο, καταδικάζει την χρησιμοποίηση του σκανδάλου για την πραγματοποίηση μιας λανθασμένης εκστρατείας δυσφήμισης κατά των ΜΚΟ και για τη διάδοση παραπληροφόρησης περί έλλειψης διαφάνειας στη χρηματοδότησή τους. Επαναλαμβάνει δε την αταλάντευτη υποστήριξή του προς τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον, με πλήρη σεβασμό των κανόνων.

Οι ευρωβουλευτές επιθυμούν επίσης η επιτροπή ING2 και τα άλλα αρμόδια όργανα να αναθεωρήσουν τους κανόνες δεοντολογίας του Κοινοβουλίου πριν από το καλοκαίρι. 

Το ψήφισμα εγκρίθηκε με 401 ψήφους υπέρ, 3 κατά και 133 αποχές. 

Όχι άλλες καθυστερήσεις για τον ανεξάρτητο φορέα δεοντολογίας

Το Κοινοβούλιο επαναλαμβάνει το αίτημά του για έναν ανεξάρτητο φορέα δεοντολογίας για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, με βάση τις προτάσεις του που ενέκρινε τον Σεπτέμβριο του 2021, για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών. Η πρόταση της Επιτροπής θα πρέπει να υποβληθεί μέχρι τον Μάρτιο και οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι την θερινή διακοπή των εργασιών, λένε οι ευρωβουλευτές. Αυτός ο φορέας θα πρέπει να ενεργεί βάσει σαφούς διάκρισης μεταξύ εγκληματικών ενεργειών, παραβιάσεων των θεσμικών κανόνων και ανήθικης συμπεριφοράς. Θα διαδραματίζει καίριο ρόλο στην προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος εντός των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, ενώ θα συνεργάζεται συμπληρωματικά με άλλα όργανα της ΕΕ, όπως η υπηρεσία καταπολέμησης της απάτης (OLAF), η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO), ο Διαμεσολαβητής και το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο. 

Το ψήφισμα εγκρίθηκε με 388 ψήφους υπέρ, 72 κατά και 76 αποχές.