Το τέλος του αντι-μνημονίου

GUEST EDITORS

 ΓΡΑΦΕΙ Ο ΣΤΑΘΗΣ ΠΡΟΒΗΣ 

Χρειάστηκαν έξι περίπου χρόνια για να καταρρεύσει ένας τεράστιος πολιτικός μύθος, ένας ψευδής, απατηλός και διχαστικός διαχωρισμός και τελικά μία συλλογική αυταπάτη, που δυστυχώς επικράτησε όλα αυτά τα χρόνια. Ο μύθος και η συλλογική αυτή αυταπάτη δεν ήταν  τίποτα άλλο από τον διχαστικό και ψευδή διαχωρισμό της κοινωνίας σε μνημονιακούς και αντι-μνημονιακούς. Την πλάνη ή την αυταπάτη αυτή πότισε και καλλιέργησε με ψέματα, δημαγωγικές υποσχέσεις και άφθονο λαϊκισμό ένα ανομοιογενές και ετερόκλιτο πολιτικό προσωπικό, που ξεκινούσε από την άκρα αριστερά και έφτανε μέχρι την εθνολαϊκιστική δεξιά και ακόμα πιο πέρα δηλαδή μέχρι και το κόμμα των νεοναζί της ΧΑ.

Πρώτο απ όλους το κυβερνών κόμμα, ο ΣΥΡΙΖΑ, και η ηγεσία του στηρίχθηκαν και εκμεταλλεύτηκαν στο έπακρο το κύμα απογοήτευσης και αγανάκτησης  που επικράτησε στην ελληνική κοινωνία το οποίο,  σε συνδυασμό με την σφοδρή οικονομική κρίση που πράγματι εξαθλίωσε μεγάλο κομμάτι  ακόμα και της μεσαίας  τάξης,  του έδωσε την δυνατότητα να καταλάβει την εξουσία τον Ιανουάριο του 2015. Ο ελληνικός λαός πίστεψε τις ψεύτικες υποσχέσεις (πχ κατάργηση ΕΝΦΙΑ, αφορολόγητο, κατάργηση μνημονίου, 751 ευρώ κατώτατο μισθό κλπ) , ενέδωσε στον άκρατο λαϊκισμό και θέλοντας να τιμωρήσει το «παλιό και φθαρμένο» πολιτικό σύστημα εμπιστεύτηκε τις τύχες της χώρας σε ένα κόμμα, που έμοιαζε στα μάτια πολλών συμπολιτών μας πριν από τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 ότι κομίζει το «νέο». Ουδέποτε μετεκλογικά κατά την περίοδο της μεταπολίτευσης υπήρξε μεγαλύτερη διάψευση και ματαίωση των προσδοκιών του λαού σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. 

Αυτό συνέβη, διότι στην ουσία ο ΣΥΡΙΖΑ  ήταν ένα κόμμα χωρίς σχέδιο, χωρίς στόχους, χωρίς ικανά στελέχη και το κυριότερο χωρίς προσανατολισμό και πολιτική ομοιογένεια. Ήταν ένα άθροισμα συνιστωσών, χωρίς όμως ιδεολογική συνάφεια, χωρίς κοινό ιδεολογικό τόπο. Η μόνη συγκολλητική ουσία που υπήρχε ήταν η  αντι – μνημονιακή ρητορική. Έφτασε μάλιστα στο σημείο να συγκυβερνήσει με ένα ακραίο εθνολαϊκιστικό δεξιό κόμμα τους ΑΝΕΛ, απορρίπτοντας a priori πολιτικές συνεργασίες με πιο κοντινούς σε αυτό χώρους, όπως το ΠΟΤΑΜΙ και το ΠΑΣΟΚ. Μια τέτοια συνεργασία σε κυβερνητικό επίπεδο εκτός όλων των άλλων προσέκρουε ακόμα και στην κοινή λογική. Όπως φάνηκε λίγους μήνες αργότερα η ίδια η κυβέρνηση και ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός πνίγηκαν στην μέγγενη των συνιστωσών, οδηγούμενοι σε παραίτηση μόλις επτά μήνες μετά την νίκη του κόμματός του. 

Η συλλογική αυτή κοινωνική αυταπάτη και τελικά παραπλάνηση ήταν ολέθρια. Ο λαϊκισμός είχε θριαμβεύσει έναντι της λογικής. Η χώρα μετά από πέντε δύσκολα και αιματηρά χρόνια θυσιών, πάνω που είχε αρχίσει να βλέπει ξέφωτο κατρακύλησε σταδιακά, μέχρι που φτάσαμε στο απόλυτο μηδέν, δηλαδή το κλείσιμο των Τραπεζών και την επιβολή  «capital controls», κάτι που δεν είχαμε ζήσει ποτέ και με κανέναν στο παρελθόν. Κυριάρχησε στην κυβερνητική διαχείριση η προχειρότητα, η έλλειψη σχεδιασμού, ο παλαιοκομματισμός, οι ρουσφετολογικές πρακτικές και ουσιαστικά το (δήθεν)  «νέο» αποδείχτηκε ότι δεν ήταν τίποτα άλλο παρά  το «παλιό» μασκαρεμένο ως «νέο». Κερασάκι στην τούρτα ήταν το δημοψήφισμα παρωδία, που ξεγέλασε τον ελληνικό λαό και οδήγησε στο κλείσιμο των τραπεζών. Μετά από όλα αυτά και με την χώρα να σέρνεται εμφανίστηκε και παρουσιάστηκε ως αναγκαστική και αναπόφευκτη  λύση το μεγάλο «ναι» στο 3ο μνημόνιο της Αριστεράς, το χειρότερο και σκληρότερο όλων. Όμως  το τρίτο μνημόνιο δεν ήταν ούτε αναπόφευκτο ούτε αναγκαίο, αντίθετα ήταν το αποτέλεσμα συγκεκριμένης διαπραγματευτικής τακτικής και επιλογών της παραιτηθείσας συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ. 

Οι μέρες του Ιουλίου του 2015 ήταν εφιαλτικές. Αποδείχτηκε ότι η περιβόητη «γενναία» και «λεβέντικη»  διαπραγμάτευση ήταν άλλος ένας μύθος. Εκ του αποτελέσματος κρίθηκε αποτυχημένη και λίγη. 

Άλλωστε μια διαπραγμάτευση δεν κρίνεται από την διάρκειά της αλλά από το αποτέλεσμα μου φέρνει για την κοινωνία. Και στην περίπτωση μας το αποτέλεσμα ήταν αποκαρδιωτικό.

Ειδικότερα,  σε όλο το διάστημα των επτά (7) τελευταίων μηνών της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ τα αποτελέσματα ήταν πενιχρά  σε όλους τους τομείς. Ενδεικτικά, η οικονομία «ξεράθηκε», η ανεργία αυξήθηκε, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές  των πολιτών προς το δημόσιο αυξήθηκαν, το κράτος έπαυσε να πληρώνει τους προμηθευτές του, οι έμποροι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες  είδαν την δραστηριότητά τους να συνθλίβεται και τελικά μέσα σε ασφυκτικές συνθήκες οδηγηθήκαμε στο τέλος του αντι-μνημονίου και στην υπογραφή του 3ου μνημονίου της Αριστεράς.

Μετά από αυτήν  την οδυνηρή πολιτική εμπειρία έχουμε μπροστά μας ως κοινωνία τις εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου 2015. Θέλω να πιστεύω ότι έχει  επέλθει πια, μια οδυνηρή έστω, κοινωνική συνειδητοποίηση. Τα ψέματα πρέπει να τελειώσουν. Ο λαϊκισμός πρέπει να εξαφανιστεί. Πρέπει να επικρατήσουν η λογική, οι συγκεκριμένες προτάσεις, το πολιτικό σχέδιο και η όρεξη για δουλειά. Η νέα κυβέρνηση πρέπει να αποτελείται από ανθρώπους που θα πιστεύουν σε αυτό που κάνουν.

Βασικός στόχος των πολιτικών δυνάμεων που θα συνεργαστούν θα πρέπει να είναι να αποκτήσει η χώρα μία σταθερή κυβέρνηση τετραετίας, η οποία θα εργαστεί ουσιαστικά, με σκοπό να εφαρμόσει το τρίτο μνημόνιο και να διαπραγματευτεί όσο μπορεί καλύτερα τα πολλά μελανά του σημεία. Μόνο μέσα από την εφαρμογή του μνημονίου θα οδηγηθούμε στην έξοδο από αυτό. Άλλη ευκαιρία για την χώρα δεν θα υπάρξει. Στην πολιτική ζωή του τόπου πρέπει να επικρατήσει η συνεννόηση και η συνεργασία. Κανείς δεν μπορεί μόνος του. Οι αυτοδυναμίες και μαθηματικά έχουν αποκλειστεί. Μόνη διέξοδος η κυβέρνηση ευρύτατων συνεργασιών με ικανούς ανθρώπους, οι οποίοι με σοβαρότητα θα εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις και αλλαγές, που όλα αυτά τα χρόνια είτε δεν έγιναν είτε μισοέγιναν. 

Η όποια αξιωματική αντιπολίτευση προκύψει από τις εκλογές θα πρέπει να καταλάβει ότι δεν μπορεί να συμπεριφέρεται από εδώ και εις το εξής, όπως συμπεριφέρθηκαν ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛ αλλά και τα λοιπά κόμματα της αντι-μνημονιακής αντιπολίτευσης  τα τελευταία χρόνια, διότι πλέον δεν υπάρχει αντι-μνημόνιο ούτε εύκολες εναλλακτικές λύσεις. Η κοινωνία αναζητά πολιτικούς που θα δουλέψουν και θα φέρουν αποτελέσματα χωρίς βερμπαλισμούς, ασάφειες και λαϊκίστικες υποσχέσεις.

Ο ενταφιασμός της λογικής και των επιχειρημάτων του αντι-μνημονιακού λόγου, που συντελέστηκε παραμονή δεκαπενταύγουστου του 2015 με την ψήφιση του μνημονίου της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ  ίσως απελευθερώσει την κοινωνία. Σε κάθε περίπτωση ο ελληνικός λαός με την ψήφο του πρέπει να επιβάλλει και να καθορίσει το εύρος, το είδος και την έκταση των πολιτικών συνεργασιών.  Κανείς δεν μπορεί να πει πια ότι δεν γνωρίζει ή δεν ξέρει. Όλοι έχουν πεπραγμένα και οι συγκρίσεις οδηγούν σε χρήσιμα συμπεράσματα για όλους. Οι βαθιές κόκκινες γραμμές πρέπει να είναι η απρόσκοπτη και αδιασάλευτη ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και η ουσιαστική διασφάλιση του ευρωπαϊκού κεκτημένου σε όλους τους τομείς. Πρέπει να επιστρέψουν στην χώρα η κανονικότητα και  η βεβαιότητα.  

Η ψήφος μας πρέπει να είναι συνειδητή, αποτέλεσμα λογικής ανάλυσης των πραγματικών δεδομένων. Η επιλογή ακραίων ή γραφικών σχημάτων δεν είναι λύση. Στο μυαλό όλων πρέπει να είναι το μετά.

Στάθης Ι. Προβής

Δικηγόρος Αθηνών