Λίνα Φούντογλου: "Δε βρίσκω τίποτα δημιουργικότερο του μηδενός"

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ ΓΙΑΝΝΗ ΣΤΕΛΙΟ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟ 

Συνάντησα τη Λίνα Φούντογλου σε ένα μικρό ατμοσφαιρικό μπαρ της Αθήνας, πριν από λίγο καιρό. Αέρινη παρουσία, γοητευτική συνομιλήτρια και παθιασμένη με την τέχνη, αρκούν μόλις λίγα λεπτά συζήτησης μαζί της για να καταλάβει κάποιος πόσο μεγάλο ρόλο παίζει η πολιτική, με την ευρεία έννοια, στη σκέψη της.

Απόφοιτος του τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ, στο τμήμα που όπως η ίδια είπε οφείλει την πολιτικοποίησή της, στη συνέχεια σπούδασε υποκριτική στη Δραματική Σχολή Αθηνών "Γιώργος Θεοδοσιάδης" από το 2009 ως το 2012, τελειώνοντάς την με άριστα και από τότε έχει αφιερωθεί κυρίως στο θέατρο. Ξεκίνησε την πορεία της με τον μονόλογο "Wordwhore" του Γάλλου συγγραφέα Tam Cy Albert από το Urbn Theatr, συνέχισε συμμετέχοντας σε άλλες παραστάσεις του Urbn Theatr, στο "Τρίτο Κύμα" στο Εθνικό Θέατρο ενώ πρόσφατα έγραψε και σκηνοθέτησε την πρώτη της ταινία μικρού μήκους το "Sweet Society". Εξίσου σημαντική όμως είναι και η σχέση της με την ποίηση καθώς ποιήματα από την πρώτη συλλογή της με τίτλο "δημιουργικό μηδέν" - 19 ποιήματα της Λίνας Φι & 8 σχέδια της orgbalmaria, θα δημοσιευτούν μεταφρασμένα στο γαλλικό περιοδικό "Riveneuve Continents". Κι όλα αυτά χωρίς να έχει εγκαταλείψει ούτε στιγμή τα ΜΜΕ όπου, ύστερα από ένα σύντομο πέρασμα ως ραδιοφωνική παραγωγός από το "Πορτοκαλί", πλέον προβληματίζει και προβληματίζεται μέσα από τη στήλη "Απεριορίστων (δια)δρομών" στο περιοδικό 3pointmagazine.gr.

Η πολυτάλαντη Λίνα Φούντογλου μίλησε αποκλειστικά στο "The Columnist" για την υποκριτική, την σχέση τέχνης και πολιτικής, το θέατρο στα χρόνια της κρίσης, τα μελλοντικά της σχέδια και άλλα. 

- Ηθοποιός, ποιήτρια, δημοσιογράφος. Ποια από τις τρείς αυτές ιδιότητες πιστεύεις ότι σου ταιριάζει καλύτερα; 

Λ.Φ.: "Είμαι ηθοποιός. Στο σχολείο ήμουν καλή μαθήτρια και το να εισαχθώ σε μία υψηλόβαθμη σχολή ήταν σχεδόν επιβαλλόμενο στο πλαίσιο της ελληνικής κουλτούρας "μάθε παιδί μου γράμματα". Επέλεξα ό,τι βρήκα πιο ενδιαφέρον. Τη σχολή μου βέβαια την αγάπησα πολύ καθώς εκεί πολιτικοποιήθηκα. Γράφω από τα οχτώ. Βαρύγδουπη λέξη αλλά θα μπορούσες να πεις ότι είμαι και ποιήτρια."

- Η υποκριτική ήταν παιδικό όνειρο ή προέκυψε στην πορεία;  

Λ.Φ.: "Ήταν ανάγκη από πάντα. Ποτέ όνειρο. Θα έλεγα πως ήταν πάντα μία πραγματικότητα. Το ήξερα απ' όταν ήμουν στο δημοτικό."

- Πριν από λίγο καιρό έγραψες και σκηνοθέτησες την πρώτη σου ταινία μικρού μήκους, το Sweet Society, η οποία στηλιτεύει τόσο την ανισότητα μεταξύ των δύο φύλων όσο και τη σχέση κράτους-πολίτη στις δυτικές κοινωνίες. Μίλησέ μας λίγο για αυτά.

Λ.Φ.: "Νόμος < Κράτος < Σύστημα, υπάρχει μία απαράβατη ιεραρχία όσο και μία απορία, ποιός είναι επιτέλους αυτό το σύστημα. Στην μικρή μου πορεία είδα λίγα κι έμαθα πολλά για αγώνες καταπιεσμένων που εξέλιξαν μεν την ιστορία, κατέληξαν δε στο χωνευτήρι του συστήματος. Το σύστημα, ο καπιταλισμός, δε θα μπορούσε να είναι γυναίκα. Η γυναίκα εξακολουθεί να υφίσταται ρατσισμό, να θεωρείται το αδύναμο φύλο, το αντικείμενο της απόλαυσης κ.λπ. Έπειτα, λόγω της εν δυνάμει μητρότητας έχει πιο έντονο το θυμικό κομμάτι πράγμα που την καθιστά πιο ευάλωτη στο να λυγίσει από το συναίσθημα. Η "σκληρή" καγκελάριος της Γερμανίας με τους ανέκφραστους ήχους που παράγει, δείχνει πως το κράτος σε αντίθεση με το σύστημα θα μπορούσε να είναι γυναίκα. Πρόσεξε όμως, μία γυναίκα άτεκνη, των θετικών επιστημών, από μία τεχνοκρατική κουλτούρα. Και πάλι όμως, δεν είναι το ίδιο το σύστημα! Σημειώνω πως αυτό είναι άποψή μου και πάντα για μια πλειοψηφία. Οι εξαιρέσεις υπάρχουν πάντα και οι ανατροπές είναι για να γίνονται. Για να κλείσω λίγο πιο ανάλαφρα, θα πω ότι αγαπώ πολύ τους άντρες και είμαι από τις τυχερές που έχουν βιώσει ίση μεταχείριση και σεβασμό. Φυσικά δε μιλάω για τους "άρχοντες", για τους άλλους... που αντιδρούνε."

- Πολλοί υποστηρίζουν ότι η πολιτική είναι τέχνη. Από την άλλη πλευρά όμως η τέχνη, σε οποιαδήποτε μορφή, δεν εμπεριέχει κι αυτή το στοιχείο της πολιτικής; 

Λ.Φ.: "Ίσως εδώ φανώ λίγο απόλυτη αλλά για μένα αλίμονο αν η τέχνη δεν είναι πολιτική. Φαντάζομαι δε χρειάζεται να διασαφηνίσουμε τι σημαίνει πολιτική κι ότι δεν έχει σχέση απαραίτητα με τα κόμματα, έτσι; Επίσης για μένα είναι το ίδιο πολιτικό ένα έργο του Τσέχωφ με ένα του Πίντερ, όλα δείχνουν έναν δρόμο για μία καλύτερη ζωή και αυτό είναι η ξεχασμένη σημασία της πολιτικής. Η τέχνη καλλιεργεί συνειδήσεις, ποιεί ήθος, ανοίγει ορίζοντες. Για μένα δε θα πρέπει να είναι ένα ξέσπασμα αλλά μία σπίθα προς την κατεύθυνση της κοινωνικής αφύπνισης, της ανθρωπιάς, της απελευθέρωσης."

- Τι είναι πιο επικίνδυνο για την πορεία μιας κοινωνίας, η απολιτίκ στάση ή η λάθος πολιτική επιλογή;

Λ.Φ.: "Και το "απολιτίκ" είναι μία συνειδητή πολιτική θέση που λέει "αποφασίστε εσείς μωρέ, εγώ είμαι κάτι άλλο". Οι περισσότεροι είναι απλώς οπορτουνιστές. Πολύ εγωιστική θέση, κατά τη γνώμη μου. Η λάθος πολιτική κατεύθυνση, χμ… και ποιά είμαι εγώ για να πω τη σωστή; (γέλιο) Πιστεύω σε μία πολιτική κατεύθυνση, άρα τη θεωρώ σωστή ή καλύτερα δίκαιη, δεν την επιβάλλω, τη μοιράζομαι και… μακάρι μια μέρα η κοινωνία να πάρει τη ζωή της στα χέρια της."

- Η "Ισορροπία του Nash" που ανέβηκε πρόσφατα στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου και στη συνέχεια κατέβηκε για να ξανανέβει, προκάλεσε έντονη πόλωση όχι μόνο στον καλλιτεχνικό κόσμο αλλά και γενικότερα στην ελληνική κοινωνία. Κάποιοι μίλησαν για τεράστια πρόκληση ενώ κάποιοι άλλοι για υστερία. Ποια είναι η δική σου προσέγγιση στην όλη υπόθεση;

Λ.Φ.: "Όταν δημιουργείς κάτι, από μία μπροσούρα έως μία παράσταση, δύο πράγματα είναι σημαντικά, το γιατί το κάνεις -η ανάγκη δηλαδή- και το πού απευθύνεσαι. Προφανώς, η ενόχληση ακούστηκε επειδή ανέβηκε από κρατικό ίδρυμα, που έχει δηλαδή μία συνολική απεύθυνση και συντηρείται από το λαό. Και ναι, ας μην κρυβόμαστε, μπορεί κανείς να πατήσει εκεί. Εγώ προφανώς και είμαι υπέρ της συγκεκριμένης παράστασης, από καλλιτεχνική και πολιτική σκοπιά. Για το μόνο που διατηρώ μία επιφύλαξη, δεν είναι για το αν θα μας κάψουν σαν "μάγισσες" στο Μεσαίωνα αλλά μήπως τελικά δεν είμαστε και τόσοι πολλοί αυτές οι "μάγισσες". Δε θα ήθελα να επεκταθώ ιδιαίτερα."

- Πάμε λίγο στην ποίηση. Το 2014 εξέδωσες την πρώτη σου ποιητική συλλογή με τίτλο "δημιουργικό μηδέν" - 19 ποιήματα της Λίνας Φι & 8 σχέδια της orgbalmaria. "Δημιουργικό" και "μηδέν" δεν είναι αντιφατικά;

Λ.Φ.: "Δε βρίσκω τίποτα δημιουργικότερο του μηδενός. Το μηδέν έχει κίνηση. Κυκλική όπως όλα στη ζωή. Από εκεί ξεκινάς, από εκεί επιλέγεις και αν κουραστείς, νανουρίζεσαι στην εσωτερική του καμπύλη. Όσον αφορά τη συλλογή καθεαυτή, θα ήθελα να μοιραστώ τη χαρά πως έπειτα από πρόταση, κάποια ποιήματά μου θα μεταφραστούν στη γαλλική γλώσσα για το γαλλικό περιοδικό "Riveneuve Continents", στην κατηγορία "Γραπτά και Αγώνες". Πρόκειται για μία πρόταση αυτών των λογοτεχνικών εκδόσεων, να ειδωθεί η ελληνική λογοτεχνία ως ένας από τους αγώνες αντίστασης στις πολιτικές λιτότητας και εξόντωσης και να γίνει κοινωνός όσων περισσοτέρων. Είναι κάτι που μου έδωσε πολλή χαρά καθώς από μικρή αρνιόμουν να κατανοήσω την έννοια των συνόρων, σε οτιδήποτε."

- Από πού αντλείς έμπνευση;

Λ.Φ.: "Από τους ανθρώπους. Από το σώμα. Θαυμάζω ό,τι κινείται σαν να έχω έρθει από άλλον πλανήτη. Από αυτούς που ρισκάρουν. Από το αίμα. Από τη διαφορετικότητα. Από τα μάτια. Από το αρσενικό φύλο. Από τον αναπτήρα μου που έπεσε στον υπόνομο και κάθε βράδυ υποφέρει από μοναξιά."

- Τι συνιστά για σένα ποιότητα;

Λ.Φ.: "Άλλο να ποιείς ήθος και άλλο να καθησυχάζεις το νου. Ξεκάθαρα ποιότητα είναι το πρώτο."

- Πόσο και με ποιο τρόπο επηρέασε το θέατρο και γενικότερα τα πολιτιστικά δρώμενα η κρίση των τελευταίων έξι ετών;

Λ.Φ.: "Για την τέχνη, όποιος ήταν εφησυχασμένος είναι και τώρα. Όσο και να προσπαθεί να απεικονίσει την αλήθεια, ποτέ δε θα έχει το πάθος αυτού που ήδη κολυμπάει μέσα της. Ποτέ δε θα χορέψει μέσα στη φωτιά που έχει αρπάξει στα μέρη μας. Ο αγώνας ήταν πάντα ζωντανός, όσοι τον θυμήθηκαν τώρα, με την ίδια ευκολία θα τον ξεχάσουν. Αυτό χρεώνει περισσότερο τους δημιουργούς παρά τους ηθοποιούς που προσπαθούν να βιοποριστούν. Οι αρνητικές επιρροές αφορούν όλους τους τομείς. Μέχρι και το ψυχολογικό κομμάτι. Για το επάγγελμά μου πάντα ήταν μικρές οι οικονομικές απολαβές και το γνώριζα, οπότε δε θα πω κάτι καινούργιο. Εμείς ζούμε για εκείνη την κυρία που θα πει "σε θυμάμαι από εκείνη την παράσταση, μ' έκανες και δάκρυσα" και για το αγόρι που σου λέει "άρχισα να γράφω". Αυτά τα κάνουμε "ψωμί" και τρώμε."

- Ετοιμάζεις κάτι αυτόν τον καιρό;

Λ.Φ.: "Ναι. Συνεχώς γεννάω ιδέες και ευτυχώς βρήκα άνθρωπο με την ίδια πάθηση. Μαζί με τον σκηνοθέτη Αντώνη Morgan Κωνσταντουδάκη, ιδρύσαμε την ομάδα NAIL και την Hit n' Run Productions. Καλλιτεχνικές παρεμβάσεις στην πόλη με μηνυματικό χαρακτήρα που σύντομα θα μοιραστούμε με όλους. Μετά από μία υπερκόπωση που με ανάγκασε να αρνηθώ ενδιαφέρουσες θεατρικές δουλειές, η NAIL συνδυάζει για εμένα ό,τι θέλω να εκφράσω μέσα από την τέχνη. Στο πλαίσιο αυτών των παρεμβάσεων έρχεται και μία μικρού μήκους ταινία για τον Γ' Παγκόσμιο Πόλεμο. Για αυτήν θα μας γράψει μουσική η αγαπημένη μου και διεθνώς γνωστή μπάντα από τη Μεγάλη Βρετανία, οι Detachments, άξιοι απόγονοι των Joy Division, όπως τους έχει χαρακτηρίσει ο ίδιος ο Peter Hook. Πρόκειται για μία ταινία που θα βασιστεί αρκετά στη μουσική γι' αυτό ψάχναμε αρκετά. Το ότι δέχτηκε ο Bastien μόνο επειδή βρήκε ενδιαφέρον το project, ήταν αναπάντεχο για εμάς. Και ιδιαίτερη χαρά για εμένα που αγαπώ τόσο το είδος της μουσικής που υπηρετεί. Επίσης εν καιρώ, θα κάνω ένα μικρό βήμα να σπάσω το ταμπού που είχα για την τηλεόραση, λαμβάνοντας συμμετοχή σε κάποια γυρίσματα για μία νέα και πολλά υποσχόμενη σειρά. Τέλος, έχω στα σκαριά τη δεύτερη ποιητική συλλογή μου ενώ θα ήταν παράλειψη να μη σημειώσω ότι διατηρώ τη στήλη "Απεριορίστων (δια)δρομών" στο 3pointmagazine.gr."

Γιάννης Στέλιος Παπαδόπουλος
 Email: jskpapadopoulos@gmail.com

Facebook

Twitter