Εργασία και χαρά;

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΠΕΤΡΟΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

Υπάρχει ένας όρος στην οργανωσιακή ψυχολογία που ονομάζεται "job crafting". Είναι η μέθοδος κατά την οποία μετατρέπεις τη δουλειά που έχεις και θεωρείς βαρετή και ανούσια σε κάτι που θα το κάνεις με ευχαρίστηση και εν τέλει θα την αγαπήσεις. Είναι αυτό όμως εφικτό; Είναι το είδος της δουλειάς που μας κάνει να μη θέλουμε να σηκωθούμε από το κρεβάτι μας το πρωί ή ο πραγματικός λόγος είναι το εργασιακό περιβάλλον το οποίο δεν μας ικανοποιεί; Ή και τα δύο; 

Το μότο των παλαιότερων χρόνων ήταν να "κάνεις αυτό που αγαπάς". Πλέον, και λόγω των καταστάσεων που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια έχει μετατραπεί σε "δουλειά που να πληρώνει". Μερικές φορές, για κάποιους τυχερούς, αυτά τα δύο συμβαδίζουν, για κάποιους άλλους όχι. Τις περισσότερες δυσκολίες τις αντιμετωπίζουν οι νέοι άνθρωποι που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας. Τα προβλήματα όμως, στο χώρο εργασίας είναι αναπόφευκτα για όλους. Για πολλούς η δουλειά τους, αντί να τους γεμίζει με ικανοποίηση, τους "φορτώνει" με αισθήματα ανεπάρκειας, απογοήτευσης και τους χαλάει διαρκώς τη διάθεση. Η ένταση και το στρες που δημιουργείται από αυτή τη κατάσταση μπορεί να οδηγήσουν σε συμπεριφορές που δυσκολεύουν τις σχέσεις μεταξύ συναδέλφων. 

Το εργασιακό μας περιβάλλον είναι μια μικρογραφία της κοινωνίας μας. Μέσα σε αυτό θα συναντήσεις τον δουλευταρά, τον φιλότιμο, τον πλακατζή, τον ανιδιοτελή αλλά και τον τεμπέλη, τον εγωιστή, τον κουτσομπόλη, τον ευθυνόφοβο, τον κλικαδόρο και τον ρουφιάνο. Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός πως πολλές φορές η δεύτερη κατηγορία υπερτερεί αριθμητικά σε σχέση με την πρώτη. Η αγένεια, η μετάθεση ευθυνών και η έλλειψη ευαισθησίας για το τι βιώνουν οι άλλοι, μπορούν εύκολα να οδηγήσουν σε έκτροπα και να δημιουργήσουν καταστάσεις όξυνσης, επιθετικότητας και συγκρούσεων. 

Για τις επιχειρήσεις, αυτά τα φαινόμενα οδηγούν σε μείωση της αποτελεσματικότητας, της αποδοτικότητας και εν τέλει της κερδοφορίας. Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που εταιρείες χάνουν ικανούς υπαλλήλους λόγω του ότι αυτοί διαλέγουν να φύγουν εξαιτίας ανεπιθύμητων καταστάσεων μεταξύ συναδέλφων, αν και οι περισσότεροι παραμένουν αναγκαστικά λόγω έλλειψης εναλλακτικών λύσεων. Εδώ βέβαια τίθεται και το ζήτημα της αξιοπρέπειας και το κατά πόσο ο καθένας είναι διατεθειμένος να ανεχτεί καταστάσεις που τον μειώνουν πρώτα ως άνθρωπο και ύστερα ως εργαζόμενο. 

Ως εκ τούτου, είναι πολύ δύσκολο να δημιουργήσει κανείς ειλικρινείς και βαθιές σχέσεις στο χώρο εργασίας. Και πως θα μπορούσε άλλωστε από τη στιγμή που οι περισσότεροι πορεύονται με το μότο "ο θάνατός σου, η ζωή μου"; Ενδεδειγμένη λύση σε αυτό το πρόβλημα δεν υπάρχει. Ο καθένας το αντιμετωπίζει διαφορετικά. Υπάρχουν εκείνοι που επιμένουν να υπομένουν ελπίζοντας σε καλύτερες ημέρες, εκείνοι που αντιδρούν ρισκάροντας την απόλυσή τους, και όσοι αποφασίζουν να φύγουν με ψηλά το κεφάλι ακολουθώντας το δικό τους δρόμο. Σε κάθε περίπτωση πάντως, εμείς ορίζουμε τη μοίρα μας.