Μαρίνα Μαλτέζου: "Η Τέχνη είναι μοχλός εναλλακτικής σκέψης"

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ ΓΙΑΝΝΗ ΣΤΕΛΙΟ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟ

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η οικονομική κρίση που γνωρίζει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει επηρεάσει και τον χώρο των τεχνών με αποτέλεσμα πολλοί να βλέπουν ως πολυτέλεια την ενασχόληση με αυτό το πεδίο, ιδιαίτερα όσον αφορά τα εικαστικά που δεν είναι τόσο δημοφιλής ή προσοδοφόρα μορφή τέχνης σε σχέση με άλλες όπως το τραγούδι ή η υποκριτική. Κάποιες φορές όμως είναι ακριβώς αυτή η κρίση η οποία αποτελεί την αφορμή για τη στροφή στη δημιουργία, όπως στην περίπτωση της ζωγράφου Μαρίνας Μαλτέζου.

Γεννημένη στην Αθήνα, με σπουδές στη Διακόσμηση και την Αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων σε Ελλάδα και Αγγλία, αποφάσισε το 2010 να κάνει πραγματικότητα το παιδικό όνειρό της και να δώσει εξετάσεις για τη Σχολή Καλών Τεχνών παράλληλα με την εργασία της σε αρχιτεκτονικό γραφείο. Έκτοτε ξεκίνησε ένα συναρπαστικό ταξίδι για εκείνη στον κόσμο των εικαστικών με έργα της να έχουν παρουσιαστεί τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

Η Μαρίνα, η οποία αποτελεί ένα δυναμικό μέλος της νέας γενιάς Ελλήνων εικαστικών, μίλησε στο "The Columnist" για την απόφασή της να ασχοληθεί με τη ζωγραφική, τους καλλιτέχνες που θαυμάζει, το ρόλο της τέχνης στη σύγχρονη πραγματικότητα ενώ δεν παρέλειψε να μιλήσει και για την, εμπνευσμένη από τον Κ.Π.Καβάφη, ομαδική έκθεση που συμμετέχει αυτόν τον καιρό με τίτλο "Όταν ξυπνά του σώματος η μνήμη" στις Εικαστικές Αναζητήσεις.

- Σε μία εποχή που οι περισσότεροι επιλέγουν την μουσική ή την υποκριτική ως τρόπο έκφρασης, εσύ προτίμησες να ασχοληθείς με τη ζωγραφική. Τι σε οδήγησε σε αυτήν την μορφή τέχνης;

Μ.Μ.: "Είναι μια εποχή που κάποιος δύσκολα γενικά επιλέγει να κάνει κάποιο καλλιτεχνικό επάγγελμα. Οι πρώτες μου σπουδές ήταν αρχιτεκτονική και διακόσμηση εσωτερικών χώρων όπου και δούλεψα πάνω σε αυτό. Η μεγάλη μου αγάπη όμως και η κλίση μου από τη μικρή μου ηλικία ήταν στη ζωγραφική. Όταν ήρθε λοιπόν η κρίση στην Ελλάδα και οι ώρες στο αρχιτεκτονικό γραφείο που δούλευα μειώθηκαν, σκέφτηκα ότι τώρα είναι η ευκαιρία να μάθω περισσότερα πράγματα για τη ζωγραφική. Οπότε έκανα ένα χρόνο προετοιμασία σε κάποιο φροντιστήριο, έδωσα εξετάσεις και πέρασα στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας."

- Ένα από τα χαρακτηριστικά στοιχεία των έργων σου είναι οι σκοτεινοί τόνοι σε συνδυασμό με τη χρήση πίσσας, σωλήνων και κλωστών. Σηματοδοτεί κάτι ιδιαίτερο για εσένα αυτό το εικαστικό πλαίσιο;

Μ.Μ.: "Στην ενότητα των έργων αυτή, εξέτασα το θέμα των ανθρώπινων σχέσεων. Ο τίτλος της είναι "Oι αγαπημένοι ξένοι", είναι οι δικοί μου αγαπημένοι, οι δικοί μας αγαπημένοι, που για διάφορους λόγους έχουν γίνει πλέον ξένοι στη ζωή μας. Οπότε σίγουρα δε θα μπορούσαν να ήταν έργα με χρώμα. Τους βιομηχανικούς χώρους τους γνωρίζω από μικρό παιδί. Η μητέρα μου είχε ένα εργαστήριο φασόν όπου εκεί γνώρισα τις κλωστές και ο πατέρας μου είχε ένα εργοστάσιο όπου μηχανήματα σωλήνες και διάφορα άλλα βιομηχανικά υλικά υπήρχαν παντού. Εγώ έπαιξα αλλά και δούλεψα μεγαλύτερη στους χώρους αυτούς. Σήμερα τα υλικά αυτά στα χέρια μου γίνονται αλλόκοτα κάλυπτρα που τα εντάσσω στη δική μου δουλειά.

Η πίσσα άλλες φορές στα έργα μου λειτουργεί συμβολικά σαν ένα παχύρρευστο, μαύρο στοιχείο που χύνεται, ενώνει, κολλάει τα πάντα και είναι κάτι που δε θέλουμε να μας αγγίζει. Αν πέσει επάνω σου θέλεις να την καθαρίσεις, να την ξεφορτωθείς, νιώθεις αμέσως πολύ βρώμικος. Όμως δεν τα καταφέρνεις εύκολα, γιατί γίνεται ένα με το πετσί σου και ας μην σ’ αρέσει. Άλλες φορές πάλι αναμειγνύοντάς την με τα χρώματα, "βρωμίζει" τον πίνακα, γίνεται βουβός τιμωρός, ενώ πρακτικά δίνει μια καφέ απόχρωση που αφήνει σαν ένα ίχνος από παλιά φωτογραφία.

Όσον αφορά στο σωλήνα είναι ένα υλικό που η σκληράδα του κοντράρει την ευαισθησία των εικόνων στις οποίες τον τοποθετώ. Αυτό το άκαμπτο και ανελαστικό στοιχείο του σωλήνα μοιάζει με ένα απόλυτο, ατομικό κανάλι σκέψεων. Το εγώ μας με τις παρωπίδες του, που αδιαφορώντας για το γύρω κόσμο εγκλωβίζεται στο μικρόκοσμο του ατομισμού του.

Τέλος οι κλωστές δείχνουν τις δεσμεύσεις μας στο παρελθόν, σε ιδεοληψίες και στερεότυπα."

- Τί αποτελεί για σένα πηγή έμπνευσης;

Μ.Μ.: "Δεν ξέρω ακριβώς, η έμπνευση ή ιδέα σε επισκέπτεται κάπως παράξενα. Συνήθως όμως την βρίσκω μέσα από την καθημερινότητά μου, την επαφή μου με τους φίλους μου, από ένα βιβλίο που θα διαβάσω αλλά και από τις βόλτες που πολλές φορές κάνω στα παλαιοπωλεία."

- Υπάρχει κάποιος ή κάποια δημιουργός που θαυμάζεις;

Μ.Μ.: "Θαυμάζω πολλούς καλλιτέχνες κάποιοι από αυτούς είναι Francisco Goya, Hieronymus Bosch, James Ensor, Antrei Tarkofski, Kathe Kollwitz, Marlene Dumas, Jan Vanriet."

- Αυτήν την περίοδο συμμετέχεις στην ομαδική εικαστική έκθεση "Όταν ξυπνά του σώματος η μνήμη". Θα ήθελα να μου πεις πως σχετίζεται με τον Κ.Π.Καβάφη και αν αισθάνεσαι ότι έχεις επηρεαστεί ως καλλιτέχνης αλλά και ως άνθρωπος από την επαφή σου με το έργο του μεγάλου Αλεξανδρινού.

Μ.Μ.: "Ο Κ.Π. Καβάφης μέσα από το έργο του διεκδικεί την επιθυμία και τη σεξουαλική αυτοδιάθεση. Η μνήμη, ο αναστοχασμός και η αναπόληση μέσα από το πέρασμα του χρόνου τον απασχολεί σε όλο του το έργο. Όταν μου έκαναν πρόταση οι επιμελήτριες της έκθεσης η Ευαγγελία Καϊράκη και η Μαρία Καρατζόγλου να συμμετέχω, αμέσως σκέφτηκα πως έχω ένα έργο που βρίσκεις πολλά από τα παραπάνω χαρακτηριστικά. Του έδωσα τον τίτλο "κατάμονος" από το ποίημα "απ’ τες εννιά". Δεν μπορώ να σου πω ότι έχω επηρεαστεί από τον Κ.Π.Καβάφη, γιατί δεν τον έχω μελετήσει βαθιά, ίσως η ιδιοσυγκρασία μου απλά να είναι κοντά σε αυτή του μεγάλου Αλεξανδρινού."

- Ο έρωτας, η ανάμνηση και η απώλεια είναι τρεις έννοιες τις οποίες πραγματεύεται η έκθεση. Πώς αντιλαμβάνεσαι την καθεμία και τι ρόλο παίζουν στο έργο και τη ζωή σου;

Μ.Μ.: "Ο έρωτας είναι αναστάτωση μεγάλη, η ανάμνηση είναι μνήμη της ψυχής και η απώλεια είναι πόνος. Στη δουλειά μου πάντα θα βρεις κομμάτια από τη ζωή μου που εμπεριέχουν και τις τρεις αυτές έννοιες. Αυτήν την περίοδο με πετυχαίνεις σε μια κατάσταση όπου ο έρωτας, η ανάμνηση και η απώλεια την έχουν σημαδέψει ακριβώς με αυτή τη σειρά. Όταν καταφέρνεις να πραγματευτείς αυτές τις έννοιες μέσα από το έργο σου σημαίνει ότι ίσως έχεις αρχίσει να τις ξορκίζεις."

- Η σύνδεση ζωγραφικής και ποίησης είναι μία ενδιαφέρουσα οπτική που αναδεικνύεται στην έκθεση που συμμετέχεις. Πόσο βοηθά, κατά τη γνώμη σου, έναν καλλιτέχνη ο συνδυασμός δύο ή και περισσότερων μορφών τέχνης σε ένα έργο ως προς την αντίληψή του για την ίδια την τέχνη αλλά και τον κόσμο γενικότερα;

Μ.Μ.: "Η τέχνη είναι πλούτος και όταν η μια μορφή τέχνης πλέκεται, τροφοδοτεί και συμπληρώνει την άλλη τότε τα αποτελέσματα από τα παντρέματα αυτά μπορεί να είναι απίστευτα δημιουργικά και για τον καλλιτέχνη αλλά και για τον κόσμο γενικά."

- Μέχρι στιγμής έχεις συμμετάσχει σε δύο εκθέσεις στο εξωτερικό και πιο συγκεκριμένα στην Πράγα και στην Κωνσταντινούπολη. Πώς θα χαρακτήριζες την ανταπόκριση του κοινού απέναντι στα εικαστικά σε αυτές τις δύο χώρες σε σύγκριση με την Ελλάδα;

M.M.: "Συμμετείχα στο Student Section στην 13η Διεθνή Έκθεση Prague Quadrennial of Performance Design and Space το 2015 με το Εργαστήρι Σκηνογραφίας της ΑΣΚΤ με καθηγήτρια την κα Λίλη Πεζανού και σε μια ομαδική έκθεση που οργανώθηκε από το Εργαστήριο του κ. Μάριου Σπηλιόπουλου στην Κωνσταντινούπολη με θέμα "Ο Βιζυηνός ένα ταξίδι". Η Διεθνής έκθεση της Πράγας πραγματοποιείται κάθε τέσσερα χρόνια και πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση Σκηνογραφίας και θεατρικής Αρχιτεκτονικής παγκοσμίως, οπότε την πόλη κατέκλυσαν καλλιτέχνες και φιλότεχνοι. Τώρα στην δεύτερη περίπτωση, η Κωνσταντινούπολη δείχνει να έχει σημειώσει μια κινητικότητα τα τελευταία χρόνια, όπως και η Ελλάδα σε μεγαλύτερο βαθμό βέβαια, λόγω του ότι είμαστε μια χώρα λιγότερο συντηρητική σε σχέση με την Τουρκία και που ελεύθερα μπορεί η σύγχρονη τέχνη να ασκήσει κριτική πάνω στα κοινωνικοπολιτικά προβλήματα της χώρας μας και του κόσμου γενικότερα."

- Πώς αντιλαμβάνεσαι το ρόλο της τέχνης στη σύγχρονη κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα;

Μ.Μ.: "Ο αληθινός σκοπός της τέχνης δεν είναι να μας εφησυχάζει απέναντι στη ζωή, αλλά να στέκεται κριτικά και να μας δίνει την αληθινή εικόνα των σύγχρονων κοινωνικών προβλημάτων του κόσμου, αποτελώντας μοχλό εναλλακτικής σκέψης." 

- Ποιο είναι το μεγαλύτερό σου όνειρο σε σχέση με τη ζωγραφική; 

Μ.Μ.: "Όνειρα έχω πολλά, αλλά το σημαντικότερο είναι να μπορώ να συνεχίσω να ζωγραφίζω."

- Πόσο αισιόδοξη είσαι για το μέλλον; 

Μ.Μ.: "Το μέλλον για τη δική μου γενιά είναι δύσκολο. Θα πρέπει όμως να βρίσκουμε τρόπους και διεξόδους για να μην σκοτεινιάζουμε και χάνουμε το δρόμο και την αισιοδοξία μας. Έτσι κι αλλιώς είμαι από τους ανθρώπους που πιστεύει ότι σε αυτή τη ζωή ήρθαμε για να είμαστε συνεχώς αντιμέτωποι με δοκιμασίες." 

* Το προσωπικό site με το βιογραφικό και τα έργα της Μαρίνας Μαλτέζου μπορείτε να το βρείτε εδώ.

Γιάννης Στέλιος Παπαδόπουλος
Email: jskpapadopoulos@gmail.com

Facebook

Twitter