Η μεγάλη αντίφαση

ΓΡΑΦΕΙ Η ΕΛΕΝΗ ΜΟΣΧΟΥ 

"Μπήκε μια μέρα η θλίψη στο ποτάμι να πλυθεί. Έβγαλε τα ρούχα της και έπεσε μέσα γυμνή. Μετά από λίγο φάνηκε και η οργή. Ήρθε κι εκείνη να πλυθεί, πέταξε τα ρούχα της και έπεσε στο νερό. Η οργή όπως πάντα βιαστική και επιπόλαιη βγήκε πρώτη και πάνω στην βιασύνη της να φύγει, μπερδεύτηκε και φόρεσε τα ρούχα της θλίψης, κι έφυγε. Αργότερα βγήκε και η θλίψη, αργά από το ποτάμι και καθώς έψαχνε τα ρούχα της συνειδητοποίησε ότι τα έχει φορέσει η οργή. Μουδιασμένη από την ντροπή, φόρεσε αμήχανα τα ρούχα της οργής, για να μην γυρίζει γυμνή και για να μην την βλέπουν όλοι. Από τότε όλοι την βλέπουν και νομίζουν πως είναι η οργή. Αλλά κάτω από τα ρούχα, είναι η θλίψη".

(«Ιστορίες να σκεφτείς» , Χόρχε Μπουκάι)

Γιατί είναι ντροπή να είσαι θλιμμένος, είναι ντροπή να είσαι μελαγχολικός, είναι ντροπή το κλάμα, είναι αδυναμία, είναι ελάττωμα. Καλύτερα να είσαι θυμωμένος. Καλύτερα να σε φοβούνται ή να σε απεχθάνονται παρά να σε λυπούνται και να σε χλευάζουν. Γιατί δεν κάνει να πονάς. Κανείς δεν θέλει την μιζέρια κοντά του. Καλύτερα να μην προλαβαίνεις ούτε να νιώσεις λύπη, ούτε να το σκεφτείς. Καλύτερα να είσαι κενός και άδειος και να μην ξέρεις το γιατί. Καλύτερα να κατηγορείς την ηλιθιότητα των τρίτων για το αποτέλεσμα, ακόμα καλύτερα να κατηγορείς και το εαυτό σου, τον ανάξιο, τον λίγο, τον ανίκανο.

Γιατί οι κοινωνίες απεχθάνονται τις αδυναμίες και δεν μπορούν να τις διαχειριστούν. Προτιμούν να πολεμούν τις βαρβαρότητες ή δήθεν να πασχίζουν να βοηθήσουν τον αδύναμο. Προτιμούν να κλαίνε και να κατηγορούν και να "καταγγέλουν" τις συμφορές της οργής. Θέλουν να συμπαρασταθούν στις αυτοκτονίες, θέλουν να απενοχοποιηθεί το ταμπού της ψυχικής ασθένειας, θέλουν να βοηθήσουν τον καταθλιπτικό, τον ανορεξικό, τον αδύναμο. Όμως στο παιδί τους μαθαίνουν ότι δεν έχει δικαίωμα να κλαίει. Το επιπλήττουν όταν πονάει, το χλευάζουν όταν φέρεται σαν "κοριτσάκι". Το μαθαίνουν να είναι σκληρό, του επιτρέπουν να θυμώνει στο σημείο που ο θυμός του δεν θίγει την γονική τους εξουσία, στον βαθμό που δεν εισβάλλει ενοχλητικά στην ηρεμία τους.

Του δείχνουν πόσο ντροπή είναι να κλαις, να λυπάσαι, να κουράζεσαι. Του μετατρέπουν την στιγμιαία αδυναμία σε τεράστιο κακό για την προσωπικότητά του. Δεν υπάρχει εναλλακτική για την θλίψη του, πρέπει να την διώξει πριν την βιώσει, πριν "στεναχωρηθεί η μανούλα". Πρέπει να είναι σκληρό για να επιβιώσει σε αυτήν την κοινωνία.

Κανείς όμως δεν σκέφτηκε μήπως καλύτερα θα ήταν αν μαλάκωνε αυτήν την κοινωνία.

Ελένη Μόσχου