Ημέρα ισότητας των αμοιβών: Κοινή δήλωση του Α' Αντιπροέδρου Φ. Τίμερμανς και των Επιτρόπων Τίσεν και Γιούροβα

Οι γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθούν να αμείβονται κατά μέσο όρο 16 % λιγότερο από τους άνδρες, γεγονός που αντιπροσωπεύει μικρή βελτίωση σε σχέση το 16,2 % του παρελθόντος έτους. Φέτος, η Ευρωπαϊκή Ημέρα Ισότητας των Αμοιβών θα είναι η 4η Νοεμβρίου. Σηματοδοτεί την ημέρα κατά την οποία οι γυναίκες σταματούν, συμβολικά, να αμείβονται σε σύγκριση με τους άνδρες συναδέλφους τους για την ίδια εργασία. 

Ενόψει αυτής της συμβολικής ημέρας, ο πρώτος Αντιπρόεδρος της Επιτροπής κ. Φρανς Τίμερμανς, η Επίτροπος Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων, Δεξιοτήτων και Κινητικότητας του Εργατικού Δυναμικού κ. Μαριάν Τίσεν και η Επίτροπος Δικαιοσύνης, Καταναλωτών και Ισότητας των φύλων κ. Βιέρα Γιούροβα δήλωσαν τα εξής: 

"Έχουν περάσει 60 χρόνια αφότου η αρχή της ισότητας των αμοιβών συμπεριλήφθηκε στις ευρωπαϊκές Συνθήκες, ωστόσο οι γυναίκες σε όλη την Ευρώπη εξακολουθούν να μην βλέπουν την εφαρμογή της νομοθεσίας στην καθημερινότητά τους. Οι Ευρωπαίες εξακολουθούν να εργάζονται δύο μήνες δωρεάν σε σύγκριση με τους άνδρες συναδέλφους τους και η πρόοδος είναι πολύ αργή. 

Μολονότι την τελευταία πενταετία έχουμε κάνει ορισμένα βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, χρειάζεται να γίνουν περισσότερα και με ταχύτερο ρυθμό. Οι πολίτες μας προσδοκούν περισσότερα από εμάς. 

Εννέα στους δέκα Ευρωπαίους –γυναίκες και άνδρες– θεωρούν απαράδεκτο το γεγονός ότι οι γυναίκες αμείβονται λιγότερο από τους άνδρες για την ίδια εργασία. 

Η γνώση είναι δύναμη και, ως εκ τούτου, όσο περισσότερο βελτιώσουμε τη διαφάνεια σχετικά με τις αιτίες του μισθολογικού χάσματος, τόσο καλύτερα θα μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε. Η μισθολογική διαφάνεια είναι σημαντική, για να μπορούμε να εντοπίζουμε περιπτώσεις μισθολογικών διακρίσεων και για να μπορούν οι υπάλληλοι και οι πελάτες να εξάγουν τα δικά τους συμπεράσματα και να λαμβάνουν μέτρα. Στην πραγματικότητα, το 64 % των Ευρωπαίων δήλωσαν ότι είναι υπέρ της δημοσίευσης των μέσων μισθών στην εταιρεία που εργάζονται, ανά είδος απασχόλησης και φύλο.

Η μισθολογική διαφάνεια, σε συνδυασμό με άλλες λύσεις, όπως η δίκαιη κατανομή των ευθυνών φροντίδας μεταξύ γυναικών και ανδρών —η οποία καθίσταται δυνατή με νέα οδηγία της ΕΕ για τη γονική άδεια και την άδεια φροντίδας— αναμένεται να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε τα βαθύτερα αίτια του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων

Χαιρετίζουμε επομένως την ανακοίνωση της εκλεγείσας Προέδρου κ. φον ντερ Λάιεν να καταθέσει μέτρα κατά τις πρώτες 100 ημέρες της νέας θητείας της Επιτροπής για την καθιέρωση δεσμευτικής μισθολογικής διαφάνειας. 

Πρέπει να συνεχίσουμε την καταπολέμηση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των δύο φύλων, για ένα πιο αποτελεσματικό εργατικό δυναμικό και για μια πιο δίκαιη κοινωνία." 

Ιστορικό 

Οι παράγοντες στους οποίους οφείλεται το μισθολογικό χάσμα είναι πολλοί: οι γυναίκες συχνά εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης, προσκρούουν στη «γυάλινη οροφή» στο εταιρικό περιβάλλον, εργάζονται σε κλάδους στους οποίους οι αμοιβές είναι χαμηλότερες ή συχνά αναγκάζονται να αναλάβουν την κύρια ευθύνη για τη φροντίδα της οικογένειάς τους. Ένας τρόπος αντιμετώπισης αυτών των παραγόντων είναι η βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των εργαζόμενων γονέων και των φροντιστών. Η Επιτροπή υπέβαλε σχετική πρόταση τον Απρίλιο 2017, η οποία εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τον Ιανουάριο 2019. 

Οι μισθολογικές διαφορές εξαρτώνται επίσης από τα στερεότυπα και τις διακρίσεις λόγω φύλου. Τα αίτια αυτά δεν μπορούν να σταθμιστούν χωρίς μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τις αμοιβές. 

Σε επίπεδο ΕΕ, έχουν αναληφθεί διάφορες πρωτοβουλίες κατά τη διάρκεια των τελευταίων 5 ετών της Επιτροπής Γιούνκερ. Το 2014, η Επιτροπή εξέδωσε σύσταση σχετικά με την ενίσχυση της αρχής της ισότητας της αμοιβής μεταξύ ανδρών και γυναικών μέσω της προώθησης συγκεκριμένων μέτρων για τη διαφάνεια των αμοιβών, μεταξύ άλλων, του δικαιώματος στην ενημέρωση, του ελέγχου των αμοιβών, της υποβολής εκθέσεων σχετικά με τις αμοιβές και της ένταξης θεμάτων σχετικών με την ισότητα των αμοιβών στις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Στην έκθεση του 2017 σχετικά με την εφαρμογή της σύστασης διαπιστώθηκε ανεπαρκής εφαρμογή και αποτελεσματικότητα των μέτρων. 

Τον Νοέμβριο 2017, η Επιτροπή δρομολόγησε Σχέδιο δράσης της ΕΕ για την αντιμετώπιση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων. Το σχέδιο δράσης υιοθετεί ολιστική προσέγγιση και εξετάζει την αντιμετώπιση όλων των διαφορετικών αιτίων του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων, μεταξύ άλλων με τη βελτίωση της διαφάνειας των αμοιβών. Μέχρι σήμερα, έχει διατεθεί χρηματοδότηση ύψους 14,2 εκατ. ευρώ για έργα που αφορούν την καταπολέμηση των στερεοτύπων, τον επαγγελματικό προσανατολισμό και τις επιλογές σταδιοδρομίας, τις γυναίκες σε θέσεις λήψης αποφάσεων και την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, την εξάλειψη των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων κατά τη διάρκεια της ζωής και τον τρόπο αντιμετώπισης του χάσματος στην απασχόληση, στις αμοιβές και στις συντάξεις. 

Το 2018 η Επιτροπή δρομολόγησε αξιολόγηση των μέτρων για την ισότητα των αμοιβών η οποία βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης. Τα συμπεράσματα του Συμβουλίου «Απασχόληση, Κοινωνική Πολιτική, Υγεία και Καταναλωτές» του Ιουνίου 2019 καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρακολουθήσει ενεργά την εν εξελίξει αξιολόγηση. 

Από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο του 2019, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διεξήγαγε δημόσια διαβούλευση για να συγκεντρώσει στοιχεία από ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων μερών σχετικά με τη λειτουργία και την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ για την ισότητα των αμοιβών. Η περίληψη των αποτελεσμάτων είναι διαθέσιμη στο διαδίκτυο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται σήμερα για την αξιολόγηση της αρχής της «ίσης αμοιβής», όπως περιγράφεται ως ένα από τα παραδοτέα του σχεδίου δράσης. 

Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει σήμερα επισκόπηση της εθνικής και ευρωπαϊκής νομολογίας και των ορθών πρακτικών σχετικά με την ίση αμοιβή, που είναι παραδοτέα του σχεδίου δράσης στο πλαίσιο της δράσης «προειδοποίηση και ενημέρωση σχετικά με το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων». Παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία της αρχής της ισότητας των αμοιβών, αλλά και επισημαίνουν τις ανεπάρκειες στην εφαρμογή της αρχής της ισότητας των αμοιβών στην πράξη. 

Για περισσότερες πληροφορίες 

Ιστοσελίδα σχετικά με το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, στην οποία περιλαμβάνονται: 

- Ενημερωτικό δελτίο για το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων 

- Ενημερωτικό δελτίο για τη διαφάνεια των αμοιβών 

- Έκθεση: Εθνικές υποθέσεις και ορθές πρακτικές για την ισότητα των αμοιβών 

- Οδηγός για τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σχετικά με την ισότητα των αμοιβών 

Τελευταίο Ευρωβαρόμετρο για την ισότητα των φύλων