Ευρωπαϊκή Ένωση και πολιτισμός: μία επένδυση στο μέλλον

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ  "Ο πολιτισμός είναι η ψυχή της Ευρώπης", δήλωσε τον περασμένο Δεκέμβριο η Επίτροπ...


ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ 

"Ο πολιτισμός είναι η ψυχή της Ευρώπης", δήλωσε τον περασμένο Δεκέμβριο η Επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας κ. Μαρίγια Γκαμπριέλ με αφορμή την ανάληψη των καθηκόντων της. Και αν για να περιληφθεί ο όρος "πολιτισμός" στο σχετικό χαρτοφυλάκιο χρειάστηκαν οι έντονες διαμαρτυρίες και ενστάσεις εκ μέρους ευρωβουλευτών από όλες τις πολιτικές ομάδες, η πραγματικότητα είναι ότι η πολιτιστική παράδοση της Ευρώπης είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ταυτότητας της ΕΕ. 

Σύμφωνα με στοιχεία του 2019, η Ένωση καταλαμβάνει το 1/3 της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO παράλληλα με το το 1/4 του σχετικού καταλόγου για την άυλη πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας. Το γεγονός δε ότι 300.000 άνθρωποι απασχολούνται σε αυτόν τον τομέα με 7,8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να είναι έμμεσα συνδεδεμένες με αυτόν, αναδεικνύει και ο μέγεθος της οικονομικής διάστασης του ζητήματος. 

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η ανακήρυξη του 2018 ως Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς αποτέλεσε ίσως την πιο σημαντική πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε αυτό το πεδίο. Με προϋπολογισμό που ξεπέρασε τα 8 εκατομμύρια ευρώ και με μία καμπάνια στα social media που προσέγγισε τα 18 εκατομμύρια άτομα, με το 1/3 από αυτούς να είναι νέοι, υπολογίζεται ότι στις σχετικές πολιτιστικές εκδηλώσεις που οργανώθηκαν στα κράτη μέλη συμμετείχαν πάνω από 13 εκατομμύρια άνθρωποι. Σημαντικό ρόλο στην επιτυχία της πρωτοβουλίας, έπαιξε επίσης το γεγονός ότι προγράμματα όπως το Erasmus+ και το «Ορίζων 2020» έθεσαν ως προτεραιότητα την ενίσχυση του εγχειρήματος, με αποτέλεσμα να επενδυθούν περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ σε δράσεις συνεργασίας όπως και έργα κινητικότητας και έρευνας σχετικά με την πολιτιστική κληρονομιά.

"Το παρελθόν συνάντησε το μέλλον" και στην Ελλάδα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς
Όσο για το πρόγραμμα "Δημιουργική Ευρώπη", αποτέλεσε το επίκεντρο όλης της διαδικασίας βοηθώντας καθοριστικά στη διατήρηση της δυναμικής που δημιουργήθηκε, ακόμη και μετά το 2018. Στηριγμένο ουσιαστικά σε δύο πυλώνες, τα Ευρωπαϊκά Δίκτυα και τις Ευρωπαϊκές Πλατφόρμες, αφενός μεν χρηματοδοτεί και φέρνει σε επαφή μεταξύ τους πολιτιστικούς οργανισμούς από τα διάφορα κράτη μέλη, αφετέρου δε στηρίζει οικονομικά πλατφόρμες και έργα που στόχο έχουν την ανάδειξη νέων λογοτεχνών, μουσικών, ηθοποιών και δημιουργών γενικότερα. Με αυτόν τον τρόπο όχι μόνο ενισχύονται με ουσιαστικό τρόπο νέα ταλαντούχα πρόσωπα αλλά ταυτόχρονα ενδυναμώνεται η αίσθηση της κοινής πολιτιστικής παράδοσης των ανθρώπων που ζουν στην ΕΕ. 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η στήριξη του δικτύου ΕUNIC το οποίο αποτελούν ινστιτούτα πολιτισμού από τα 28 κράτη μέλη της ΕΕ, μεταξύ αυτών το Γαλλικό Ινστιτούτο, το Βρετανικό Συμβούλιο και το Ινστιτούτο Θερβάντες. Το δίκτυο ενθαρρύνει τη στενή και δημιουργική συνεργασία μεταξύ των μελών του ενώ ως εταίρος της ΕΕ προωθεί την πολιτική της σε ζητήματα πολιτισμού τόσο εντός της όσο και εκτός. Εν ολίγοις, μεταξύ άλλων, λειτουργεί και ως φορέας πολιτιστικής διπλωματίας σε περιοχές ζωτικού ενδιαφέροντος για την Ένωση όπως τα Δυτικά Βαλκάνια και η Βόρεια Αφρική.

Παράλληλα, το πρόγραμμα Creative Europe Media, στηρίζει τις ταινίες ευρωπαϊκής παραγωγής τόσο οικονομικά όσο και στον τομέα διανομής, ο οποίος δεν διακρίνεται από την ενιαία λειτουργία της αγοράς όπως στη Βόρεια Αμερική, αλλά και εκείνον της προώθησης. «Η ευνοούμενη», η ταινία του Γιώργου Λάνθιμου που σάρωσε τα Βραβεία Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου αλλά και τα Όσκαρ την προηγούμενη χρονιά, ήταν ενταγμένη σε αυτό ακριβώς το πρόγραμμα. 

Εξίσου όμως σημαντικός είναι και ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην προώθηση του πολιτισμού και της Τέχνης. Εκτός από το Βραβείo LUX, το οποίο αποδίδεται κάθε χρόνο από το 2007 σε μία ευρωπαϊκή ταινία ύστερα από ψηφοφορία μελών του ΕΚ, το Κοινοβούλιο φιλοξενεί δεκάδες εκδηλώσεις με επίκεντρο τον πολιτισμό και ομιλητές ευρωβουλευτές, καλλιτέχνες, λογοτέχνες και πρόσωπα της βιομηχανίας του θεάματος. Ταυτόχρονα, αξίζει να τονιστεί ότι η αρμόδια επιτροπή CULT στήριξε με ιδιαίτερη θέρμη τις δραστηριότητες του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς, όπως ενισχύει και κάθε σχετική πρωτοβουλία που προάγει την κινητικότητα και το διάλογο στον ευρωπαϊκό πολιτισμό. 

Τον περασμένο μάλιστα Οκτώβριο ο ευρωβουλευτής Αλέξης Γεωργούλης διοργάνωσε, υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Αναπηρίας, μία επιτυχημένη ημερίδα για την πολιτιστική προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία με σκοπό την ανάδειξη του αποκλεισμού τους από την πρόσβαση σε πολιτιστικές πλατφόρμες και προϊόντα ως κοινού αλλά και ως δημιουργών.

Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Γεωργούλης
Βέβαια, η κοινωνική διάσταση του πολιτισμού δεν είναι η μόνη πλευρά που ενθαρρύνεται στο πλαίσιο της ΕΕ. Πεδία όπως η ψηφιακή καινοτομία, η επιχειρηματικότητα, ο πολιτιστικός τουρισμός αλλά και η ισότητα των φύλων αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της στρατηγικής της Ένωσης σε αυτόν τον τομέα. Άλλωστε σε ένα bloc κρατών με διαφορετικές αφετηρίες, δομές ακόμη και επιδιώξεις, η καλλιέργεια και η προώθηση της κοινής πολιτιστικής συνείδησης, που στηρίζεται στη συμπερίληψη, στο σεβασμό της διαφορετικότητας και στη διαρκή ανανέωση, αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την διαμόρφωση της ταυτότητας του σύγχρονου "Ευρωπαίου". 

Πάνω σε αυτήν την αντίληψη πρέπει να επενδύσει η Ευρώπη το μέλλον της.

Γιάννης Στέλιος Παπαδόπουλος
Email: jskpapadopoulos@gmail.com

Related

What's hot? 1765551827332806428

Δημοσίευση σχολίου

Έχετε άποψη; Μοιραστείτε τη μαζί μας.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Σχόλια με υβριστικό και προσβλητικό περιεχόμενο θα διαγράφονται.

emo-but-icon

Recent Posts Widget

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

ΑΡΘΡΟ ΜΑΝΩΛΗ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗ ΚΑΙ HERBERT DORFMANN

ΑΡΘΡΟ ΜΑΝΩΛΗ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗ ΚΑΙ HERBERT DORFMANN
"Ο πρωτογενής τομέας είναι η λύση, όχι το πρόβλημα"

FACEBOOK

TWITTER

item