Πάνω από 1 δισ. ευρώ για την Αλβανία από τους δωρητές της ΕΕ και τους διεθνείς δωρητές

Περίπου 100 αντιπροσωπείες από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα κράτη μέλη και τους εταίρους της, συμπεριλαμβανομένων των διεθνών οργανισμών και της κοινωνίας των πολιτών, συγκεντρώθηκαν χθες στις Βρυξέλλες στη διεθνή διάσκεψη δωρητών με σκοπό την κινητοποίηση στήριξης προς την Αλβανία μετά τον καταστροφικό σεισμό της 26ης Νοεμβρίου 2019. 

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπό την αιγίδα της οποίας οργανώθηκε η εκδήλωση, δήλωσε τα εξής: «Σήμερα [σ.σ. Χθες] η διεθνής κοινότητα εξέφρασε την αλληλεγγύη της προς την Αλβανία. Το ένα τρίτο της συνολικής δέσμευσης προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση κινητοποιήθηκε για μια χώρα που βρίσκεται στο κέντρο της ηπείρου μας, η οποία ευελπιστώ και είμαι πεπεισμένη ότι μια μέρα θα γίνει και μέλος της Ένωσής μας. Οι πολίτες της Αλβανίας γνωρίζουν ότι ανήκουν στην ευρωπαϊκή μας οικογένεια — τώρα περισσότερο από ποτέ.» 

Την εναρκτήρια ομιλία της διάσκεψης εκφώνησε η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν ενώ συμμετείχαν  ο Αλβανός πρωθυπουργός, Έντι Ράμα, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, και ο πρωθυπουργός της Κροατίας, Αντρέι Πλένκοβιτς. 

Από το χθεσινό σύνολο των δεσμεύσεων ύψους 1,15 δισ. €, η Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της Επιτροπής, των κρατών μελών της και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, εξήγγειλε τη διάθεση 400 εκατ. € για την ανασυγκρότηση της Αλβανίας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσμεύτηκε να χορηγήσει 115 εκατ. € από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται μια πρώτη επιχορήγηση ύψους 15 εκατ. € για την ανοικοδόμηση και αποκατάσταση βασικών δημόσιων κτιρίων, όπως σχολεία, η οποία υπογράφηκε χθες από την Πρόεδρο φον ντερ Λάιεν και τον Πρωθυπουργό κ. Ράμα, ώστε να καταστεί δυνατή η ταχεία έναρξη της στήριξης επιτόπου. Επιπλέον, η Επιτροπή υποβάλλει στο Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο πρόταση για επιπλέον επιχορηγήσεις ύψους 100 εκατ. EUR από τον προϋπολογισμό της ΕΕ κατά το τρέχον έτος για τη στήριξη της αποκατάστασης και ανοικοδόμησης δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων, καθώς και της ανάκαμψης των επιχειρήσεων που επλήγησαν. 

Ο Όλιβερ Βάρχεϊ, Επίτροπος αρμόδιος για θέματα γειτονίας και διεύρυνσης, μίλησε εκ μέρους της ΕΕ στην παρουσίαση της εκτίμησης των αναγκών μετά την καταστροφή και συντόνισε τη σύνοδο των δωρητών, ενώ ο Γιάνες Λέναρτσιτς, Επίτροπος αρμόδιος για θέματα διαχείρισης κρίσεων, παρουσίασε την αρχική αντιμετώπιση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης. 

Ο σεισμός της 26ης Νοεμβρίου

Στις 26 Νοεμβρίου 2019, ένας καταστροφικός σεισμός μεγέθους 6,3 Ρίχτερ έπληξε την Αλβανία. Είχε ως αποτέλεσμα 51 νεκρούς, πάνω από 900 τραυματίες και περίπου 17 000 προσωρινά εκτοπισμένους. Εντέλει, από τον σεισμό επλήγησαν περισσότερα από 200 000 άτομα σε 11 δήμους. Χιλιάδες κτίρια έχουν καταστραφεί και υποστεί σοβαρές ζημίες, μεταξύ των οποίων δημόσιες και ιδιωτικές υποδομές, σπίτια, σχολεία και εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης. 

Απεστάλησαν αμέσως στη χώρα ομάδες έρευνας και διάσωσης έπειτα από την ενεργοποίηση του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατόπιν αιτήματος της αλβανικής κυβέρνησης μετά τον σεισμό. Ως εκ τούτου, απεστάλησαν βοήθεια σε είδος και δομοστατικοί μηχανικοί μέσω του μηχανισμού, καθώς και σε διμερές επίπεδο από τα κράτη μέλη της ΕΕ και τους εταίρους στην περιοχή. Η Ομάδα Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ βρέθηκε στην Αλβανία από τις 27 Νοεμβρίου έως τις 20 Δεκεμβρίου 2019 και συντόνισε τη διεθνή συνδρομή. 

Η κυβέρνηση της Αλβανίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα Ηνωμένα Έθνη και η Παγκόσμια Τράπεζα κατάρτισαν από κοινού έκθεση εκτίμησης των αναγκών μετά την καταστροφή, η οποία δημοσιεύτηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2020 με σκοπό την κινητοποίηση της κοινότητας των δωρητών. Από την έκθεση προκύπτει ότι οι συνολικές επιπτώσεις της καταστροφής στους 11 πληγέντες δήμους ανέρχονται σε άνω των 980 εκατ. EUR και θα χρειαστούν σχεδόν 1,08 δισ. EUR για την ανασυγκρότηση σε όλους τους τομείς. Το μεγαλύτερο μέρος των ζημιών που καταγράφηκαν αφορούν τον τομέα της στέγασης και ακολουθούν ο παραγωγικός τομέας (όπως οι επιχειρήσεις και ο τουρισμός, η γεωργία και η πολιτιστική κληρονομιά) και ο εκπαιδευτικός τομέας. 

Για την καθοδήγηση της ανασυγκρότησης του τομέα της στέγασης, η κυβέρνηση της Αλβανίας, η Τράπεζα Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Παγκόσμια Τράπεζα ενέκριναν δέσμη βασικών αρχών μέσω δήλωσης προθέσεων. Οι αρχές αυτές παρέχουν παραμέτρους για τους μηχανισμούς χρηματοδότησης, ώστε να εξασφαλιστεί σαφής, αποτελεσματική, συμμετοχική και διαφανής ανασυγκρότηση, η οποία θα επιτρέπει τη λογοδοσία και τον συντονισμό των διοχετευόμενων πόρων, καθώς και καλύτερο έλεγχο της ποιότητας των κατασκευών.