Κώστας Αρβανίτης: "Μία Ευρώπη που δεν βάζει μπροστά τον άνθρωπο, δεν έχει μέλλον"

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ ΓΙΑΝΝΗ ΣΤΕΛΙΟ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟ 

Αντιφάσεις και άτολμους συμβιβασμούς στην πολιτική της κυβέρνησης στο εξωτερικό αλλά και φοβικότητα στο προσφυγικό, εντοπίζει ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Αρβανίτης σε συνέντευξη που παραχώρησε στο "The Columnist", υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε βαθιά υπαρξιακή κρίση. Ταυτόχρονα, αναλύει την πρότασή του για ενιαίο ευρωπαϊκό κατώτατο μισθό, ενώ είναι ιδιαίτερα επικριτικός έναντι των ΜΜΕ ως προς τον τρόπο κάλυψης της κρίσης του κορωνοϊού. Ως προς το ζήτημα του "ιού" της Ακροδεξιάς θεωρεί ότι η απάντηση βρίσκεται στην περισσότερη Προοδευτική Ευρώπη, προτάσσοντας την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου σε εθνικό και πανευρωπαϊκό επίπεδο. 

- Σύμφωνα με προβλέψεις της Κομισιόν, η ελληνική οικονομία είναι αντιμέτωπη με μια ύφεση της τάξης του 9,7% για το 2020, την μεγαλύτερη από όλα τα κράτη-μέλη. Πώς μπορεί η χώρα να αποφύγει μια νέα βαθιά κρίση και τί ρόλο θα παίξουν οι συμμαχίες εντός της ΕΕ σε αυτό; 

Κ.Α.: "Ο ΣΥΡΙΖΑ από τις πρώτες μέρες της πρωτοφανούς κρίσης έχει καταθέσει ολοκληρωμένη πρόταση υπό τον γενικό τίτλο #ΜενουμεΌρθιοι, με πρόνοιες για όλα τα μεγάλα ζητήματα των ημερών που πέρασαν, αλλά και των ημερών που έρχονται. Η Κυβέρνηση δεν απέρριψε το «πακέτο» αυτό, το ελεεινολόγησε και δεν μπήκε καν στον κόπο να το συζητήσει. Ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει στην υπεύθυνη στάση, επικαιροποιεί τις προτάσεις του και τις καταθέτει ξανά για να μπορούν οι πολίτες να κάνουν την αντιπαραβολή με τα υφεσιακής αδράνειας ημίμετρα που παρουσίασε και παρουσιάζει αποσπασματικά η κυβέρνηση. 

Την ίδια αντίφαση όμως παρατηρούμε και στο εξωτερικό μέτωπο: ενώ η Αθήνα φάνηκε να συντάσσεται με το μέτωπο του Νότου που υπηρετεί τα ελληνικά συμφέροντα, δεν είδαμε την ορθή αυτή επιλογή να την υπερασπίζεται με σθένος. Αντίθετα, είδαμε υπουργούς της ελληνικής κυβέρνησης να πανηγυρίζουν για άτολμους συμβιβασμούς χωρίς προωθητική δύναμη «θολώνοντας» την επιλογή της στήριξης του ευρωομόλογου. Αυτή η στάση, και μακάρι να διαψευστεί η εκτίμηση αυτή, δεν είναι προωθητική για τα ελληνικά συμφέροντα σε μια εποχή που η Ευρώπη δεν βρίσκεται μπροστά στην κρίση διχασμένη απλά, αλλά ενώπιον μας βαθιάς υπαρξιακής κρίσης."

- Μια από τις πρόσφατες πρωτοβουλίες σας είναι η σύσταση Παρατηρητηρίου για την εργασία στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Ποιο είναι το περιεχόμενο και οι προτεραιότητές του, ειδικά σε μία περίοδο που, όπως φαίνεται, οι εργασιακές σχέσεις θα δεχθούν ασφυκτικές πιέσεις; 

Κ.Α: "Και ένα για τα Δικαιώματα και τις Πολιτικές Ελευθερίες! Και στις δύο περιπτώσεις οι στόχοι είναι κοινοί: Να οργανώσουμε καλύτερα την πληροφορία, να δημιουργήσουμε σιγά σιγά μια βάση δεδομένων, να προσφέρουμε αυτήν την πληροφορία με έναν δομημένο τρόπο, σε όποιον μπορεί να φανεί χρήσιμη: συνδικάτα, οργανώσεις για την προάσπιση των δικαιωμάτων, τα αρμόδια τμήματα του κόμματος. Να οργανώσουμε καλύτερα και πιο μεθοδικά την πολιτική δουλειά που απαιτεί η ανάγκη απόκρουσης της επίθεσης τόσο στο μέτωπο των εργασιακών όσο και σ’αυτό των ελευθεριών, όπου σε πολλές χώρες γίνονται σημεία και τέρατα. Στόχος είναι ένα εργαλείο που θα διευκολύνει την πολιτική δουλειά μας αλλά και να παρατηρούμε με πιο συστηματικό τρόπο την επίθεση στην Εργασία και τις Πολιτικές Ελευθερίες που έχει εξαπολύσει η Ευρωδεξιά, συχνά μάλιστα με ακραίες πολιτικές."  

- Έχετε προκρίνει την ανάγκη για θέσπιση Ενιαίου Ευρωπαϊκού Κατώτατου Μισθού. Πώς μπορεί όμως να εφαρμοστεί σε μία ένωση κρατών με μεγάλες αποκλίσεις ως προς το κόστος ζωής και το οικονομικό υπόβαθρο; 

K.A.: "Ο μηχανισμος «ενιαίος ευρωπαϊκός κατώτατος μισθός» που προτείνουμε, δεν θίγει μισθούς ορισμένων χωρών που έχουν υψηλότερους κατώτατους. Έχει στόχο να δημιουργηθεί ένα κατώτατο όριο στις χώρες που υστερούν με σκοπό τη βαθμιαία αύξηση και σταδιακή σύγκλιση των μισθών εντός της ΕΕ. Δεν μπορεί να υπάρξει Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς τέτοιες πολιτικές σύγκλισης. Εξάλλου αν μελετήσει κανείς την ιστορία της Ενωμένης Ευρώπης θα διαπιστώσει πως είναι μια διαρκής διαπραγμάτευση, μια διαρκής δημοκρατική εξέλιξη βασισμένη πάνω σε ιδέες που όταν πρωτοδιατυπώθηκαν ανήκαν στη σφαίρα του αδύνατου."  

- Πώς κρίνετε την κάλυψη της κρίσης του κορωνοϊού από τα ελληνικά αλλά και τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά ΜΜΕ; 

Κ.Α.: "Τα ελληνικά ΜΜΕ δυστυχώς στάθηκαν… στο βάθος τους, επιβεβαιώνοντας όλη τη σκληρή κριτική που ακούγεται στην ελληνική κοινωνία αλλά και τις χαμηλές πανευρωπαϊκές τους επιδόσεις σε ό,τι αφορά την αξιοπιστία. Οι ιδιοκτήτες τους ξέχασαν τον σπουδαίο Δημόσιο ρόλο τους, ξέχασαν πως χρησιμοποιούν δημόσιες συχνότητες και αντί να αφήσουν τους δημοσιογράφους να κάνουν τη δουλειά τους, όπως την ξέρουν, επέλεξαν να διολισθήσουν συχνά-πυκνά σε κυβερνητικά λιβανιστήρια. Τόσο η ενημερωτική ατζέντα που επέλεγαν, όσο και η παρουσίαση των κυβερνητικών θέσεων χωρίς κριτική ματιά, με καταιγισμό καλεσμένων υπουργών σε ατέρμονους μονολόγους και φυσικά η απαραίτητη δόση στελεχών της Αντιπολίτευσης (για να τηρούνται τα προσχήματα και όχι οι αναγκαίες ισορροπίες) είναι στοιχεία που χαρακτήρισαν όλο αυτό το διάστημα. Έχει ιδιαίτερη σημασία το γεγονός πως όλα αυτά έγιναν μέσα σε ένα καθεστώς που δέχτηκαν σοβαρή ενίσχυση με κρατικό χρήμα, και ίσως αυτό δεν θα ήταν λάθος αν δεν είχε γίνει με όρους αδιαφάνειας και χαριστικές ρυθμίσεις. Ακόμη περιμένουμε να μάθουμε υπεύθυνα και αναλυτικά πού και πως κατευθύνθηκαν τα δεκάδες εκατομμύρια που ξοδεύτηκαν δήθεν για την ενημέρωση περί τον κορωνοϊό… 

Τα ΜΜΕ και κυρίως η επιδραστικότερη τηλεόραση δεν ύψωσαν δική τους φωνή, δεν άσκησαν κριτική συνολικά στις πολιτικές δυνάμεις του τόπου, επέλεξαν με ευθύνη των ιδιοκτητών τους να μετατραπούν σε πολλαπλασιαστές της έντασης του εκάστοτε κυβερνητικού μηνύματος. Κι αν για κάποια φάση της πανδημίας αυτό μπορεί να ακούγεται εύλογο, από κάποια στιγμή και μετά δεν εξυπηρέτησε τίποτε άλλο παρά επικοινωνιακούς κυβερνητικούς σχεδιασμούς."  

- Με δεδομένη την πολιτική κατάσταση σε Ουγγαρία και Πολωνία αλλά και την δημοσκοπική άνοδο του βαθιά συντηρητικού FdI στην Ιταλία, φοβάστε την ενίσχυση του "ιού" της ακροδεξιάς στην Ευρώπη με αφορμή την κρίση του κορωνοϊού; Ποια είναι η ευρωπαϊκή απάντηση σε αυτό; 

Κ.Α.: "Πριν από τον κορωνοϊό, υπήρχαν οι πρόσφυγες και οι μετανάστες. Τόσο η αυθεντική ακροδεξιά όσο και ένα κομμάτι της Χριστιανοδημοκρατίας που φλερτάρει επικίνδυνα με τα ακραία ιδεολογήματά της πρώτης τόσο ώστε να μην ξεχωρίζει πια, επέλεξαν με χυδαίο αντιπροσφυγικό λόγο να προπαγανδίσουν το φόβο, το μίσος, την ανάγκη να υψωθούν εντός της Ευρώπης ακόμη πιο απροσπέλαστα τείχη. Αυτή η στρατηγική έχει διαβρώσει μεγάλο μέρος των ευρωπαϊκών κοινωνιών κάνοντας το έδαφος πρόσφορο να θεριέψει ακόμη περισσότερο ο σπόρος του φόβου και της μισαλλοδοξίας, το δηλητήριο που κατέστρεψε την Ευρώπη στο παρελθόν, για να μην ξεχνάμε την ιστορία μας. Ποια μπορεί να είναι η απάντηση; Περισσότερη Προοδευτική Ευρώπη που νοιάζεται για τους πολίτες της και όχι για τη διευθέτηση και διευκόλυνση των συμφερόντων των πολυεθνικών. Περισσότερη φροντίδα για την υπεράσπιση της εργασίας, περισσότερη φροντίδα για τη μικρομεσαία επιχείρηση, περισσότερη φροντίδα για το δημόσιο χώρο και φυσικά τη δημόσια υγεία."  

Στόχος των Παρατηρητηρίων Εργασίας και Πολιτικών Ελευθεριών είναι η συστηματική παρακολούθηση των ακραίων πολιτικών της Ευρωδεξιάς, τονίζει ο κ. Αρβανίτης

- Υπάρχει κάποιος κεντρικός σχεδιασμός σε ενωσιακό επίπεδο για την προστασία από την πανδημία όσων διαβιούν σε προσφυγικές/μεταναστευτικό δομές και σωφρονιστικά ιδρύματα των κρατών-μελών, συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας; 

Κ.Α.: "Υπάρχουν πρωτοβουλίες, υπάρχουν κονδύλια, σε ότι αφορά τους πρόσφυγες, δεν είμαι σίγουρος ωστόσο ότι μπορούμε να μιλάμε για ένα συνεκτικό και επαρκές «σχέδιο». Εδώ όμως, έχουμε ένα ακόμη πρόβλημα: Ακόμη και απέναντι σ’ αυτές τις πρωτοβουλίες η ελληνική κυβέρνηση στέκεται φοβικά, ενοχικά. Τις υλοποιεί χωρίς να ξέρουμε σε ποιο βαθμό αξιοποιούνται τα χρήματα που η Επιτροπή έχει δεσμεύσει για το σκοπό αυτό, σαν κάποιοι να ντρέπονται ακόμη και για τη λιγοστή φροντίδα που με Ευρωπαϊκούς πόρους παρέχουν στους κατατρεγμένους αυτούς ανθρώπους. Δεν είναι ακατανόητη αυτή η ντροπή: Προφανώς αντανακλά την πολιτική της δαιμονοποίησης του Άλλου, του Ξένου, του πρόσφυγα εν προκειμένω, με την οποία οι κυβερνώντες στην Αθήνα δηλητηρίασαν προεκλογικά τους ψηφοφόρους τους. 

Καταλαβαίνω πόσο βαρύ ακούγεται να αποκαλείς μια πολιτική δύναμη Ακροδεξιά, ωστόσο έναν τέτοιο πολιτικό αριβισμό, πώς αλλιώς μπορείς να τον χαρακτηρίσεις; 

Όσο για τις φυλακές, η Κομισιόν επέλεξε τη συνήθη μέθοδο του «στρίβειν δια της …εθνικής αρμοδιότητας», απέφυγε να πάρει θέση και να τοποθετηθεί δημόσια για την ανάγκη συντονισμού των εθνικών πολιτικών για ένα κομμάτι του πληθυσμού που ανήκει στις πλέον ευάλωτες κατηγορίες πετώντας το μπαλάκι στις εθνικές κυβερνήσεις. Σαν να υπάρχουν πολίτες πρώτης και δεύτερης κατηγορίας, σαν να μην έχει σημασία ο συνωστισμός στα κελιά αλλά μόνο ο συνωστισμός στις πλατείες και τα εμπορικά κέντρα. Μια τέτοια Ευρώπη που δεν βάζει μπροστά τον Άνθρωπο, τον κάθε Άνθρωπο, δεν έχει μέλλον."  

- Υπάρχει κίνδυνος η κρίση του COVID-19 να ανακόψει τις προσπάθειες της ΕΕ για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής; 

K.A.: "Φυσικά και υπάρχει! Η Ενωμένη Ευρώπη έχει πέσει πολλές φορές στο παρελθόν θύμα ενός στυγνού οικονομισμού με ολέθρια αποτελέσματα για τους ψυχικούς δεσμούς του Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος με τους Ευρωπαίους πολίτες, χάριν των οποίων οφείλει να υπάρχει και να δρα. Οι Ευρωπαίοι πολίτες -όχι άδικα- δεν το έχουν νιώσει πάντα αυτό, και το χάσμα εμπιστοσύνης στους θεσμούς της ΕΕ έχει διευρυνθεί επικίνδυνα αφήνοντας πολιτικό χώρο στους ακροδεξιούς κήρυκες του ψευτο πατριωτισμού να πείθουν όλο και περισσότερους με τα μισανθρωπικά κηρύγματά τους. 

Αυτό το χάσμα εμπιστοσύνης θα διευρυνθεί ακόμη περισσότερο αν η ΕΕ αντί για γενναίες και «ακριβές» αποφάσεις αντιμετωπίσει στην παρούσα συγκυρία την στρατηγική καταπολέμησης της Κλιματικής Αλλαγής ως μια πολυτέλεια που δεν είναι της στιγμής."  

- Πολλοί υποστηρίζουν ότι η επόμενη μέρα θα αναβαθμίσει το ρόλο του κράτους ειδικά στην κοινωνική πολιτική. Πιστεύετε ότι θα υπάρξουν αλλαγές στο ισχύον μοντέλο της παγκοσμιοποίησης και της οικονομίας της αγοράς; 

Κ.Α.: "Αυτοί που το υποστηρίζουν αυτό, ας κρατήσουν μικρό καλάθι, παρακαλώ. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο νεοφιλελευθερισμός πίσω από ωραία λόγια κρύβει μια εντελώς αντεστραμμένη πραγματικότητα που θα επιχειρήσει να επιβάλει. Στην Ελλάδα ειδικότερα η κυβέρνηση δεν έχει δώσει πειστικά δείγματα γραφής πως με τον όρο αναβάθμιση εννοεί στήριξη με επιπλέον χρηματοδότηση και προσλήψεις στο ΕΣΥ και όχι τα -ομολογημένα προεκλογικά- σχέδια για ΣΔΙΤ, που φοβάμαι θα επαναφέρει στο προσκήνιο όταν κατακαθίσει ο κουρνιαχτός της πανδημίας και σβήσει ο θόρυβος από τα «παλαμάκια» αλληλεγγύης στους εργαζόμενους στη δημόσια υγεία. Φοβάμαι ότι αντίστοιχη θα είναι η εξέλιξη και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, παρά τις αρχικές περί του αντιθέτου διακηρύξεις. Ας μην επαναπαυόμαστε λοιπόν θεωρώντας την αναβάθμιση της δημόσιας υγείας και γενικότερα του κοινωνικού κράτους νομοτέλεια. 

Όσο για το ισχύον μοντέλο της παγκοσμιοποίησης, αυτό βρίσκεται αντιμέτωπο με αρκετά σοβαρούς τριγμούς, τόσο εξαιτίας της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, όσο και της εντεινόμενης έντασης στις σχέσεις Ουάσινγκτον – Πεκίνου. 

Όσο κι αν η Κρίση των Αγορών του 2008 που πυροδότησε την παγκόσμια οικονομική κρίση που βασάνισε και τη χώρα μας δεν ανέτρεψε συθέμελα την Παγκόσμια Οικονομία, έκανε ορατή την αναγκαιότητα μεταρρυθμίσεων και αλλαγών, έστω ανεπαρκών. 

Πρέπει να δούμε επιτέλους, σε πανευρωπαϊκό και πανεθνικό επίπεδο, την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου και την αναβίωση της εγχώριας παραγωγής. Δε γίνεται να αγνοούμε αενάως τις δυνατότητές μας για αγροτική παραγωγή ή στοχευμένη βιομηχανική ανάπτυξη. Δεν είναι, π.χ. δυνατόν, μια χώρα σαν την Ελλάδα να μην έχει, όχι μόνο ναυτιλιακή βιομηχανία αλλά ούτε καν ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα! Να μην κατασκευάζουμε, όχι ιστιοπλοϊκά αλλά, καλά καλά πλέον ούτε βάρκες! Το μοντέλο της παγκοσμιοποίησης έδειξε, τις αδυναμίες και τα όριά του. Πήραμε άραγε το μάθημα;"

Γιάννης Στέλιος Παπαδόπουλος
Email: jskpapadopoulos@gmail.com

 Facebook

 Twitter