Δίκαιη ψηφιακή και πράσινη μετάβαση: νέα κοινωνική ατζέντα για την Ευρώπη

Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε την Τετάρτη με 380 ψήφους υπέρ, 219 κατά και 97 αποχές, το Κοινοβούλιο καθορίζει τις προτεραιότητες του για μια ισχυρή κοινωνική Ευρώπη για Δίκαιες Μεταβάσεις. 

Η κρίση της νόσου COVID-19 ανέδειξε την επισφαλή κατάσταση ορισμένων εργαζομένων, ιδίως των νέων και των γυναικών με θέσεις εργασίας χαμηλής ειδίκευσης, ενώ έχει φανερώσει την επείγουσα ανάγκη για επαρκή κοινωνική προστασία και πολιτική απασχόλησης χωρίς αποκλεισμούς. 

Καθορισμός μιας φιλόδοξης «Ατζέντας του Πόρτο 2030»

Στο ψήφισμα, οι ευρωβουλευτές καλούν τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εγκρίνουν μια φιλόδοξη πολιτική ατζέντα με υποχρεωτικούς δείκτες για την κοινωνική βιωσιμότητα κατά τη διάρκεια της κοινωνικής συνόδου κορυφής της ΕΕ του Μαΐου 2021 στην Πορτογαλία. Η λεγόμενη «Ατζέντα του Πόρτο 2030» θα πρέπει να περιλαμβάνει στόχους και μέτρα για τη διασφάλιση αξιοπρεπούς εργασίας και μισθών, κοινωνικής δικαιοσύνης και ίσων ευκαιριών, ισχυρών συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας και δίκαιης κινητικότητας του εργατικού δυναμικού.

Επιπλέον, οι ευρωβουλευτές ζητούν η Ατζέντα του Πόρτο να θέσει συγκεκριμένους στόχους για την υλοποίηση και την υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (ΕΠΚΔ), ώστε να διασφαλιστεί ότι τα κοινωνικά δικαιώματα λαμβάνουν την ίδια προστασία με τις οικονομικές ελευθερίες στην ενιαία αγορά.

Παρακολούθηση της προόδου της κοινωνικής ανάκαμψης

Για να μετριάσουν τις κοινωνικές επιπτώσεις της νόσου COVID-19, τα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιοποιήσουν πλήρως τη διαθέσιμη ευελιξία για τα δημόσια οικονομικά και τις δημοσιονομικές πολιτικές. Οι επενδύσεις που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του Next Generation EU και του Ταμείου Ανάκαμψης θα πρέπει να στηρίζουν τόσο την κοινωνική ισότητα όσο και τους οικονομικούς και περιβαλλοντικούς στόχους. Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλουν σχέδια κοινωνικής προόδου παράλληλα με τα υφιστάμενα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και τα εθνικά σχέδια για το κλίμα και την ενέργεια, αναφέρει το ψήφισμα. 

Η συνεισηγήτρια Agnes Jongerius (Σοσιαλιστές, Ολλανδία), δήλωσε: «Σε τι είδους Ευρώπη θέλουμε να ζούμε σε 10 χρόνια; Εγώ θέλω να ζω σε μια Ευρώπη όπου όλοι οι εργαζόμενοι αμείβονται με αξιοπρεπή μισθό, όλες οι οικογένειες έχουν την οικονομική δυνατότητα να αποκτήσουν στέγη και κανένα παιδί δεν χρειάζεται να μεγαλώσει σε συνθήκες φτώχειας. Οι απλές συστάσεις δεν επαρκούν για να φτάσουμε εκεί. Οι κυβερνήσεις της ΕΕ και η Επιτροπή πρέπει να δεσμευτούν σε συγκεκριμένους υποχρεωτικούς στόχους με ορίζοντα έως το 2030, όπως η μείωση κατά το ήμισυ της ανεργίας των νέων, η μισθολογική ισότητα και πιο οικονομική κοινωνική στέγαση.» 

Ο συνεισηγητής Dennis Radtke (ΕΛΚ, Γερμανία), προσέθεσε: «Η κλιματική αλλαγή και η ψηφιοποίηση θα αποτελέσουν προκλήσεις για μια ολόκληρη γενιά. Θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε διαρθρωτικές αλλαγές, οι οποίες πρέπει να διαμορφωθούν με κοινωνικά αποδεκτό και δίκαιο τρόπο. Αυτό μπορεί να λειτουργήσει μόνο εάν προστατεύουμε και στηρίζουμε τόσο τη βιομηχανία μας όσο και τους εργαζομένους μας».

Σταθερός στόχος της Κομισιόν

Τον Ιανουάριο του 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε ανακοίνωση με τίτλο «Μια ισχυρή κοινωνική Ευρώπη για δίκαιες μεταβάσεις» ενόψει του σχεδίου υλοποίησης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (ΕΠΚΔ). Ο ΕΠΚΔ είναι ένας κατάλογος 20 βασικών αρχών και δικαιωμάτων για δίκαιες και αποτελεσματικές αγορές εργασίας και συστήματα κοινωνικής πρόνοιας τον 21ο αιώνα, τον οποίο υπέγραψαν όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ το 2017. Η ανακοίνωση οδήγησε σε ευρεία συζήτηση με τα θεσμικά όργανα, τους κοινωνικούς φορείς και τους πολίτες.

Τον Ιανουάριο του 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημοσιεύσει ένα σχέδιο δράσης για την εφαρμογή του ΕΠΚΔ.