Θετικός ο αντίκτυπος του SURE στην οικονομία σύμφωνα με έκθεση της Κομισιόν

Η Επιτροπή δημοσίευσε τη δεύτερη έκθεσή της σχετικά με τον αντίκτυπο του SURE, του μέσου των 100 δισ. ευρώ, το οποίο σχεδιάστηκε για την προστασία των θέσεων εργασίας και των εισοδημάτων που επλήγησαν από την πανδημία COVID-19.

Η έκθεση διαπιστώνει ότι το SURE έχει κατορθώσει να αμβλύνει τις σοβαρές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19. Τα εθνικά μέτρα για την αγορά εργασίας που υποστηρίζονται από το SURE εκτιμάται ότι έχουν μειώσει την ανεργία κατά σχεδόν 1,5 εκατομμύρια άτομα το 2020. Το SURE έχει συμβάλει στον αποτελεσματικό περιορισμό της αύξησης της ανεργίας στα δικαιούχα κράτη μέλη κατά τη διάρκεια της κρίσης. Χάρη στο SURE και στα άλλα μέτρα στήριξης, η εν λόγω αύξηση της ανεργίας αποδείχθηκε σημαντικά μικρότερη από ό,τι κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, παρά την πολύ μεγαλύτερη πτώση του ΑΕΠ. 

Το μέσο SURE αποτελεί καίριο στοιχείο της συνολικής στρατηγικής της ΕΕ για την προστασία των πολιτών και για τον μετριασμό των εξαιρετικά αρνητικών συνεπειών της πανδημίας COVID-19. Παρέχει χρηματοδοτική στήριξη υπό μορφή δανείων που χορηγούνται με ευνοϊκούς όρους από την ΕΕ στα κράτη μέλη για τη χρηματοδότηση εθνικών συστημάτων μειωμένου ωραρίου εργασίας, καθώς και άλλων παρόμοιων μέτρων για τη διατήρηση της απασχόλησης και τη στήριξη των εισοδημάτων ­ –ιδίως για τους αυτοαπασχολούμενους– και ορισμένων μέτρων που αφορούν την υγεία.

Μέχρι στιγμής έχει εγκριθεί χρηματοδοτική συνδρομή συνολικού ύψους 94,3 δισ. ευρώ σε 19 κράτη μέλη, από τα οποία έχουν εκταμιευτεί 89,6 δισ. ευρώ. Το SURE εξακολουθεί να μπορεί να παράσχει χρηματοδοτική συνδρομή ύψους σχεδόν 6 δισ. ευρώ στα κράτη μέλη από το συνολικό κονδύλιο των 100 δισ. ευρώ. 

Βασικά πορίσματα

Το SURE έχει στηρίξει περίπου 31 εκατομμύρια άτομα το 2020, εκ των οποίων 22,5 εκατομμύρια είναι μισθωτοί και 8,5 εκατομμύρια αυτοαπασχολούμενοι. Ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει πάνω από το ένα τέταρτο του συνολικού αριθμού των απασχολουμένων στα 19 δικαιούχα κράτη μέλη. 

Επιπροσθέτως, περίπου 2,5 εκατομμύρια επιχειρήσεις που επλήγησαν από την πανδημία COVID-19 έχουν επωφεληθεί από το SURE, το οποίο τους έδωσε τη δυνατότητα να διατηρήσουν τους εργαζομένους τους. 

Δεδομένης της υψηλής αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας της ΕΕ, τα δικαιούχα κράτη μέλη έχουν εξοικονομήσει περίπου 8,2 δισ. ευρώ σε πληρωμές τόκων χάρη στο SURE. 

Η Επιτροπή άντλησε επιπλέον 36 δισ. ευρώ σε τρεις εκδόσεις από τότε που συντάχθηκε η πρώτη έκθεση τον Μάρτιο του 2021. Οι εκδόσεις αυτές υπερκαλύφθηκαν σε μεγάλο βαθμό. Όλα τα κονδύλια έχουν συγκεντρωθεί ως κοινωνικά ομόλογα, γεγονός που έδωσε στους επενδυτές την πεποίθηση ότι τα χρήματά τους διοχετεύονται σε έναν κοινωνικό σκοπό, και κατέστησε την ΕΕ τον μεγαλύτερο εκδότη κοινωνικών ομολόγων στον κόσμο.

Στις 4 Μαρτίου 2021, η Επιτροπή υπέβαλε σύσταση σχετικά με την αποτελεσματική ενεργό στήριξη της απασχόλησης μετά την κρίση της νόσου COVID-19 (EASE). Περιγράφει μια στρατηγική προσέγγιση για τη σταδιακή μετάβαση από τα μέτρα έκτακτης ανάγκης που ελήφθησαν για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας, στα νέα μέτρα που απαιτούνται για μια ανάκαμψη με άφθονες θέσεις απασχόλησης. Με τη σύσταση EASE, η Επιτροπή προωθεί τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη μετάβαση από μια θέση εργασίας σε άλλη, μεταξύ άλλων προς τον ψηφιακό και τον πράσινο τομέα, και καλεί τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν τα διαθέσιμα κονδύλια της ΕΕ. 

Ο κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων, δήλωσε τα εξής: «Το σύστημα SURE έχει αποδείξει την αξία του και εξακολουθεί να εκπληρώνει τον σκοπό του. Το δημιουργήσαμε κατά τη διάρκεια μιας κατάστασης έκτακτης ανάγκης για να εξασφαλίσουμε τα εισοδήματα των ανθρώπων, να προστατεύσουμε τις οικογένειές τους και να διαφυλάξουμε τα μέσα βιοπορισμού τους όταν τα χρειάζονταν περισσότερο. Η επιτυχία του μπορεί να μετρηθεί με βάση τα αριθμητικά στοιχεία της σημερινής έκθεσης, που δείχνουν ότι το SURE κατάφερε να κρατήσει πολλά εκατομμύρια Ευρωπαίους σε θέση εργασίας κατά τη διάρκεια της χειρότερης περιόδου της κρίσης. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη συνολική αντίδραση της Ευρώπης, και πρέπει να ευχαριστήσουμε επίσης τις εθνικές κυβερνήσεις οι οποίες συμμετείχαν σε αυτήν. Με την έξοδο από την πανδημία, η προσέγγισή μας θα πρέπει σταδιακά να επικεντρωθεί στην προώθηση της δημιουργίας ποιοτικών θέσεων εργασίας και στη διευκόλυνση της μετάβασης από τη μία θέση εργασίας στην άλλη μέσω της κατάρτισης και άλλων μέτρων.» 

Ο κ. Γιοχάνες Χαν, επίτροπος Προϋπολογισμού και Διοίκησης, από την πλευρά του τόνισε τα εξής: «Είναι καθησυχαστικό το γεγονός ότι τα χρήματα που αντλήθηκαν από την αγορά στο πλαίσιο του SURE βοήθησαν τις χώρες της ΕΕ να επιτύχουν εντυπωσιακά αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Για την Επιτροπή, το SURE έχει θέσει τις βάσεις για δανεισμό στο πλαίσιο του πολύ μεγαλύτερου μέσου ανάκαμψης NextGenerationEU. Με 49 δισ. ευρώ που έχουν εκταμιευτεί μέχρι στιγμής σε 13 χώρες της ΕΕ και με λίγα δισ. σε προγράμματα προϋπολογισμού της ΕΕ, το NextGenerationEU διασφαλίζει επίσης ότι η ανάκαμψη λειτουργεί για όλους.» 

Ακολούθως, ο κ. Νικολά Σμιτ, επίτροπος Απασχόλησης και Κοινωνικών Δικαιωμάτων, υπογράμμισε: «Το μέσο SURE έχει αποδειχθεί καινοτόμο και απαραίτητο. Αποτελεί λαμπρό παράδειγμα μιας Ευρώπης που προστατεύει και βρίσκεται στην υπηρεσία των ανθρώπων. Η έκθεση που δημοσιεύτηκε σήμερα αναφέρει ότι η διάθεση χρηματοδότησης στα κράτη μέλη μέσω του SURE συνέβαλε στο να αποφευχθεί η είσοδος στην ανεργία έως και 1,5 εκατομμυρίων ατόμων το 2020. Το SURE βοήθησε στην αναχαίτιση της ροής αυτής. Τώρα, πρέπει να δράσουμε εξίσου αποφασιστικά και γρήγορα ώστε να θέσουμε σε εφαρμογή ενεργές πολιτικές για την αγορά εργασίας με στόχο μια ανάκαμψη με άφθονες θέσεις απασχόλησης στη μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας.»

Τέλος, ο κ. Πάολο Τζεντιλόνι, επίτροπος Οικονομίας, δήλωσε: «Η παρούσα δεύτερη έκθεση σχετικά με τον αντίκτυπο του SURE επιβεβαιώνει την αξία αυτού του άνευ προηγουμένου μέσου αλληλεγγύης. Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους: 1,5 εκατομμύρια λιγότεροι άνεργοι, υποστηρίχθηκαν 31 εκατομμύρια εργαζόμενοι και 2,5 εκατομμύρια επιχειρήσεις, και εξοικονομήθηκαν τόκοι ύψους πάνω από 8 δισ. ευρώ. Το SURE αποτελεί ευρωπαϊκή επιτυχία και είμαι υπερήφανος γι' αυτήν: επιτυχία την οποία πρέπει να αξιοποιήσουμε!»