Πόσο εφικτή είναι μια σύγχρονη δημόσια ραδιοτηλεόραση;

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΣΤΕΛΙΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Έχουν περάσει ήδη δέκα μήνες από την νύχτα της 13ης Ιουνίου 2013, όταν και η κυβέρνηση, δια του εκ...


ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΣΤΕΛΙΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Έχουν περάσει ήδη δέκα μήνες από την νύχτα της 13ης Ιουνίου 2013, όταν και η κυβέρνηση, δια του εκπροσώπου της Σίμου Κεδίκογλου, ανακοίνωσε το κλείσιμο της ΕΡΤ. Δέκα μήνες μετά, η Δημόσια Τηλεόραση (ΔΤ) συνεχίζει να αποτελεί το μεταβατικό σχήμα μεταξύ ΕΡΤ και Νέας Ελληνικής Ραδιοφωνίας, Ίντερνετ και Τηλεόρασης (ΝΕΡΙΤ), η έναρξη της οποίας αναμένεται στα τέλη Απριλίου. Αν και είναι βέβαιο ότι ο θεσμός του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα μιας χώρας έχει μία ξεχωριστή πολιτική σημασία, εντούτοις είναι εξαιρετικά αμφίβολη η επιτυχία της ΝΕΡΙΤ, αν λάβουμε υπόψη τις προσεγγίσεις των δύο αντιπαρατιθέμενων πλευρών, όπως αυτές εκφράστηκαν στη σύγκρουση με αφορμή το κλείσιμο της ΕΡΤ.
Κατ' αρχάς λίγες ώρες πριν η ΕΡΤ πάψει να εκπέμπει, ο κ. Κεδίκογλου εξέδωσε μία ανακοίνωση όπου, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι ο φορέας "είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση μοναδικής αδιαφάνειας και απίστευτης σπατάλης" με "καθεστώς προνομίων για τους εργαζομένους που χρεώνουν τεράστιο αριθμό υπερωριών", με "καθεστώς αδιαφάνειας στην διαχείριση των συμβάσεων"… "ένα σκάνδαλο που το βλέπουν καθημερινά όλοι αλλά δεν τόλμησε να το αγγίξει κανείς". Όλα αυτά βέβαια είχαν γραφτεί, ακουστεί και συζητηθεί κατ' επανάληψη όλα τα χρόνια λειτουργίας της ΕΡΤ ενώ κατά καιρούς όλοι είχαμε διαβάσει λίστες με τα εξωφρενικά ποσά που λάμβαναν δημοσιογράφοι, παρουσιαστές και άλλοι υπάλληλοι. Υπό αυτήν την έννοια, το συγκεκριμένο μοντέλο δεν μπορούσε να προχωρήσει και ήταν απίθανη μία συμβιβαστική λύση με τους εργαζομένους. Αυτό όμως που δεν ανέφερε η κυβέρνηση ήταν ότι η ΕΡΤ αποτέλεσε για χρόνια κομματικό και ρουσφετολογικό καταφύγιο για στρατιές ημετέρων με ευθύνη όλων των κομμάτων εξουσίας. Αυτό που, επίσης, δεν αναφερόταν πουθενά στην ανακοίνωση Κεδίκογλου ήταν ότι εκείνη την περίοδο η κυβέρνηση είχε πιεστεί αφόρητα από την Τρόικα να προβεί σε απολύσεις στο δημόσιο και η ΕΡΤ προσέφερε εν μία νυκτί ένα "μαξιλαράκι" περίπου 3.000 ατόμων. Κι όλα αυτά όταν λίγες μέρες αργότερα ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ, Φώτης Κουβέλης, δήλωνε ότι ο Πρωθυπουργός ήθελε να εκμεταλλευτεί τις αντιδράσεις για το κλείσιμο της ΕΡΤ ούτως ώστε να προσφύγει σε εκλογές. Συνεπώς, μέσα σε έναν ατέλειωτο κυκεώνα φόρων και χαρατσιών μόνο υποκριτική θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η θέση της κυβέρνησης ότι "την ΕΡΤ την πληρώνει ο ελληνικός λαός με χαράτσι στους λογαριασμούς της ΔΕΗ… κι αυτό τελειώνει σήμερα".

Από την άλλη πλευρά, ένα ετερογενές αντιπολιτευτικό μέτωπο εκτεινόμενο από την Αριστερά μέχρι την λαϊκιστική Δεξιά, έκανε λόγο για "πραξικόπημα" καταγγέλλοντας όχι μόνο τον τρόπο αλλά και την ουσία του κλεισίματος της ΕΡΤ. Παρ’όλα αυτά δεν έκανε επ’ουδενί λόγο για το υπεράριθμο προσωπικό, τους διπλοθεσίτες δημοσιογράφους, τους υπέρογκους μισθούς και τις εικονικές υπερωρίες. 

Αντιθέτως, είδαμε βουλευτές να προβαίνουν σε φτηνούς θεατρινισμούς ενώπιων των καμερών καταγγέλλοντας δήθεν επιθέσεις των ΜΑΤ εναντίον τους όπως, επίσης, είδαμε βουλευτές να ανεβαίνουν στα κάγκελα ως θλιβερά κακέκτυπα ενός πραγματικού ήρωα και αγωνιστή του Πολυτεχνείου, του Γιώργου Κηρύκου. Και φυσικά μέσα σε μία νύχτα ο, μέχρι τις 11 Ιουνίου, φορέας της κυβερνητικής προπαγάνδας μετατράπηκε σε σύμβολο ενάντια στη λογοκρισία.

Ξεπερνώντας τις παραπάνω αλλοπρόσαλλες  πολιτικές προσεγγίσεις και συμπεριφορές, όπου η μία πλευρά είδε στο κλείσιμο της ΕΡΤ ένα κορυφαίο δείγμα μεταρρυθμιστικού οίστρου και η άλλη έψαξε ένα νέο Πολυτεχνείο, πώς μπορεί η ΝΕΡΙΤ να κάνει τη διαφορά και να συνδυάσει τη σύγχρονη μιντιακή πραγματικότητα με το χαρακτήρα του δημόσιου φορέα; 

Οι βασικοί πυλώνες, λοιπόν, στους οποίους πρέπει να στηριχθεί ο νέος φορέας είναι τρεις: 

α) Η αξιοκρατία. Μπορεί να αποτελεί την πλέον σταθερή (και μη πιστευτή) διακήρυξη κάθε ελληνικής κυβέρνησης, όμως αυτό δεν μειώνει στο ελάχιστο τη σημασία και την ανάγκη να εφαρμοστεί απαρέγκλιτα, ειδικά στην περίπτωση της ΝΕΡΙΤ. Αυτό πρακτικά σημαίνει προσλήψεις κατηρτισμένων υπαλλήλων σε κάθε τομέα με αντικειμενικά κριτήρια και χωρίς αποκλεισμούς. Αν όμως αληθεύει η είδηση ότι στην εκπομπή "ΕΠΙ_ΜΕΝΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ" οι συντελεστές επιλέχθηκαν χωρίς να περάσουν από διαδικασία αξιολόγησης και, όπως αναρτήθηκε επισήμως στη Διαύγεια, με αρκετά μεγάλους μισθούς (χαρακτηριστικό παράδειγμα η δημοσιογράφος που θα διαβάζει τα sms της εκπομπής και θα λαμβάνει 2.600 ευρώ μεικτά μηνιαίως), τότε μάλλον δεν υπάρχουν μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας σε αυτόν τον τομέα. 

β) Η σύγχρονη πραγματικότητα. Αυτό δεν συνεπάγεται απαραίτητα εκπομπές τύπου reality, talent shows, όπως στα ιδιωτικά κανάλια. Εκπομπές όμως με φρέσκα και ικανά πρόσωπα σε πλήθος τομέων όπως τεχνολογία, τέχνες, γράμματα, πολιτισμός και Ιστορία μπορούν κάλλιστα να συνδυαστούν με ποιοτικές σειρές, όπως πχ το πολυβραβευμένο Δανέζικο Borgen. Σίγουρα πάντως εκπομπές που καταλήγουν σε ανιαρά μονόπρακτα αδιάφορων καλεσμένων ή αναμασούν διαρκώς ένα μοτίβο "παράδοσης" με καλεσμένους αυτοχρισμένους "ρεμπετολόγους-τσιτσανολόγους", δεν συνιστούν σύγχρονη δημόσια τηλεόραση. Όπως σύγχρονη δημόσια τηλεόραση δεν συνιστούν και κυριακάτικες εκπομπές μηδαμινής τηλεθέασης που η θεματολογία τους παραπέμπει λίγο πολύ στην στρατοκρατούμενη ΥΕΝΕΔ. Σε κάθε περίπτωση, η αποστολή της δημόσιας τηλεόρασης είναι να διευρύνει τους ορίζοντες του τηλεθεατή και πέρα από τα στενά ελληνοκεντρικά πολιτιστικά πλαίσια, όχι το αντίθετο. 

γ) Η πολιτισμική διπλωματία. Το δορυφορικό πρόγραμμα του νέου δημόσιου φορέα μπορεί να λειτουργήσει ως ένα εξαιρετικό σημείο αναφοράς όχι μόνο για τους απανταχού ομογενείς αλλά και για το υπόλοιπο ξενόγλωσσο κοινό ως προς τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα σε επίπεδο γλώσσας, μουσικής, τεχνών, γραμμάτων και κοινωνίας γενικότερα. Η προβολή των συνηθειών, των ακουσμάτων και των εναλλακτικών τρόπων διασκέδασης των νέων Ελλήνων όπως και οι νέες τάσεις σε τέχνες και γράμματα, μπορούν να αποτελέσουν ένα μέσο κατανόησης και προσέγγισης της σύγχρονης Ελλάδας από τον υπόλοιπο κόσμο που θα ξεπερνάει το τρίπτυχο στερεότυπο Ακρόπολη, σουβλάκι και μουσακάς.

Όπως γίνεται αντιληπτό, το εγχείρημα της ΝΕΡΙΤ θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια γενικότερη υγιή αλλαγή κατεύθυνσης στην νοοτροπία λειτουργίας του δημοσίου στην Ελλάδα. Όταν όμως η επιτυχία του εγχειρήματος εξαρτάται από ένα πολιτικό σύστημα που έχει συνηθίσει στο σύνολό του να λειτουργεί με κανόνες αδιαφάνειας, κομματοκρατίας και λαϊκισμού, όπως αυτά εκφράστηκαν πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ, τα περιθώρια αισιοδοξίας για μία πραγματικά ανεξάρτητη και σύγχρονη δημόσια ραδιοτηλεόραση στενεύουν επικίνδυνα. 

Γιάννης Στέλιος Παπαδόπουλος
Email: jskpapadopoulos@gmail.com

Related

τηλεόραση 6554445364528810038

Δημοσίευση σχολίου

Έχετε άποψη; Μοιραστείτε τη μαζί μας.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Σχόλια με υβριστικό και προσβλητικό περιεχόμενο θα διαγράφονται.

emo-but-icon

Recent Posts Widget

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

ΑΡΘΡΟ ΜΑΝΩΛΗ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗ ΚΑΙ HERBERT DORFMANN

ΑΡΘΡΟ ΜΑΝΩΛΗ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗ ΚΑΙ HERBERT DORFMANN
"Ο πρωτογενής τομέας είναι η λύση, όχι το πρόβλημα"

FACEBOOK

TWITTER

item