8/2/1981: Η μέρα που ο Πειραιάς δάκρυσε για πάντα

Όλοι στη ζωή μας κάποια στιγμή έχουμε σκοντάψει ή έχουμε γλιστρήσει με αποτέλεσμα να βρεθούμε εν τέλει στο έδαφος. Ακούγεται τόσο φυσιολογικό και όχι τόσο τραγικό καθώς αποτελεί συχνό φαινόμενο. Θα μπορούσε ποτέ όμως κανείς από μας να διανοηθεί ότι κάτι τέτοιο θα ήταν δυνατό να είναι η αρχή μιας τραγωδίας κι ότι θα "βύθιζε" 21 ολόκληρες οικογένειες στο θρήνο για όλο το υπόλοιπο της ζωής τους;

Κι όμως, ήταν δυνατό! Στις 8 Φεβρουαρίου του 1981 στο "Στάδιο Καραϊσκάκη", ημέρα Κυριακή, η μεγαλειώδης νίκη του Ολυμπιακού με 6-0 επί της ΑΕΚ δεν πανηγυρίστηκε ποτέ καθώς το ρολόι σταμάτησε στις 16:58, πριν καν ο διαιτητής Κουτούλας σφυρίξει για τελευταία φορά στο Φάληρο. "Πετώντας" από τη χαρά του, ένας φίλος του Ολυμπιακού γλιστρά στην προσπάθειά του να τρέξει προς την πύλη της εξόδου της Θύρας 7, η οποία ήταν κλειστή. Ανυποψίαστα άτομα σωριάζονται στο έδαφος και ποδοπατούνται, κάνοντας τον Μάικ Γαλάκο να καταριέται με ενοχικό ύφος την ώρα και τη στιγμή που πέτυχε το χατ-τρικ εκείνης της ημέρας. Ο απολογισμός; Δεκάδες τραυματιών και 21 ΝΕΚΡΟΙ!!!

Το "Φάουλ-Γκολ" σαφώς δεν θα μπορούσε να αφήσει την τραγωδία της Θύρας 7, με αφορμή τη συμπλήρωση 34 ετών από εκείνο το "μαύρο" απόγευμα του ελληνικού ποδοσφαίρου. Με το ρίγος συγκίνησης και γεμάτοι, ανεκδήλωτο μεν αλλά υπαρκτό, θρήνο θυμίζουμε στους παλιούς και μαθαίνουμε στους νέους σε τι οφείλεται το σύνθημα "Αδέρφια ζείτε, εσείς μας οδηγείτε" που ακούγεται από τις ιαχές του πλήθους σε κάθε αγώνα του Ολυμπιακού.

8 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1981

Το "εξάσφαιρο" του Θρύλου

Ορφανός, Γαλάκος, Σαργκάνης και Βαμβακούλας
πανηγυρίζουν τη μεγάλη νίκη λίγο πριν όλη η Ελλάδα κλάψει

Πριν "αμαυρώσουμε" για τα καλά το κλίμα, ας το ελαφρύνουμε λίγο φέροντας στο προσκήνιο του μυαλού μας το αγωνιστικό κομμάτι εκείνης της ημέρας. 35.450 εισιτήρια κόπηκαν εκείνο το μεσημέρι. Το ματς του Ολυμπιακού με την ΑΕΚ, το μεγάλο αυτό ντέρμπυ, ξεκινά στις 15:00.

Η σέντρα του Περσία στο 30' βρήκε αποδέκτη της μπάλας τον Μάικ Γαλάκο που με κοντρόλ και φοβερό αριστερό βολέ εκτέλεσε τον Οικονομόπουλο για το 1-0, σκορ ημιχρόνου.

Το β' μέρος του αγώνα όμως ήρθε για να διεξαχθεί ένα αληθινό πάρτυ των "ερυθρολεύκων". Στο 54' ο Περσίας και πάλι γίνεται ο assist man και δίνει έτοιμο γκολ στον Γαλάκο για το 2-0, για να έρθει στο 68' η αδράνεια του Καραβίτη στη σέντρα του Νικολούδη, κάτι που "χάρισε" στον Ολυμπιακό ένα τρίτο γκολ με δυνατό σουτ του Κουσουλάκη. Στο 75' ο Νικολούδης πραγματοποίησε μαγική κάθετη πάσα στον Ορφανό ο οποίος πέρασε και τον Οικονομόπουλο και σε κενή εστία σημείωσε το 4-0, ενώ πέντε λεπτά αργότερα, στο 80', ο Βαμβακούλας πέτυχε ένα υπέροχο γκολ με κούρσα που ξεκίνησε πίσω από τη γραμμή της σέντρας και ολοκληρώθηκε με εύστοχο αριστερό σουτ με την άμυνα της ΑΕΚ απλά να κοιτάζει. Τα πανηγύρια είχαν ήδη αρχίσει και έγιναν εντονότερα όταν ο Γαλάκος στο 84' πήρε την μπάλα στην επαναφορά της απόκρουσης του Οικονομόπουλου στο σουτ του Ορφανού και με ψύχραιμο τρόπο ολοκλήρωσε το θρίαμβο. Ολυμπιακός-ΑΕΚ 6-0!

Ολυμπιακός: Σαργκάνης, Κυράστας, Παπαδόπουλος, Νοβοσέλατς, Βαμβακούλας, Περσίας, Κουσουλάκης, Γαλάκος, Αναστόπουλος, Νικολούδης, Ορφανός (Προπονητής: Καζιμίρ Γκόρσκι)

ΑΕΚ: Οικονομόπουλος, Παραπραστανίτης, Καραβίτης, Μανωλάς, Αρδίζογλου, Θώδης (46' Νικολάου), Βλάχος, Ελευθεράκης, Μπάγεβιτς, Κώττης, Μαύρος (Προπονητής: Μίλτος Παπαποστόλου)

Γκολ: 30', 54', 84' Γαλάκος, 68' Κουσουλάκης, 75' Ορφανός, 80' Βαμβακούλας

*Στο 51' ο Μανωλάς αποβάλλεται για αντιαθλητικό μαρκάρισμα στον Γαλάκο

Διαιτητής: Κουτούλας

Εισιτήρια: 35.450

Το χρονικό της μεγάλης τραγωδίας

Το σημείο της τραγωδίας. Τα σκαλοπάτια της Θύρας 7

16:58: "ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ! ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ!". Όλος ο Πειραιάς ακούει τη συγκεκριμένη ιαχή. Το ντέρμπυ του Ολυμπιακού με την ΑΕΚ φτάνει στο τέλος του και οι "ερυθρόλευκοι" έχουν βάλει ένα τεράστιο κομμάτι στο "παζλ" της ιστορίας του Θρύλου. Το 6-0 δε θα μπορούσε να περάσει έτσι. Οι φίλοι του Ολυμπιακού που βρέθηκαν στη Θύρα 7 εκείνο το απόγευμα επιθύμησαν να μεταβούν στη Θύρα 1 και να περιμένουν τα ινδάλματά τους ώστε να τους αποθεώσουν από κοντά. Μπροστά από όλους τρέχει ένας φίλος των γηπεδούχων στα βρεγμένα από τα νερά της τουαλέτας σκαλοπάτια. Λίγο πριν φτάσει στην έξοδο, ο συγκεκριμένος άνθρωπος ατύχησε και πάτησε ένα πεσμένο μαξιλαράκι, γλίστρησε και σωριάστηκε στο έδαφος μπροστά από τη μοιραία πύλη της εξόδου. Εκείνη είναι κλειστή! Κάπου εκεί ξεκινούν όλα. Ακολουθεί "λαοθάλασσα" πίσω από τον πεσμένο φίλαθλο και δεκάδες ατόμων δεν προλαβαίνουν καν να αιφνιδιαστούν. Ο ένας πέφτει μετά τον άλλον και δημιουργείται μια σοκαριστική μάζα ανθρώπινων σωμάτων. Επικρατεί μεγάλος συνωστισμός. Οι φωνές "ΒΟΗΘΕΙΑ" και οι κραυγές πόνου καθώς και οι υπερπροσπάθειες ανθρώπων πεσμένων να δεχθούν έστω ελάχιστο οξυγόνο κυριαρχούν στη Θύρα 7.

17:03: Κάποιοι αστυνομικοί μετά από ολιγόλεπτη αλλά δύσκολη προσπάθεια καταφέρνουν να ξεριζώσουν ένα από τα τουρνικέ και να απεγκλωβίσουν έτσι τους πρώτους ανθρώπους.

17:10: Όλο το γήπεδο "ζητοκραυγάζει" για τη μεγάλη νίκη του Ολυμπιακού εκτός από τη Θύρα 7, όπου οι φωνές αφορούσαν πόνο κι αγωνία. Οι κραυγές αυτές "πνίγονται" στις ιαχές θριάμβου του "Σταδίου Καραϊσκάκη". Κανείς δεν έχει αντιληφθεί τι έχει συμβεί στη Θύρα 7.

17:15: Άνθρωποι αναίσθητοι και τραυματίες μεταφέρονται με δεκατρία ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ και περιπολικά στο Τζάνειο -και το πιο κοντινό στο γήπεδο- νοσοκομείο του Πειραιά. Παράλληλα, νοσοκομεία και Αστυνομία βρίσκονται σε γενική κινητοποίηση κι εγρήγορση.

Το Τζάνειο Νοσοκομείο

17:30: Καταφθάνουν στο Τζάνειο οι πρώτοι τραυματίες. Δυστυχώς, ανάμεσά τους βρίσκονται και οι πρώτοι νεκροί! Πληθώρα ατόμων συγκεντρώνεται την ίδια ώρα έξω από το νοσοκομείο με το τεράστιο αίσθημα της αγωνίας να τους έχει καταβάλει.

17:50: Τα τηλεοπτικά δίκτυα (ΕΡΤ και ΥΕΝΕΔ) μεταδίδουν το τραγικό συμβάν και κάνουν έκκληση σε γιατρούς κι αιμοδότες να προσέλθουν στο Τζάννειο ώστε να ενισχύσουν τους εφημερεύοντες ιατρούς. Παράλληλα, σημαντική κινητοποίηση σημειώνεται στο Κρατικό Νοσοκομείο Πειραιά, όπου μεταφέρονται κάποιοι βαριά τραυματισμένοι.

18:20: Καταφθάνουν στο Τζάνειο Νοσοκομείο ο υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών κ. Δοξιάδης και οι υφυπουργοί κ. Τσουκαντάς και κ. Αποστολάτος. Λαμβάνουν ενημέρωση για την κατάσταση που επικρατεί και δίνουν άμεσα εντολή για ακόμα μεγαλύτερη κινητοποίηση ιατρών κι αιμοδοτών. Γίνεται εσπευσμένη έκκληση για αιμοδοσία. Η προσέλευση του κόσμου μεγαλώνει, ενώ τα ασθενοφόρα εξακολουθούν να διακομίζουν τραυματίες.

18:30: Το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης δίνει εντολή στο Κέντρο Άμεσης Δράσης και καλούνται τα πληρώματα των περιπολικών και οι αστυνομικοί που είναι σε υπηρεσία να σπεύσουν στα δύο νοσοκομεία για να προσφέρουν αίμα. Εκατοντάδες αστυνομικοί γίνονται αιμοδότες.

18:45: Φτάνουν στο Τζάνειο ο υπουργός Δημόσιας Τάξης κ. Δαβάκης, ο υφυπουργός Προεδρίας Κυβερνήσεως κ. Αχιλλέας Καραμανλής και ανώτεροι αξιωματικοί της Αστυνομίας. Δίνεται εντολή να τεθεί σε επιφυλακή το ΚΑΤ, ώστε να αρχίσει κι αυτό να δέχεται τραυματίες που έχουν ανάγκη νευροχειρουργικής επεμβάσεως.

Ο Μάικ Γαλάκος συμπαραστέκεται
στους τραυματίες

18:50: Καταφθάνουν στο Τζάνειο παράγοντες και ποδοσφαιριστές του Ολυμπιακού και της ΑΕΚ.

19:15: Εκατοντάδες άτομα συγκεντρώνονται έξω από τον Τζάνειο. Η αγωνία "ζωγραφισμένοι" στα πρόσωπά τους. Ζητούν να μάθουν τα ονόματα νεκρών και τραυματιών.

19:30: Αθρόα είναι η προσέλευση ιατρών κι αιμοδοτών. Δεκάδες γυναίκες λιποθυμούν από την αγωνία. Οι τραγικές εικόνες συνεχίζουν να λαμβάνουν χώρα.

19:40: Ο υπουργός κ. Δοξιάδης ενημερώνει τον πρωθυπουργό κ. Ράλλη, ο οποίος δίνει εντολή να ληφθούν τα αναγκαία μέτρα και ενημερώνει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κ. Καραμανλή.

19:45: Τίθεται απαραίτητο το "μπλοκάρισμα" το Τζάνειο από τις δυνάμεις των ΜΑΤ προκειμένου να απομακρυνθεί ο κόσμος από την κεντρική είσοδο, με στόχο να γίνει πιο εύκολη η πρόσβαση στους ιατρούς και τους αιμοδότες.

Ανακοινώνονται τα πρώτα ονόματα των νεκρών

20:00: Αναγνωρίζονται τα τρία πρώτα θύματα. Είναι οι Γιάννης Κανελλόπουλος, Γιάννης Διαλυνάς και Βασίλης Μάχος. Σκηνές αλλοφροσύνης διαδραματίζονται στο Τζάνειο από τους συγγενείς των θυμάτων. Δυστυχώς ακολούθησαν και άλλοι. Ο αριθμός των νεκρών κατά τη διάρκεια του συνωστισμού στη Θύρα 7 έφτασε τους 19. Ένας άνθρωπος ακόμη "ξεψύχησε" στο Τζάνειο. 20 νεκροί για την ώρα!

20:15: Οι αστυνομικοί του 7ου Αστυνομικού Τμήματος ξεκινούν την πραγματογνωμοσύνη στη Θύρα 7, αναζητώντας τις αιτίες του τραγικού γεγονότος.

20:30: Στο Τζάνειο καταφθάνει ο πρωθυπουργός Γεώργιος Ράλλης. Σοβαρά τραυματίες μεταφέρονται στο Γενικό Κρατικό Πειραιώς και στο ΚΑΤ. Ιατροί και νοσοκόμες βγαίνουν με καταματωμένες τις μπλούζες στους διαδρόμους και φωνάζουν ονόματα τραυματιών. Αρκετοί από τους συγγενείς λιποθυμούν.

20:50: Τα ραδιοτηλεοπτικά δίκτυα αρχίζουν να μεταδίδουν πένθιμη μουσική. Παράλληλα, σε ένδειξη πένθους έχουν διακόψει το πρόγραμμά τους και έχουν διαρκή σύνδεση με το Τζάνειο, το Κρατικό Πειραιά, το ΚΑΤ και το "Στάδιο Καραϊσκάκη".

21:00: Γύρω στα 300 με 400 άτομα γεμάτοι οργή και άγριες διαθέσεις προσπαθούν να εισβάλουν στο "Στάδιο Καραϊσκάκη" και να βρουν τους υπεύθυνους. Μία διμοιρία των ΜΑΤ ήταν αρκετή για να τους απομακρύνει και να μη δοθεί συνέχεια στο ζήτημα.

21:15: Ο διοικητής του Τζανείου κ. Απέργης βγαίνει στον διάδρομο και κάνει έκκληση στον κόσμο να απομακρυνθεί από την είσοδο του νοσοκομείου λόγω παρεμποδισμού της κυκλοφορίας περιπολικών κι ασθενοφόρων. Εκκλήσεις για τον ίδιο λόγο γίνονταν και από τα τηλεοπτικά δίκτυα. Ο κόσμος πιέζει για ενημέρωση.

22:00: Ο κόσμος αρχίζει σιγά-σιγά να απομακρύνεται από τα δύο νοσοκομεία.

Έξι μήνες αργότερα: Στους 20 νεκρούς προστίθεται ένας ακόμη και τελευταίος που δεν κατάφερε ποτέ να ξυπνήσει από την κωματώδη κατάσταση στην οποία βρέθηκε στις 8/2.

1981-2014: Τίποτα δεν διαγράφεται από τη μνήμη ακόμη κι ανθρώπων που δεν έζησαν το τραγικό γεγονός.

ΟΙ 21 ΝΕΚΡΟΙ ΤΗΣ ΘΥΡΑΣ 7

Παναγιώτης Τουμανίδης (14 ετών)

Κώστας Σκλαβούνης (16 ετών)
Ηλίας Παναγούλης (17 ετών),
Γεράσιμος Αμίτσης (18 ετών - φίλος της ΑΕΚ)
Γιάννης Κανελλόπουλος (18 ετών)
Σπύρος Λεωνιδάκης (18 ετών)
Γιάννης Σπηλιόπουλος (19 ετών)
Νίκος Φίλος (19 ετών)
Γιάννης Διαλυνάς (20 ετών)
Βασίλης Μάχας (20 ετών)
Ευστράτιος Πούπος (20 ετών)
Μιχάλης Κωστόπουλος (21 ετών)
Ζωγραφούλα Χαϊρατίδου (23 ετών)
Σπύρος Ανδριώτης (24 ετών)
Κώστας Καρανικόλας (26 ετών)
Μιχάλης Μάρκου (27 ετών)
Κώστας Μπίλας (28 ετών)
Αναστάσιος Πιτσώλης (30 ετών)
Αντώνης Κουρουπάκης (34 ετών)
Χρήστος Χατζηγεωργίου (34 ετών)
Δημήτριος Αδαμόπουλος (40 ετών)

Ειλικρινά, ήταν ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα να γράψω γι' αυτήν τη φρικτή ημέρα. Είμαι ένα παιδί που γεννήθηκε 12 χρόνια μετά την τραγωδία αυτή και δεν την έζησε ποτέ, αλλά νιώθω βαθιά μέσα μου το θρήνο. Στην προσπάθειά μου να συλλέξω τις πιο ακριβείς πληροφορίες και να σας παρουσιάσω ένα αφιέρωμα της 8ης Φλεβάρη του '81 στη μνήμη των 21 νεκρών, δεν σας κρύβω ότι δάκρυσα. Τα όσα διάβαζα ήταν πέρα έως πέρα σοκαριστικά. Είναι και μία ανακούφιση η ολοκλήρωση αυτής της ανάρτησης.

I can't believe the news today,
Oh, I can't close my eyes
And make it go away...
...Sunday Bloody Sunday...

ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΣΑΣ...

Μάριος Μάντζος

(Το παρών αποτελεί αναδημοσίευση του αφιερώματος που συντάχθηκε το 2012)