Διαταραχή πανικού: Συμπτώματα & αντιμετώπιση

GUEST EDITORS

ΓΡΑΦΕΙ Η ΕΥΗ ΚΑΠΑΣΑΚΑΛΙΔΗ

H διαταραχή πανικού ανήκει στις αγχώδεις διαταραχές και χαρακτηρίζεται από ακραίες και συχνές "επιθέσεις" πανικού, οι οποίες περιλαμβάνουν συμπτώματα όπως έντονο αίσθημα τρόμου, γρήγορη αναπνοή και ταχυκαρδία. Στις αγχώδεις διαταραχές όταν το άτομο νιώθει απειλή, βιώνει έντονες συγκινησιακές καταστάσεις, η οποία στρέφεται κατά του "εαυτού" και οδηγεί σε μια ψυχική και σωματική ετοιμότητα για την αντιμετώπιση της απειλής. Ένα άτομο που πάσχει από διαταραχή πανικού μπορεί να αντιμετωπίζει αυτές τις "επιθέσεις" είτε απροσδόκητα και χωρίς προφανή λόγο, είτε λόγω κάποιου τραυματικού γεγονονότος ή κατάστασης που έχει προηγηθεί. 

Πρόκειται, λοιπόν, για διαταραχή όπου το κυρίαρχο συναίσθημα αν και συχνά κεκαλυμμένο είναι το άγχος. Η δημιουργία των επεισοδίων κρίσεων πανικού είναι: εσωτερικό ή εξωτερικό ερέθισμα – ανησυχία – σωματικά συμπτώματα – καταστροφική ερμηνεία – ενίσχυση της ανησυχίας – πανικός. Σύμφωνα με τα διαγνωστικά κριτήρια κατά DSM-IV η προσβολή πανικού αφορά μια διακριτή περίοδο έντονου φόβου ή δυσφορίας, κατά τη διάρκεια της οποίας τέσσερα ή περισσότερα συμπτώματα εμφανίζονται αιφνίδια και φτάνουν σε κορύφωση σε διάστημα δέκα λεπτών. Μερικές φορές, οι κρίσεις πανικού συνοδεύονται με αγοραφοβία. Δηλαδή, λόγω του φόβου ότι η κρίση θα επαναληφθεί, το άτομο επιλέγει την κοινωνική απόσυρση, το συνωστισμό και τη συναναστροφή με άλλους ανθρώπους.

Ο κρίσεις πανικού περιλαμβάνουν τα ακόλουθα συμπτώματα:

Σωματικά Συμπτώματα

Δύσπνοια 

Ταχυκαρδία και αίσθημα παλμών 

Μυϊκή ένταση 

Ζάλη και τρέμουλο

Τάση λιποθυμίας

Αίσθημα αστάθειας και έλλειψης ισορροπίας

Αίσθημα βάρους στο στήθος

Μούδιασμα και μυρμηγκιάσματα σε όλο το σώμα

Εξάψεις-ρίγη και έντονη εφίδρωση κυρίως στα άκρα

Ναυτία και έντονη τάση προς έμετο

Ψυχολογικά Συμπτώματα

Αδυναμία προσοχής και συγκέντρωσης.

Έντονος φόβος για την υγεία και πολλές φορές τρόμος για την απώλεια της ζωής

Φόβος ότι το άτομο θα χάσει τον έλεγχο

Φόβος ότι το άτομο οδηγείται στην παράνοια

Έντονος φόβος ότι η κατάσταση αυτή θα επαναληφθεί

Φόβος για κλειστούς χώρους-έλλειψη οξυγόνου

Φόβος για πολυπληθή μέρη-αποφυγή του συγχρωτισμού με πλήθος ανθρώπων

Υποχόνδρια συμπεριφορά σε σχέση με την υγεία

Αντιμετώπιση

• Παρατηρούμε τον τρόπο που αναπνέουμε, προσπαθούμε να αποφύγουμε την υπεροξυγόνωση του εγκεφάλου

• Οι αντιδράσεις δεν είναι επικίνδυνες για τον οργανισμό, αλλά είναι η προσπάθεια του οργανισμού μας να ενεργοποιηθεί. Αν ξέρουμε ότι δεν είναι επικίνδυνες έχουμε διαφορετική στάση στα σωματικά συμπτώματα.

• Εγκαταλείπουμε κάθε προσπάθεια να εξαφανίσουμε το άγχος μας

• Δίνουμε χρόνο στον εαυτό μας. Έχουμε χρόνο, παίρνουμε χρόνο, εγκαταλείπουμε την προσδοκία για γρήγορες και άμεσες λύσεις

• Μην περιμένουμε να φύγει ο πανικός για να κινητοποιηθούμε.

• Χαλαρώνουμε και φέρνουμε στο μυαλό μας ότι είμαστε περισσότερα πράγματα από το άγχος για την απώλεια του ελέγχου.

• Τι θέλει να μας πει ο πανικός; Γιατί εμφανίστηκε; Τι ανάγκες ικανοποιεί;

Οι κρίσεις πανικού δεν μπορούν να οδηγήσουν σε καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο, ούτε δείχνουν ότι κάποιος είναι "τρελός". Μπορούν να αντιμετωπιστούν στις περισσότερες περιπτώσεις είτε με φαρμακευτική αγωγή, είτε με θεραπεία. Αποτελεσματικότερη θεωρείται η γνωσιακή συμπεριφορική, καθώς εστιάζει στις σκέψεις και τις συμπεριφορές που διατηρούν ή ενεργοποιούν την κρίση πανικού. Το βασικό μήνυμα είναι ότι το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί και η αναζήτηση βοήθειας είναι το πρώτο και πιο ουσιαστικό βήμα για την επίλυση του.

* Η Εύη Καπασακαλίδη είναι σύμβουλος ψυχικής υγείας-ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ε.Ε.Σ. και ιδιοκτήτρια της Ψυχορροπίας

E-mail: kapaevi@gmail.com

Website: http://www.psychorropia.gr/