Τα καραβάνια της ντροπής

 ΓΡΑΦΕΙ Η ΑΝΝΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ 

Εξαθλιωμένοι, ταλαιπωρημένοι από τις απάνθρωπες συνθήκες μεταφοράς τους, ξεχασμένοι από Θεό και ανθρώπους... πρωταγωνιστές ενός δράματος που έχουν σκηνοθετήσει με μαεστρία διάφορες κυβερνήσεις (όχι μόνο στην Ελλάδα) και δουλέμποροι... οι μετανάστες που συρρέουν ανά εκατοντάδες το τελευταίο διάστημα δεν αποτελούν απλά μήλον της έριδος ανάμεσα σε κυβέρνηση κι αντιπολίτευση αλλά μείζον ζήτημα που επιτάσσει άμεσα μέτρα.

Λόγω της γεωγραφικής της θέσης η Ελλάδα δέχεται κάθε χρόνο ένα μεγάλο κύμα  μεταναστών από ξηρά και θάλασσα. Φαίνεται όμως πως, ιδίως το τελευταίο διάστημα, υπάρχει μια ανεξέλεγκτη αύξηση των μεταναστευτικών ροών. Ενήλικες, παιδιά, ηλικιωμένοι στοιβάζονται σε σαπιοκάραβα για την "γη της Επαγγελίας", εν προκειμένω κάποια ανεπτυγμένη χώρα της βόρειας Ευρώπης. 

Αν τελικά σταθούν τυχεροί, και δεν αποτελέσουν ακόμη μερικά καταγεγραμμένα θύματα ναυαγίου, δε θα βρεθούν στον τελικό προορισμό τους αλλά σε κάποιο λιμάνι της Ελλάδας μετά από ώρες, ίσως και μέρες, ταλαιπωρίας να περιφέρονται σ' έναν τόπο που δεν έχει ούτε τις στοιχειώδεις υποδομές να τους φιλοξενήσει… κι εκεί η ανησυχία των πολιτών τόσο για την υγεία τους όσο και για την εικόνα που παρουσιάζει ο τόπος τους είναι ανθρώπινη και δικαιολογημένη. Θύματα των περιστάσεων και οι δύο πλευρές, θεατές στο ίδιο έργο, αδύναμοι ν' αλλάξουν την κατάσταση καθώς αυτό αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατικών φορέων.

Σημαντικό ρόλο στη σημερινή κατάσταση έχει διαδραματίσει η Συνθήκη του Δουβλίνου ΙΙ, ενός νομικού πλαισίου που ισχύει από το 2003 και προβλέπει την παραμονή μεταναστών στη χώρα εισόδου και την επαναπροώθησή τους σε αυτήν, σε περίπτωση που τελικά εισέλθουν σε κάποια άλλη χώρα-μέλος της ΕΕ.

Με άλλα λόγια, οι χώρες της λεγόμενης "ευρωπαϊκής  περιφέρειας", μέσα στις οποίες ανήκει και η Ελλάδα, καλούνται ν' αντιμετωπίσουν την τεράστια εισροή παράνομων μεταναστών και να μετατραπούν σε αποθήκες ψυχών μακριά από την "πολιτισμένη" Βόρεια Ευρώπη.

Το εύλογο ερώτημα που γεννάται είναι  για ποιο λόγο έγινε δεκτή από την Ελλάδα μια συνθήκη που την καλεί να παράσχει άσυλο στους αιτούντες πρόσφυγες, απαγορεύοντάς της ταυτόχρονα να τους προωθήσει στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ. Οι απαντήσεις που έχουν δοθεί είναι ποικίλες αλλά αυτό που προέχει είναι να βρεθούν τρόποι αντιμετώπισης της κατάστασης.

Η κυβέρνηση ζήτησε τον περασμένο Ιανουάριο την τροποποίηση αυτής της δυσμενούς για τη χώρα μας συνθήκης, με βάση τις αρχές της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και της δίκαιης κατανομής των μεταναστών στα κράτη-μέλη της ΕΕ. Από την άλλη πλευρά, η αντιπολίτευση αντιπροτείνει την ενίσχυση του μηχανισμού φρούρησης των θαλάσσιων συνόρων ή την αντικατάσταση της από μια ευρωπαϊκή δύναμη φρούρησης.

Εν τω μεταξύ, κανείς δεν δείχνει να ενδιαφέρεται  για το "εδώ και τώρα", λαμβάνοντας ουσιαστικά μέτρα για την ανακούφιση των μεταναστών. Σε Κω, Λέρο, Σάμο κι άλλα ακριτικά νησιά του Αιγαίου που δέχτηκαν μεγάλο αριθμό μεταναστών τις τελευταίες μέρες, επικρατεί μια άνευ προηγουμένου κατάσταση: πρόσφυγες εξακολουθούν να μένουν σε πλατείες, σκηνές και πρόχειρα καταλύματα χωρίς τις στοιχειώδεις συνθήκες υγιεινής, εγκυμονώντας κινδύνους τόσο για τους ίδιους όσο και για τους κατοίκους των νησιών.

Οι δεύτεροι έδειξαν την ευαισθησία τους προσφέροντας φαγητό και άλλα απαραίτητα είδη, εκφράζουν όμως, όπως είναι απόλυτα λογικό, φόβους τόσο για την  εξάπλωση ασθενειών όσο και για την εικόνα που παρουσιάζει ο τόπος τους, μια εικόνα που απειλεί να πλήξει σοβαρά ένα από τα βασικά μέσα βιοπορισμού τους, τον τουρισμό.

Οι Έλληνες ξέρουν πολύ καλά τι σημαίνει ξεριζωμός, προσφυγιά και αντίξοες συνθήκες…δεν είναι ρατσιστές ούτε κοινωνικά ανάλγητοι, όπως συχνά κατηγορούνται. Δεν είναι δική τους ευθύνη όμως η αντιμετώπιση αυτού του δυσεπίλυτου προβλήματος. Υποχρέωση τους είναι μόνο η αδιάκοπη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους, όσο και του δικαιώματος των μεταναστών σε μια αξιοπρεπή διαβίωση...

Άννα Ευσταθίου