Η Ε.Ε. και το κυπριακό πρόβλημα
GUEST EDITORS ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΓΑΝΟΠΟΥΛΟΣ Πριν λίγες μέρες ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Αναστασιάδης συζήτησε μ...
http://www.thecolumnist.gr/2015/05/blog-post_27.html
GUEST EDITORS
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΓΑΝΟΠΟΥΛΟΣ
Πριν λίγες μέρες ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Αναστασιάδης συζήτησε με τον Πρόεδρο της Κομισιόν κ. Γιουνκέρ, το ενδεχόμενο ενεργότερης εμπλοκής της Ε.Ε. στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Αυτό το αίτημα το προβάλει πολύ καιρό η κυπριακή κυβέρνηση και επειδή η Κύπρος είναι μέλος της Ε.Ε., θέλει να παίξει διπλωματικά και το χαρτί της Ευρώπης. Ο Γιουνκέρ είπε ναι για συμβολή της Ε.Ε. στις συνομιλίες και, όπως δημοσιεύτηκε στον κυπριακό Τύπο, θα κάνει επίσημη επίσκεψη στη Λευκωσία μέσα στον Ιούλιο.
Τι μπορεί να κάνει η Ε.Ε. στις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται για το Κυπριακό και πως μπορεί να βοηθήσει με την εμπλοκή της; Ο στόχος της κυπριακής κυβέρνησης είναι να επιβεβαιώσει και να εγκρίνει η Ε.Ε. ότι αυτά που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ των Ε/Κ και των Τ/Κ στις συνομιλίες, είναι σύμφωνα με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις αρχές της Ε.Ε.
Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης κ. Ακιντζί δεν είναι αρνητικός σε μια εμπλοκή της Ε.Ε. στις συνομιλίες. Μην ξεχνάμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένα πολύ ισχυρό κίνητρο για τους Τουρκοκυπρίους για να πουν "ναι" σε μια μελλοντική λύση, που θα τους βοηθήσει να βγουν από την απομόνωση που βρίσκονται από το 1974.
Να σημειωθεί, επίσης, το γεγονός ότι και η Γερμανία είναι υπέρ της εμπλοκής της Ε.Ε. στις διαπραγματεύσεις, όπως δήλωσε ο Γερμανός πρέσβης στη Λευκωσία. Έχει σημασία η άποψη που εκφράζει η Γερμανία γιατί, αν και δεν έχει ρόλο στο Κυπριακό ούτε ασχολήθηκε ποτέ ενεργά με το θέμα, είναι μια μεγάλη ευρωπαϊκή δύναμη με τεράστια επιρροή στα ευρωπαϊκά όργανα.
Η εμπλοκή της Ε.Ε. στις συνομιλίες, θα δώσει και ένα μεγάλο κίνητρο στους Κυπρίους ότι η Ευρώπη ενδιαφέρεται ειλικρινά για μια λύση μόνιμη και λειτουργική για μία Κύπρο ειρηνική και ευρωπαϊκή.
Όμως για να είμαστε ειλικρινείς και προσγειωμένοι, μην περιμένουμε ότι η Ε.Ε. μπορεί να κάνει θαύματα. Τονίσαμε παραπάνω τι μπορεί να προσφέρει η Ευρώπη. Επίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί μελλοντικά να βοηθήσει, πριν πάει το νέο σχέδιο επίλυσης σε δημοψήφισμα, με το να εκτιμήσει το οικονομικό κόστος της λύσης.
Απλά να μην πιστεύουν Κύπρος και Ελλάδα ότι επειδή είναι μέλη της Ε.Ε., η Ευρώπη θα υποστηρίξει 100% μόνο τις ελληνικές θέσεις και θα αγνοήσει τις θέσεις των Τουρκοκυπρίων και της Τουρκίας. Ούτε να θεωρούμε ότι, από τη στιγμή που η Τουρκία δεν είναι μέλος της Ε.Ε., η Ευρώπη θα την αδειάσει και θα αδιαφορήσει για τις θέσεις της. Αυτά για να ξέρουμε που πατάμε.
Να μην ξεχνάμε (Ελλάδα και Κύπρος) ότι η Τουρκία μπορεί να μην είναι μέλος της Ε.Ε., έχει όμως προσβάσεις και επιρροή στα ευρωπαϊκά όργανα και στους ευρωπαϊκούς οργανισμούς και είναι υπολογίσιμη απ’ τους Ευρωπαίους εταίρους μας. Είτε μας αρέσει είτε όχι, αυτή είναι η πραγματικότητα. Άλλωστε η Τουρκία, που παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στο Κυπριακό, μπορεί να στηρίξει θερμά ένα μελλοντικό σχέδιο λύσης, αν δει ότι έχει σοβαρές προοπτικές να ενταχθεί στην Ευρώπη.
Και κάτι ακόμα που δεν πρέπει να παραβλέπουμε. Οι διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό γίνονται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και όχι της Ε.Ε. Τα Ηνωμένα Έθνη είναι αυτά που έχουν τον πρώτο λόγο και ο ρόλος της Ευρώπης (όπου της ζητηθεί) θα είναι υποστηρικτικός.
Η εμπλοκή της Ε.Ε. είναι ένα θετικό γεγονός και σε συνδυασμό με το καλό κλίμα που υπάρχει μεταξύ των ηγετών και των διαπραγματευτών της Ε/Κ και της Τ/Κ κοινότητας και με τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, υπάρχει ελπίδα ότι στην Κύπρο μπορεί να φτάσουμε σύντομα σε μια λύση του Κυπριακού. Μία λύση που θα είναι προς το συμφέρον όλων και πάνω από όλα προς το συμφέρον όλων των Κυπρίων, ανεξάρτητα σε ποια κοινότητα ανήκουν.
Για τον παράγοντα Ευρώπη να επισημάνουμε και κάτι ακόμα. Το 2004 αρκετοί Ελληνοκύπριοι, οι οποίοι ήταν υπέρ του σχεδίου Ανάν αλλά είχαν κάποιες σοβαρές ανησυχίες για το σχέδιο του ΟΗΕ, ψήφισαν τελικά όχι στο δημοψήφισμα γιατί πείστηκαν με το επιχείρημα ότι μέσα στην Ε.Ε. ως πλήρες μέλος της, η Κυπριακή Δημοκρατία θα μπορούσε να κερδίσει περισσότερα και να πετύχει ένα καλύτερο σχέδιο λύσης. Αυτή η υπόσχεση δεν έγινε πράξη από την 1/5/2004 που η Κύπρος είναι μέλος της Ε.Ε. και οι υποσχέσεις για ευρωπαϊκή λύση αποδείχτηκαν άστοχες. Αυτοί οι πολίτες σήμερα, επιθυμούν τη λύση και είναι υπέρ του καλού κλίματος που υπάρχει στις συνομιλίες και στο επόμενο δημοψήφισμα φαίνεται ότι θα πουν το μεγάλο ναι στην επανένωση της Κύπρου.
* Ο κ. Γιάννης Παγανόπουλος είναι πολιτικός επιστήμονας