Κάτι τύποι με κίτρινες φανέλες...

 ΓΡΑΦΕΙ Ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΡΑΒΙΑΣ 

Όταν ακούς τη λέξη Βραζιλία, ένα από τα πράγματα στο οποίο θα πάει απευθείας το μυαλό σου, εκτός από τον καφέ, τη σάμπα και το καρναβάλι του Ρίο, είναι φυσικά η μπάλα και επομένως η Εθνική της. Επιθετικό και αλέγκρο ποδόσφαιρο, πολλά γκολ, φαντασία, λάτιν κόλπα, όλα αυτά που είχαν γιγαντώσει το μύθος της κίτρινης φανέλας, μετατρέποντάς τη σε αντικείμενο σεβασμού από άπαντες, υποστηρικτές της και μη. Τουλάχιστον μερικά χρόνια πριν. Γιατί τώρα, αν λάβουμε ως δείγμα τη φετινή έκδοση της "σελεσάο" στο Copa America, που διεξάγεται τώρα στη Χιλή, μιλάμε για μια πραγματικά μέτρια για τα δεδομένα της Βραζιλίας ομάδα, στην οποία λείπει η ποιότητα, μεσοεπιθετικά κυρίως, και τα μεγάλα ονόματα (πλην Νεϊμάρ), ενώ χαρακτηρίζεται με το αίσθημα ότι δεν τη φοβάσαι και μπορείς να την κοντράρεις, όπως έκανε προχθές βράδυ η σαφώς υποδεέστερη Βενεζουέλα.

Οι εθνικές ομάδες βέβαια επηρεάζονται σε δυναμική, αναλόγως με τις φουρνιές που βγάζουν. Επιπλέον, δεν έμειναν ανεπηρέαστες επίσης από τα ποδοσφαιρικά ήθη κι έθιμα που επικρατούν στις μέρες μας, κι επιτάσσουν πιο ορθολογικό και αμυντικογενές ποδόσφαιρο, βάσει των ευρωπαϊκών προτύπων. Αδύνατο πάντως να δεχθείς πως ολόκληρη Βραζιλία, για πληθυσμό κοντά στα 200 εκατ. και με τέτοια τρέλα για μπάλα, δυσκολεύεται να παράγει παιχταράδες, όπως στο πρόσφατο παρελθόν.

Πάρτε ως παράδειγμα το 2002: Καφού, Λούσιο, Ρομπέρτο Κάρλος, μπροστά τα τρία "R" (Ρονάλντο, Ριβάλντο, Ροναλντίνιο) και πόσοι άλλοι ακόμα, σήκωσαν το πέμπτο -και τελευταίο μέχρι σήμερα- Μουντιάλ σε Κορέα και Ιαπωνία. Το 2006 στη Γερμανία, παρά την αποτυχημένη εν γένει παρουσία, υπήρχε μπόλικη ποιότητα ξανά, με Ρομπίνιο στα καλά του, Ζουνίνιο, Αντριάνο, τον Κακά υγιή, για να φτάσουμε πέρυσι στο κάζο του "Μαρακένζο" (όπως ονόμασαν οι Βραζιλιάνοι το ντροπιαστικό 1-7 μέσα στο "Μαρακανά"), έχοντας ως βασικό φορ τον Φρεντ. Στη θέση όπου κάποτε έπαιζε ο "Fenomeno", το λες και κατάντια.

Φέτος, έγινε μια προσπάθεια για μια νέα αρχή προς τις επιτυχίες, με στόχο πρωτίστως την κορυφή της Λατινικής Αμερικής. Αντί του Σκολάριο στον πάγκο, ο Κάρλος Ντούνγκα, με αρκετά νέα πρόσωπα, στηρίζεται στην καλή αμυντική λειτουργία. Με Τιάγκο Σίλβα - Νταβίντ Λουίζ στα μπακ και τον Ντάνιελ Άλβες, κρατάει ικανοποιητικά. Μεσοεπιθετικά όμως το επίπεδο είναι πολύ χαμηλό: σε άλλες εποχές, ο Φιρμίνο π.χ. ή ο Γουίλιαν δεν θα περνούσαν ούτε απ' έξω, ούτε φυσικά θα υπήρχε παίκτης -ο Έβερτον Ριμπέιρο- που αγωνίζεται στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Αλ Αχλί, στοιχείο ασφαλώς απογοητευτικό για τους Λατίνους! Πιθανώς αυτό να μη συνέβαινε αν δεν υπήρχε τέτοια αγωνιστική αλλοίωση στο χαρακτήρα των Βραζιλιάνων. Πλέον, όλο και περισσότεροι ταξιδεύουν στην Ευρώπη, αφήνοντας από μικρή κιόλας ηλικία τη Liga Brazileirao. Από ένα απαιτητικό σχετικά και άκρως επιθετικό πρωτάθλημα, σε εκείνα της Γηραιάς Ηπείρα, όπου αναπόφευκτα το στυλ τους μεταμορφώνεται σε μια πιο "στεγνή", από άποψη φαντασίας και κινήσεων, ποδοσφαιρική έκδοση. Η πρόκληση της Ευρώπης όμως κρύβει συχνα και παγίδες: δεν είναι λίγοι οι Βραζιλιάνοι παίκτες που προτιμούν να αγωνιστούν στη Ρωσία ή την Ουκρανία ή σε άλλα ποδοσφαιρικά... κοιμητήρια, εξ αιτίας των παχυλών συμβολαίων που βρίσκουν εκεί. Χωρίς να αφήνουμε εκτός εξίσωσης το παιχνίδι των managers, με όσα έχουν ακουστεί τον τελευταίο καιρό για εταιρείες προώθησης ταλέντων από τη "χώρα του καφέ" (μια μορφή trafficking ουσιαστικά) με συμμετοχές στην Εθνική Ομάδα, ώστε να ανεβαίνουν οι μετοχές των πιο hot ονομάτων στο μεταγραφικό χρηματιστήριο.

Με τον Νεϊμάρ απόντα για το υπόλοιπο της διοργάνωσης, λόγω των επεισοδίων στο ματς με την Κολομβία, ο Ντούνγκα πρέπει να βρει λύσεις μπροστά. Δυνατό στοιχείο πάντα η άμυνα, αλλά ως Βραζιλία, ιδίως όταν έχεις να αντιμετωπίσεις ομάδες όπως η σκληροτράχηλη Παραγουάη τώρα στα νοκ-άουτ, δεν επαρκεί. Δεν είναι εκ φύσεως ο χαρακτήρας της ως προς την επιτυχία και δύσκολα θα τη βρει (το γράφω αυτό με ρίσκο διότι μπορεί να διαψευστώ) στη συγκεκριμένη διοργάνωση και χρονική στιγμή, όταν η Αργεντινή τρομάζει με την ποιότητα που διαθέτει μεσοεπιθετικά, ενώ η Χιλή παρουσιάζει ένα φρέσκο και ανταγωνιστικό σύνολο, με τον κόσμο μάλιστα στο πλευρό της.

Άσχετα πάντως του τι θα πετύχει φέτος, και με βάση την εικόνα των τελευταίων "κατηφορικών" χρόνων, οι κίτρινοι-μπλε χρειάζεται να γυρίσουν στις ρίζες τους, το jogo bonito της αλάνας και της ποδοσφαιρικής αλητείας που τους χαρακτήριζε ανέκαθεν. Άλλωστε, κάθε μεγάλη εθνική ομάδα, βρίσκεται στη δική της κορύφωση (ή οδεύει προς αυτήν) όταν επιμείνει μεθοδικά στο δικό της στυλ. Όσο ρομαντικό και ιδεαλιστικό κι αν ακουστεί, έτσι συνέβει και με το total football της Ολλανδίας, το catenaccio της Ιταλίας, καθώς και με το tiki-taka στις πιο πρόσφατες επιτυχίες των Ισπανών. Μέχρι να ξαναβρεί τον παλιό καλό της χαρακτήρα, η "Σελεσάο" θα είναι απλά ένα μάτσο παικτών με κάτι κίτρινες φανέλες...

Χρήστος Γραβιάς