Είμαι δέντρο

GUEST EDITORS

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΥΔΑΚΗΣ

Στην εποχή του παράδοξου έρχεται, κατά την ταπεινή μου άποψη, η ανατροπή παροιμιών, γνωμικών και αντιλήψεων. 

Με αφορμή την παραπάνω τοποθέτηση, θέλω να δω το «δέντρο»! Η γνωστή παροιμία "Βλέπει το δέντρο και χάνει το δάσος" έχει μετατραπεί σε μία μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας "βλέπει ΜΟΝΟ το δάσος". 

Πως όμως όλη αυτή η γενικολογία, μπορεί να γίνει ποιο συγκεκριμένη;

Μιλάω φυσικά για το θέμα που ουσιαστικά κυριαρχεί στην κοινωνία μας και έχει να κάνει με τον διαχωρισμό σε δύο ομάδες (αγαπημένο χόμπι των Ελλήνων) τους υπέρμαχους του ευρώ και τους υπέρμαχους της δραχμής (μετεξέλιξη των μνημονιακών και των αντι-μνημονιακών, αντίστοιχα).

Προσωπικά δεν θέλω να πάρω καμία ξεκάθαρη θέση, όπως δεν κάνω συνήθως σε κάτι που το αποτέλεσμά του δεν το γνωρίζει κανείς. Εξηγούμαι, κανείς στον κόσμο, δεν μπορεί να γνωρίζει τις επιπτώσεις, τόσο στην οικονομία όσο και στην κοινωνία, εάν παραμείνουμε στο ευρώ ή εάν πάμε στην δραχμή.

Οποιοσδήποτε ισχυριστεί το αντίθετο, ψεύδεται, καθώς δεν έχει υπάρξει αντίστοιχο παράδειγμα στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συγκρίσεις τύπου Αργεντινής είναι εντελώς αδόκιμες, για ευνόητους λόγους. 

Το "δάσος" για μένα είναι ξεκάθαρο. Το ιδεατό. Οι περισσότεροι πιστεύω θα ήθελαν μία ενιαία Ευρώπη, με ενιαίο νόμισμα, να ζούμε αρμονικά, σύγχρονα, σε μία ανεπτυγμένη κοινωνία πρόνοιας. Αυτό είναι το «δάσος», επιμένω. Τι γίνεται όμως με το δέντρο; Το τώρα δηλαδή, αυτό που συζητάμε αυτήν ακριβώς την στιγμή;

Εξηγούμαι: Τα λάθη των προηγούμενων κυβερνήσεων, τα γνωρίζουμε όλοι. Ξεκινώντας από τα εγκληματικά χρόνια 2000-2004, όπου καμία ουσιαστική μεταρρύθμιση και αναδιάρθρωση του Κράτους δεν πραγματοποιήθηκε, στις «καλές» εποχές, που θα μας είχαν προστατεύσει και προφυλάξει από την κρίση. Συνεχίζοντας στην διακυβέρνηση μετά των Καραμανλο-Παπανδρεο-Σαμαράδων, που προέκυψε ένα μνημόνιο, μία συμφωνία ουσιαστικά με τους ξένους ηγέτες για χρηματοδότηση με αντάλλαγμα μεταρρυθμίσεις και αναδιάρθρωση της χώρας για μία υγιή οικονομία. Θα μου πείτε, γιατί δεν μπορούσε η χώρα να κάνει τις αλλαγές από μόνη της και να έφτανε σε ένα υγιές οικονομικό περιβάλλον χωρίς το μνημόνιο, αυτό είναι μία άλλη μακρά συζήτηση.

Αντιπαρέρχομαι όμως, τα λάθη έγιναν. Αντί για αναδιάρθρωση, είχαμε καταιγίδα φόρων, μειώσεων μισθών, καταρράκωση ποιότητας ζωής του κάθε (σχεδόν) Έλληνα πολίτη. Τα γνωστά αντίβαρα μέτρα, δηλαδή κάθε φορά που δεν μπορούσαμε να εξυγιάνουμε την φορολογία, την φοροδιαφυγή, έπρεπε να πάρουμε άλλα μέτρα για να μην χάσουμε τους στόχους (βλέπε χαράτσι, ΕΝΦΙΑ κλπ). 

Φτάσαμε σε ένα εγκλωβισμό της οικονομίας και ασφυξία της αγοράς. Μην γελιόμαστε, αλυσίδα είναι όλα. Όταν μου κόβεις μισθό, θα κόψω τα έξοδα, θα σταματήσω να βγαίνω, να αγοράζω προϊόντα. Οι επιχειρήσεις που χάνουν από εμένα, κόβουν τα δικά τους έξοδα για να ανταπεξέλθουν, απολύουν δηλαδή υπαλλήλους ή μειώνουν τους μισθούς τους. Αντίστοιχα οι απολυμένοι, κόβουν έξοδα προσωπικά τους και ο κύκλος αυτός οδηγεί στο απόλυτο αδιέξοδο.

Μακρηγορώ όμως και το δέντρο περιμένει. Αφού λοιπόν φτάσαμε σε ένα σημείο όπου η φορολογία και οι περικοπές (τουλάχιστον για την πλειοψηφία του κόσμου) έπιασαν κόκκινα όρια, έχουμε μία ξαφνική αλλαγή κυβέρνησης. Ξεκάθαρη παραίτηση Σαμαρά, καθώς καμία κυβέρνηση από το 1995 μέχρι τώρα, δεν είχε προτείνει Πρόεδρο της Δημοκρατίας στέλεχος του ιδεολογικού της χώρου. Πρώτη φορά Σαμαράς! Και αυτό φυσικά, τρανό παράδειγμα τάσης «φτου ξελευτερία»! Βρήκαμε αφορμή να την κάνουμε με ελαφρά, γιατί έρχεται το δέντρο.

Ποιο είναι το δέντρο τελικά; Μα το τώρα.

Δίλημμα προς σκέψη: Λένε οι μεγάλες δυνάμεις, "Θέλετε ευρώ; Πάρε και άλλα μέτρα, κόψε και άλλο τους μισθούς, αύξησε και άλλο τους φόρους, ειδάλλως, δραχμή". Δραχμή, τι είναι; Τι θα φέρει; Δεν θα μειωθούν οι μισθοί; Μπορεί και να μην υπάρχουν μισθοί για ένα διάστημα. Μπορεί και όχι. Μπορεί γενικά να γίνουν τα πάντα, μπορεί και τίποτα σπουδαίο. Κανείς δεν ξέρει.

Τι γίνεται όμως τελικά; Ποιος μπορεί να πει με σιγουριά τι είναι καλύτερο; Πολύς κόσμος λέει αψήφιστα "Να μείνουμε στο Ευρώ". Ωραία, συμφωνώ, όταν όμως του έρθει νέο χαράτσι, ο ίδιος θα βγει στο Σύνταγμα ως "Αγανακτισμένος" και θα έχει και δίκιο! Τα λεφτά δεν φτάνουν σε κανέναν πλέον.

Δραχμή όμως; Αβεβαιότητα; Χρεοκοπία (και καλά, έχουμε χρεοκοπήσει ήδη από το 2010 ή και νωρίτερα ίσως αλλά τέλος πάντων).

Αυτό είναι το δέντρο, που αν δεν το δεις, αν συνεχίσεις να κοιτάς το δάσος, θα πέσεις πάνω του και θα χτυπήσεις.

Ειλικρινά, παρ’ όλες τις γνώσεις μου στα οικονομικά, δεν μπορώ να καταλήξω στην απάντηση.

Το μόνο που ξέρω είναι όσα βιώνω εγώ ο ίδιος προσωπικά, και αυτό έχει να κάνει με την δική μου τσέπη. Πριν από 6 χρόνια, με τις ίδιες συνθήκες, έβγαινα, έκανα ταξίδια, ζούσα καλά και μου έμεναν λεφτά κάθε μήνα στην άκρη (επειδή έχω την τύχη να δουλεύω) ενώ τώρα, κάθε μήνα, φτάνω τελευταία μέρα πριν μπει ο μισθός να μετράω τα ΕΥΡΩ στην τσέπη.

Όπερ σημαίνει ότι δεν επιδέχεται η ζωή μου νέα μείωση ή νέα αύξηση φορολογίας. Αλλιώς, θα γίνω δέντρο. 

* Ο Αντώνης Κωνσταντουδάκης είναι σκηνοθέτης-σεναριογράφος και οικονομολόγος