Άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη: Περνάει ο φασισμός;

ΓΡΑΦΕΙ Η ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΓΕΡΩΝΥΜΑΚΗ

Τα τελευταία χρόνια σαφώς και έχει παρατηρηθεί άνοδος των ποσοστών που λαμβάνουν τα ακροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη, κάτι το οποίο βιώνουμε και στη χώρα μας όχι μόνο με την άνοδο των ποσοστών των ψήφων που λαμβάνει το κόμμα της Χρυσής Αυγής αλλά και με τα γεγονότα που έλαβαν και λαμβάνουν καθημερινά χώρα στο ελληνικό κοινοβούλιο αλλά και έξω από αυτό. Από το ξαφνικό εκείνο «Εγέρθητι» μέχρι και τη δολοφονία Φύσσα, την αποφυλάκιση Ρουπακιά και τα τελευταία γεγονότα στο σχολείο στο Πέραμα, έχουμε περάσει από μια κατάσταση που μας βρήκε όλους μουδιασμένους στην κατάσταση που θεωρούμε ρατσιστικές δηλώσει που σχεδόν πάντα αρχίζουν με την φράση «Δεν είμαι ρατσιστής αλλά..» καθημερινό φαινόμενο στις συζητήσεις μας. Ταυτόχρονα παρατηρούμε ότι δεν είμαστε η μόνη χώρα που βιώνει κάτι τέτοιο. Ο παρακάτω χάρτης (πηγή BBC) παρουσιάζει τα ποσοστά που έλαβαν τα ακροδεξιά και εθνικιστικά κόμματα στην Ευρώπη μέχρι τον Μάιο του 2016.

 

Ποια είναι αυτά τα κόμματα, ποιες οι αρχές τις οποίες ευαγγελίζονται; 

Αυστρία, The Freedom Party of Austria (35,1%) είναι ένα ακροδεξιό, λαϊκίστικό κόμμα το οποίο ιδρύθηκες το 1956 ως συνέχεια του League of Independents, ένα εθνικιστικό κόμμα που αντιπροσώπευε συμφέροντα των Ναζί. Στην δεκαετία του 1980 το κόμμα είχε μετατοπιστεί προς το πολιτικό κέντρο και είχε εισαχθεί σε μια κυβέρνηση συνασπισμού με το μαζί με το Κοινωνικό Δημοκρατικό Κόμμα (Social Democratic Party). To 1986 o Jorg Haider εξελέγη αρχηγός του κόμματος και αποκατέστησε την θέση του κόμματος στις προηγούμενες ακροδεξιές του ρίζες και εισήγαγε ένα ευρωπαϊκό-σκεπτικιστικό μανιφέστο το οποίο εναντιώνονταν στην μετανάστευση και στο Ισλάμ. 

Κύπρος, Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο (3,7%) είναι ένα ακροδεξιό, εθνικιστικό, όπως προσδιορίζεται από τα μέλη του, κόμμα με έντονες πολιτικές σχέσεις με την Χρυσή Αυγή της Ελλάδας. Έχει οργανώσει διαδηλώσεις εναντίον των Τουρκοκυπρίων και των μεταναστών ενώ έχει εκφραστεί η έντονη διαφωνία του απέναντι στη λύση της ομοσπονδίας για το Κυπριακό. 

Δανία, The Danish People’s Party (21%) είναι ένα κόμμα το οποίο περιγράφεται ως ακροδεξιό, λαϊκίστικό κόμμα. Το συγκεκριμένο κόμμα ιδρύθηκε το 1995 από την Pia Kjærsgaard η οποία ηγήθηκε του κόμματος μέχρι το 2012. Η ίδια έχει δηλώσει ότι δεν θα ήθελε η Δανία να είναι μια πολυπολιτισμική κοινωνία και ότι η Δανία υπό αυτήν την μορφή θα ισούταν με μια εθνική καταστροφή. Το κόμμα διερευνά τρόπους ώστε να μειωθεί η μετανάστευση από τον μη δυτικό κόσμο προς τη Δανία, έχει εκφράσει την εναντίωση του κατά του Ισλάμ. 

Φινλανδία, The Finns Party (18%) είναι ένα κόμμα τόσο λαϊκίστικό όσο και εθνικιστικό το οποίο ιδρύθηκε το 1995 μετά την διάλυση του Φιλανδικού Αγροτικού Κόμματος (Finnish Rural Party). Το κόμμα δηλώνει υπέρ της εφαρμογής πιο αυστηρών νόμων αναφορικά με την μετανάστευση ενώ υποστηρίζουν ότι οι ίδιοι οι Φιλανδοί θα έπρεπε να έχουν προτεραιότητα ως προς την κοινωνική πρόνοια και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. 

Γαλλία, National Front (14%) είναι ένα ιδιαίτερα γνωστό κόμμα επίσης ακροδεξιού χαρακτήρα. Ιδρύθηκε το 1972 για να συσπειρώσει Γαλλικά εθνικιστικά κινήματα. Ο Jean-Marie Le Pen ήταν ο πρώτος αρχηγός του κόμματος, ο οποίος αξίζει να σημειωθεί ότι είχε κατηγορηθεί για άρνηση του ολοκαυτώματος. Η σημερινή αρχηγός κόμματος, Marine Le Pen, κόρη του προαναφερθέντος, έχει προκαλέσει ουκ ολίγες φορές με δηλώσεις της όπως εκείνη στην οποία συνέκρινε της προσευχές Μουσουλμάνων στους δρόμους με την κατάληψη της πόλης του Παρισιού από τους Ναζί κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. 

Γερμανία, Alternative for Germany (4,7%) Ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 2013 και ξεκίνησε σχεδόν αθώα εκφράζοντας την εναντίωση του απέναντι στο Ευρώ ενώ έφτασε να προτείνει να μην δέχεται η χώρα μετανάστες προερχόμενους από την Συρία. Ο αρχηγός του κόμματος ο Frauke Petry σε δηλώσεις του έχει υποστηρίξει ότι θα πρέπει να πυροβολούνται όσοι μετανάστες εντοπίζονται να προσπαθούν να περάσουν παράνομα τα σύνορα της Γερμανίας. 

Ελλάδα, Λαϊκός Σύνδεσμος Χρυσή Αυγή (7%) είναι ένα ακροδεξιό, νεοναζιστικό κόμμα το οποίο ιδρύθηκε το 1980 από τον Νίκο Μιχαλολιάκο. Η οργάνωση της Χρυσής Αυγής έχει συσχετιστεί με πολλά άγριας φύσεως εγκλήματα όπως η επίθεση εναντίον του Γιάννη Σταθόπουλου και του Σωτήρη Ψαθά το 1995 από τον Θανάση Μανώλογλου, η επίθεση εναντίων εννέα μεταναστών από τον Παντελή Καζάκο, η επίθεση εναντίον τεσσάρων Αιγυπτίων ψαράδων το 2012 και την δολοφονία του Παύλου Φύσσα στις 18 Σεπτεμβρίου του 2013 από τον Γιώργο Ρουπακιά και πολλά ακόμα εγκλήματα και επιθέσεις εξίσου ειδεχθείς. 

Ουγγαρία, Jobbik (21%) είναι ένα εθνικιστικό κόμμα το οποίο προσδιορίζεται ως ένα συντηρητικό και ριζοσπαστικό, Χριστιανικό, πατριωτικό κόμμα του οποίου κύριος σκοπός είναι να προστατέψει τις Ουγγρικές αξίες και ενδιαφέροντα. Το συγκεκριμένο κόμμα έχει κατηγορηθεί για αντισημιτισμό, ρατσισμό και ομοφοβία ενώ έχει συνδεθεί και με αρκετά ομοφοβικά περιστατικά στην Βουδαπέστη.  

Ιταλία, Northern League (4%) είναι ένα περιφερειακό κόμμα του οποίου το πλήρες όνομα είναι “Βόρεια Κίνηση υπέρ της ανεξαρτητοποίησης της Παντάνια” ("North League for the Independence of Padania”). Ιδρύθηκε το 1991 ως συνασπισμός διαφόρων τοπικών κομμάτων. Το κόμμα τάσσεται κατά της μετανάστευσης ανθρώπων προερχόμενων από μη μουσουλμανικές χώρες έτσι ώστε να προστατευθεί η Χριστιανική ταυτότητα της Ιταλίας και συνεπώς της ίδιας της Ευρώπης. 

Ολλανδία, Party of Freedom (18%) πρόκειται για ένα κόμμα εθνικιστικού και ακροδεξιού λαϊκισμού του οποίο ο ιδρυτής και ο αρχηγός Greet Wilders έχε βρεθεί ένοχος για το γεγονός ότι παρακινούσε διακρίσεις ενώ ο ίδιος είχε ισχυριστεί ότι, “Δεν μισώ τους Μουσουλμάνους, απλά μισώ το Ισλάμ.” 

Σλοβακία, Our Slovakia (8%) είναι ένα ακροδεξιό κόμμα το οποίο έχει αρκετές φορές χαρακτηριστεί και ως φασιστικό λόγω του ότι πολλά από τα μέλη του κόμματος έχουν συνδεθεί με εξτρεμιστικά κινήματα όπως το Slovak Brotherhood και του γεγονότος ότι τα μέλη του ζήτησαν να τηρηθεί σιγή ενός λεπτού για τον Jozef Tiso ο οποίος υποστήριζε ανοικτά νόμους κατά των Εβραίων τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και ανάγκασε την χώρα του να πληρώσει την ναζιστική Γερμανία για την μεταφορά των Σλοβάκων Εβραίων σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Παρ' όλα αυτά το κόμμα αρνείται κάθε σύνδεση με τον φασισμό. 

Σουηδία, Sweden Democrats (13%) είναι ένα εθνικιστικό, πολιτικό κόμμα που ιδρύθηκε το 1988 και προσδιορίζεται ως κοινωνικά συντηρητικό βασισμένο σε εθνικιστικά θεμέλια. Το συγκεκριμένο κόμμα έχει τις ρίζες του στον Σουηδικό φασισμό και ήταν κομμάτι του κινήματος υπέρ της λευκής υπεροχής. 

Ελβετία, Swiss People’s Party (29%) ιδρύθηκε το 1971 και του οποίου οι αρχηγοί έχουν βρεθεί ένοχοι σε κατηγορίες περί ρατσισμού καθώς ήταν υπεύθυνοι για αφίσες του κόμματός τους με το σλόγκαν “Κοσοβάροι μαχαιρώνουν Ελβετούς.” 

Κατά πόσο συνδέεται η άνοδος των παραπάνω κομμάτων με την εκλογή Τράμπ στις ΗΠΑ και τι θα έπρεπε να μας απασχολεί; 

Το θέμα δεν είναι μόνο εγχώριο ή ευρωπαϊκό, συνδέεται κατά πολύ με το «φαινόμενο» Τράμπ στην Αμερική και την εξέλιξή του. Πέρα από το προφανές, δηλαδή το γεγονός ότι ο νυν πλανητάρχης είναι καταφανώς ρατσιστής με τις προσβλητικές δηλώσεις του να διαδέχονται η μία την άλλη και το γεγονός ότι οι απόψεις του είναι πολλές φορές σύμφωνες με απόψεις εκπροσώπων των παραπάνω κομμάτων, πρέπει να κοιτάξουμε την ευρύτερη εικόνα. Ο γενικότερος προβληματισμός μας δεν θα έπρεπε να είναι γύρω από το ότι εξελέγη ο ίδιος ο Τράμπ ή γύρω από το την άνοδο όλων των παραπάνω κομμάτων στην Ευρώπη, ο προβληματισμός μας θα έπρεπε να είναι γύρω από το ότι υπάρχει μια συστηματική οργάνωση ανθρώπων γύρω από κόμματα και ιδέες, που παρά τις διαφορές τους, ασπάζονται το μίσος για το διαφορετικό, το μίσος για τους συνανθρώπους μας και την απαξίωση της ανθρώπινης ζωής καθώς και των δικαιωμάτων τους, όχι των πολιτικών, αλλά εκείνων που αφορούν τη επιβίωση, τη μόρφωση, τη θρησκεία και τόσα άλλα. 

Κάθε χώρα λοιπόν έχει τη δική της Χρυσή Αυγή και την δικιά του Λεπέν, οργανώσεις και πρόσωπα που μπορούν κάποια στιγμή να εκλείψουν από το πολιτικό σκηνικό της κάθε χώρας, η θέση τους στο πολιτικό σκηνικό σαφώς και δεν είναι παγιωμένη από μόνη της, εμείς οι ίδιοι την καθιστούμε. Αυτό που απομένει είναι ανθρώπινες ομάδες που έχουν ανακαλύψει ιδέες μίσους, πράγμα το οποίο διατηρείται, τρέφεται και υπάρχει όσο αρνούνται να πιστέψουν ότι η διασφάλιση της εθνικής τους ταυτότητας δεν συνδέεται άρρηκτα και άμεσα με την εξάλειψη της οποιαδήποτε μειονότητας στην χώρα στην οποία ζουν. Εάν για λίγο προσπαθούσαμε να επικεντρωθούμε στο ευ ζην, όχι μόνο το δικό μας αλλά και των συνανθρώπων μας ίσως να μπορούσαμε να καταλάβουμε γιατί πρέπει να δίνουμε περισσότερη βάση στη σωστή και άρτια παιδεία και εκπαίδευση έτσι ώστε φαινόμενα τέτοιου τύπου να αρχίσουν σταδιακά να εκλείπουν από την κοινωνία μας και κατά επέκταση σε όλη την Ευρώπη και τον κόσμο.

Αφροδίτη Γερωνυμάκη