Ολοκληρωμένη προσέγγιση στην προαγωγή και υποστήριξη της ψυχικής υγείας, ζητά η ΕΟΚΕ

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή έχει ζητήσει τη μεταρρύθμιση των συστημάτων υγείας σε ολόκληρη την ΕΕ, για να ακολουθηθεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της ψυχικής υγείας, εν μέσω της απότομης αύξησης των κρουσμάτων ψυχικής νόσου και διαταραχών συμπεριφοράς των Ευρωπαίων, ιδίως δε του νεαρότερου πληθυσμού της Ευρώπης. 

Πιο συγκεκριμένα, σε γνωμοδότηση που αιτήθηκε η ισπανική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και εγκρίθηκε τον περασμένο Ιούλιο κατά τη σύνοδο ολομέλειας της ΕΟΚΕ, σημειώνεται ότι η ψυχική υγεία πρέπει να βασίζεται κυρίως στην πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και τη θεραπεία εντός της κοινότητας. 

"Πρέπει επειγόντως να προβούμε στη μεταρρύθμιση των συστημάτων υγείας σε ολόκληρη την ΕΕ, έτσι ώστε να παρέχουν ολοκληρωμένες και προγραμματισμένες μακροπρόθεσμες υπηρεσίες και περίθαλψη με σκοπό όχι μόνο τη θεραπεία αλλά και την πρόληψη των παθήσεων με τη βοήθεια πολυεπιστημονικών ομάδων, αντί να οργανώνονται γύρω από αποσπασματικά μοντέλα περίθαλψης", δήλωσε η εισηγήτρια της γνωμοδότησης Milena Angelova. 

"Πρέπει να αλλάξουμε τα συστήματα ψυχικής υγείας μας. Χρειαζόμαστε περισσότερους ειδικούς και την παροχή μεγαλύτερης στήριξης στα άτομα που τη χρειάζονται", τόνισε ο συνεισηγητής της γνωμοδότησης Ivan Kokalov. Οι νέοι, τα παιδιά, οι γυναίκες και οι μειονεκτούσες ομάδες, αλλά και τα άτομα που εκτίθενται σε παρατεταμένο άγχος διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν ψυχική διαταραχή. 

Μετά την πανδημία COVID-19, η ψυχική υγεία έχει επιδεινωθεί περαιτέρω, με περίπου το 20 % των Ευρωπαίων να χρήζουν —μέτριας έως σοβαρής βοήθειας— σε θέματα ψυχικής υγείας. Αυτό επηρεάζει, μεταξύ άλλων, και τον επαγγελματικό βίο και το εισόδημα των ατόμων. Σύμφωνα με τρέχουσες εκτιμήσεις η ψυχική υγεία και οι διαταραχές συμπεριφοράς κοστίζουν στην ΕΕ περίπου 4 % του ΑΕΠ της ετησίως. Εξάλλου, οι ψυχικές διαταραχές έχουν σοβαρό τίμημα σε ανθρώπινες ζωές καθότι ευθύνονται περίπου για 4 % των θανάτων ετησίως στην Ευρώπη και αποτελούν τη δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου των νέων. 

Η ΕΟΚΕ συγχαίρει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το πρόσφατο ολοκληρωμένο Σχέδιο δράσης για την ψυχική υγεία και ζητεί την ταχεία μεταφορά του σχεδίου αυτού σε μια επαρκώς χρηματοδοτούμενη συναφή στρατηγική της ΕΕ. Στη στρατηγική αυτή θα πρέπει να υπάρχει χρονοδιάγραμμα, να καθορίζονται σαφείς αρμοδιότητες και να περιλαμβάνοντα δείκτες καταγραφής της συντελούμενης προόδου. 

Κατά την ΕΟΚΕ, τα συστήματα ψυχικής υγείας πρέπει να βασίζονται στα δικαιώματα, να είναι επικεντρωμένα στο άτομο, καθώς και να δίνουν προτεραιότητα στη χειραφέτηση και την ενεργό συμμετοχή του ατόμου στην ανάρρωσή του. Τέλος, προτρέπει μετ’ επιτάσεως την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ανακηρύξει το 2024 σε "Ευρωπαϊκό έτος ψυχικής υγείας". Αυτό θα στείλει ένα ισχυρό μήνυμα και θα ενθαρρύνει τη δημιουργία ισχυρής συμμαχίας για τη βελτίωση και την προαγωγή της ψυχικής υγείας σε ολόκληρη την ΕΕ.