Μετά το δημοψήφισμα
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Υπέρ ή κατά των χειρισμών της κυβέρνησης Τσίπρα; Υπέρ ή κατά του ευρώ; Υπέρ ή κατά της (συγ...
http://www.thecolumnist.gr/2015/07/blog-post_6.html
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
Υπέρ ή κατά των χειρισμών της κυβέρνησης Τσίπρα; Υπέρ ή κατά του ευρώ; Υπέρ ή κατά της (συγκεκριμένης) ΕΕ; Υπέρ ή κατά της λιτότητας;
Σε ένα ερώτημα το οποίο εξ αντικειμένου μπορούσε να ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως, αφού η πρόταση επί της οποίας ο ελληνικός λαός κλήθηκε να απαντήσει ήταν όχι μόνο εκτός συζήτησης αλλά και ξεπερασμένη από τις οικονομικές εξελίξεις της περασμένης εβδομάδας, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επέλεξε να επενδύσει στην εκδοχή ''ναι ή όχι στη λιτότητα''. Παρά δε το γεγονός ότι και η πλευρά του ΝΑΙ και η πλευρά του ΟΧΙ συσπείρωναν διαφορετικές πολιτικές δυνάμεις με διαφορετικές επιδιώξεις, ο ελληνικός λαός φαίνεται ότι στο σύνολό του ψήφισε με βάση αυτό το ερώτημα.
Η συντριπτική νίκη του ΟΧΙ αποτελεί αναμφίβολα μία τεράστια προσωπική επιτυχία για τον Αλέξη Τσίπρα καθώς ήταν εκείνος ο οποίος σήκωσε το βάρος της όλης εκστρατείας. Παράλληλα αυτό το αποτέλεσμα σηματοδότησε την πλήρη πολιτική επικράτηση Τσίπρα εντός Ελλάδας αφού με αυτό διέλυσε την ήδη ασθμαίνουσα, δήθεν μεταρρυθμιστική, αντιπολίτευση, τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα. Με αυτόν τον τρόπο έβαλε τέλος σε εκείνα τα σενάρια που ήθελαν την ανατροπή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ από τους θεσμούς, στα πλαίσια των οποίων ο πρώην αρχηγός της ΝΔ Αντώνης Σαμαράς ζητούσε κυβέρνηση εθνικής ενότητας χωρίς τον Τσίπρα πρωθυπουργό, ο οποίος είχε εκλεγεί μόλις πριν 5 μήνες.
Ταυτόχρονα ο πρωθυπουργός με τη σύγκλιση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών εξουσιοδοτήθηκε από τα περισσότερα κόμματα της αντιπολίτευσης να χειριστεί τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές σε πλαίσιο εθνικής σύμπνοιας. Αυτό, όσο κι αν κάποιοι τον κατηγορούν ότι άργησε πολύ να το κάνει, δε θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα με υπουργό Οικονομικών τον αδίστακτο Βαρουφάκη, ο οποίος ήδη αρχίζει να εξαργυρώνει την υπερπροβολή του τους τελευταίους έξι μήνες με την προώθηση του νέου βιβλίου του και πρόεδρο της ΝΔ τον Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος αντιλαμβανόταν την εθνική συνεννόηση με όρους παραίτησης του νόμιμα εκλεγμένου πρωθυπουργού της χώρας και επανάληψης των γεγονότων του 2011.
Ως προς τη διαχείριση τώρα της ίδιας της διαπραγμάτευσης τα πράγματα είναι αρκετά πιο περίπλοκα και συνδέονται άμεσα με την τραγική κατάσταση της πραγματικής οικονομίας. Η διαδικασία του δημοψηφίσματος διέλυσε την οικονομική δραστηριότητα εν μέσω μάλιστα τουριστικής περιόδου, στέγνωσε κυριολεκτικά την αγορά από χαρτονομίσματα, επεβλήθησαν capital controls και έκλεισαν οι τράπεζες.
Αυτή η πραγματικότητα αναμφίβολα δυσκολεύει την ελληνική πλευρά καθώς ο χρόνος κυλά αντίστροφα για εκείνον που τη ζει και έχει ανάγκη από χρήματα, όχι για το δανειστή. Ταυτόχρονα είναι δεδομένο ότι οι εταίροι και δη οι Γερμανοί πολύ δύσκολα θα υποχωρήσουν ουσιαστικά από τις αρχικές τους θέσεις για λόγους γοήτρου και ουσίας. Από την μία, οι συντηρητικοί και όχι μόνο, κύκλοι στη Γερμανία αλλά και γενικότερα στη Βόρεια Ευρώπη θα έδιναν ΄΄κακό σινιάλο΄΄ τόσο προς τις πολιτικές δυνάμεις της υπόλοιπης Ευρώπης που αμφισβητούν τη λιτότητα όσο και προς το ίδιο το εκλογικό ακροατήριό τους. Στα μάτια τους φαντάζει και είναι σαφής πολιτική ήττα η υποχώρηση από αυτές τις, επαναλαμβανόμενα εκπεφρασμένες, θέσεις. Από την άλλη, η ίδια η οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα είναι τέτοια που μια νέα συμφωνία απαιτεί πολλά κεφάλαια τα οποία δε θα τα δώσουν εύκολα χωρίς σκληρά ανταλλάγματα.
Στο θέμα των ανταλλαγμάτων λοιπόν, δηλαδή στις μεταρρυθμίσεις που θα απαιτηθούν από την ελληνική πλευρά, θα επικεντρωθεί όλο το παιχνίδι. Ο Αλέξης Τσίπρας μπορεί βάσιμα να υπολογίζει στη Γαλλία, την Ιταλία και τις ΗΠΑ, δηλαδή το ΔΝΤ, εφόσον παρουσιάσει πραγματικά σημαντικές μεταρρυθμίσεις που θα αλλάζουν την εικόνα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Η υπόθεση χρέος ή και κάποια ρητή δέσμευση για αναπτυξιακά πακέτα θα μπουν στο τραπέζι με βάση αυτά που θα προσφέρει η ελληνική πλευρά στο τραπέζι ως αντάλλαγμα.
Με αυτό το δεδομένο, το 60% του δημοψηφίσματος έχει δύο παραμέτρους: από την μία στα πολύ σκληρά μέτρα που θα απαιτηθούν, δύσκολα θα μπορέσει να αρθρώσει ουσιαστικό αντίλογο μία αντιπολίτευση που παραπαίει. Από την άλλη το 60%, που αποτελεί αναμφισβήτητα ένα ισχυρό όπλο στην πολιτική φαρέτρα του Τσίπρα, δεν ξέρει κανείς πως θα αντιδράσει όταν κληθεί να πληρώσει τα πολύ βαριά μέτρα που σίγουρα θα έρθουν. Εκεί θα παίξει πολύ μεγάλο ρόλο το τι θα πάρει ως αντάλλαγμα ο πρωθυπουργός από τους εταίρους και πόσο καλά θα μπορέσει να το παρουσιάσει στο εγχώριο ακροατήριο.
Με αυτό το δεδομένο, το 60% του δημοψηφίσματος έχει δύο παραμέτρους: από την μία στα πολύ σκληρά μέτρα που θα απαιτηθούν, δύσκολα θα μπορέσει να αρθρώσει ουσιαστικό αντίλογο μία αντιπολίτευση που παραπαίει. Από την άλλη το 60%, που αποτελεί αναμφισβήτητα ένα ισχυρό όπλο στην πολιτική φαρέτρα του Τσίπρα, δεν ξέρει κανείς πως θα αντιδράσει όταν κληθεί να πληρώσει τα πολύ βαριά μέτρα που σίγουρα θα έρθουν. Εκεί θα παίξει πολύ μεγάλο ρόλο το τι θα πάρει ως αντάλλαγμα ο πρωθυπουργός από τους εταίρους και πόσο καλά θα μπορέσει να το παρουσιάσει στο εγχώριο ακροατήριο.
Το βέβαιο είναι ότι το αυριανό Eurogroup και η Σύνοδος Κορυφής θα κρίνουν πολλά ως προς τη συνέχεια των εξελίξεων.
Γιάννης Στέλιος Παπαδόπουλος
